Εξελίξεις στον τομέα της έρευνας για υδρογονάνθρακες νότια της Κρήτης αλλά και διαπραγματεύσεις για τον ρόλο της νατοϊκής βάσης στη Σούδα, επιφέρει η ριζική βελτίωση των Ελληνο-ισραηλινών θέσεων που επισφραγίζεται με την υπογραφή αμυντικού μνημονίου, την ώρα όμως που επιδεινώνονται οι σχέσεις Αγκυρας – Τελ Αβίβ.
Οι Τούρκοι ακόμα δεν άκουσαν από επίσημα Ισραηλινά χείλη “συγγνώμη” για το θάνατο πολιτών κατά την επιδρομή στο “Στόλο της Ελευθερίας”, με αποτέλεσμα να σκληραίνουν τη στάση τους και να ανακοινώνουν την πλήρη διακοπή των εμπορικών και στρατιωτικών σχέσεων με το Ισραήλ.
Χθες, ενώπιον δημοσιογράφων, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έκανε γνωστό ότι σταματά κάθε συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας ενώ παράλληλα θα ενισχυθεί η παρουσία του τουρκικού στόλου γύρω από την Κύπρο.
ΡΙΣΚΟ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ “ΣΤΡΟΦΗ”;
Την ώρα που ο Ερντογάν εξαπολύει τα “βέλη” του κατά του Ισραήλ, ο Ελληνας υπουργός Αμυνας Πάνος Μπεγλίτης, πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στο Τελ Αβίβ, στο πλαίσιο της οποίας θα υπογραφεί Μνημόνιο Στρατιωτικής Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Η κίνηση αυτή είναι απόδειξη της θεαματικής βελτίωσης των Ελληνο-ισραηλινών σχέσεων, καθώς η χώρα μας παραδοσιακά είχε στενούς δεσμούς φιλίας με τον Αραβικό κόσμο. Αυτή η “συμμαχία” είναι αναγκαίο να προασπιστεί, γεγονός που επισήμανε μιλώντας στα “Χανιώτικα νέα” ο Νίκος Τζιφάκης, Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης & Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
“Η Ελλάδα πρέπει να μη θέσει σε κίνδυνο τις παραδοσιακά καλές της σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο, ο οποίος την έχει στηρίξει στον ΟΗΕ, αναφορικά με το Κυπριακό ζήτημα”, ανέφερε ο κ. Τζιφάκης.
Ο Έλληνας Ακαδημαϊκός επισημαίνει επίσης ότι δεν πρέπει η χώρα μας να έχει “την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να παίξει το ρόλο που έπαιζε μέχρι πρωτινός η Τουρκία στην περιοχή ως συνεργάτης του Ισραήλ”. Ο κ. Τζιφάκης ξεκαθάρισε ότι “είναι απόλυτα θετικό το γεγονός ότι υπάρχει βελτίωση των διμερών σχέσεων αλλά “δεν πρέπει να θεωρούμε ότι έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε περισσότερα από όσα έχουμε πάρει μέχρι στιγμής”.
Από την πλευρά του, ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά, Αριστοτέλης Τζιαμπίρης, εκτιμά ότι οι εξελίξεις στις ελληνο-ισραηλινές σχέσεις θα αποβούν προς όφελος της χώρας μας και δεν θα επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις μας με τον Αραβικό κόσμο.
“Οι σχέσεις των δύο χωρών είναι πλέον πολυδιάστατες. Περιλαμβάνουν τουρισμό, οικονομία, ενέργεια, διπλωματία και άμυνα. Με την υπογραφή της αμυντικής συμφωνίας πλέον μπορούμε να μιλάμε για μια άτυπη και πολυδιάστατη συμμαχία ανάμεσα σε Ελλάδα και Ισραήλ”, δήλωσε στα “Χ.Ν.” ο κ. Τζιαμπίρης, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους η συμφωνία αυτή είναι ωφέλιμη για την Ελλάδα.
“Θεωρώ ότι δεν υπάρχει ρίσκο σε αυτή τη συμφωνία αλλά μόνο οφέλη. Δεν διαταράσσονται οι σχέσεις μας με τον Αραβικό κόσμο και αυτό φαίνεται και από τις αντιδράσεις που είχαμε τους τελευταίους μήνες, από την επίσκεψη Νετανιάχου στη χώρα μας.
Η μοναδική αρνητική αντίδραση από τον Αραβικό κόσμο ήταν από τη Συρία και εκφράστηκε με την αναγνώριση της ΠΓΔΜ με το συνταγματικό της όνομα.
Επιπλέον, όταν ακυρώθηκε ο απόπλους της δεύτερης αποστολής στη γάζα, λάβαμε εύσημα από τον Αμπάς και από τους Παλαιστινίους της Φατάχ. Μόνη αντίδραση ήταν από τη Χαμάς”.
Ο κ. Τζιαμπίρης ανέφερε ότι “οι δικές μου πληροφορίες λένε πως οι εξελίξεις στις σχέσεις μας με το Ισραήλ είναι σε στενή ενημέρωση με τους Παλαιστινίους, οι οποίοι θα βγουν κερδισμένοι καθώς πλέον θα έχουν έναν ´φίλο´ ο οποίος θα είναι αξιόπιστος συνομιλητής του Ισραήλ”.
Ουσιαστικά, κατά τον κ. Τζιαμπίρη, διατηρούμε τις καλές μας σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο και παράλληλα μπορούμε να μεταφέρουμε τα μηνύματά του προς το Ισραήλ, εξέλιξη που ωφελεί όλες τις πλευρές.
Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΣΟΥΔΑΣ
Στις πρόσφατες αναφορές του πρωθυπουργού αλλά και του Έλληνα ΥΠΕΞ, αναδείχθηκε ο σημαντικός ρόλος που θα παίξει η βάση της Σούδας στη συμμετοχή της χώρας μας στην ανασυγκρότηση της Λιβύης.
Είναι δεδομένο ότι υπάρχει απόφαση για αναβάθμιση της νατοϊκής βάσης η οποία θα αποτελέσει το επίκεντρο ανθρωπιστικών -και όχι μόνο- επιχειρήσεων της βορειοατλαντικής συμμαχίας. Σε αυτό το σημείο αξίζει να υπενθυμίσουμε, όπως αναφέρεται και σε χθεσινό δημοσίευμα του “Έθνους”, ότι το 1999 υπήρξε προσπάθεια από τον τότε υπουργό Άμυνας Α. Τσοχατζόπουλο να γίνει η πρώτη συνεργασία με το Ισραήλ στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας με την από κοινού δημιουργία του συστήματος αυτοπροστασίας των ελληνικών F-16. Ωστόσο το συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπαραγωγής ακυρώθηκε και δεκαπέντε χρόνια μετά ο συγκεκριμένος τύπος F-16 που βρίσκονται στην Κρήτη δεν διαθέτουν ακόμη συστήματα αυτοπροστασίας.
Αναφορικά με τη βάση της Σούδας ο κ. Τζιαμπίρης δήλωσε ότι “δεν έχουμε στα χέρια μας ακόμη τα κείμενα των αποφάσεων που υπογράφτηκαν για την αμυντική συνεργασία Ελλάδας – Ισραήλ, αλλά είναι γεγονός ότι η Κρήτη εδώ και χρόνια έχει παίξει σημαντικό ρόλο.
Η προσφορά της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ περνά πάντα από τη βάση της Σούδας και κάποια στιγμή πρέπει να αναγνωριστεί αυτό από τους συμμάχους μας”.
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΤΡΙΓΩΝΟ
Την ίδια ώρα που Ελλάδα και Κύπρος βελτιώνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, η Τουρκία επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία ότι θα αντιδράσει σε ενδεχόμενες έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας για υδρογονάνθρακες. Και σε αυτό τον τομέα, το Ισραήλ φαίνεται ότι θα βάλει “πλάτη”, με τις… ευλογίες της Ουάσινγκτον.
“Πλέον δημιουργείται ένα τρίγωνο Ελλάδα – Ισραήλ – Κύπρου στον τομέα της ενέργειας”, σχολιάζει ο κ. Τζιαμπίρης. εκτιμώντας ότι “η Ελλάδα μόνη της δεν θα έκανε τίποτε, ενώ τώρα με τη στήριξη από Ισραήλ και Η.Π.Α. θα προχωρήσει σε κάποιες ενέργειες”.
Ο Ελληνας Ακαδημαϊκός πάντως, θεωρεί ότι δεν θα προχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση σε διακύρηξη της ΑΟΖ αλλά σε “ντεφάκτο απόπειρες εξερεύνησης” που όπως είναι γνωστό θα εστιάσουν στην περιοχή νότια της Κρήτης, όπου πιθανολογείται ότι υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα.
Με δεδομένη λοιπόν τη στήριξη από τις Η.Π.Α. και το Ισραήλ, και έχοντας ως διαπραγματευτικό ´χαρτί´ την παραχώρηση της βάσης της Σούδας, ανοίγει πλέον ο δρόμος των ερευνών για πετρέλαιο και υδρογονάνθρακες. Η ελληνική εξωτερική πολιτική προσανατολίζεται στις
ανάγκες της οικονομίας και απαγκιστρώνεται από… συναισθηματισμούς, κόντρα στα ´πιστεύω´ της ελληνικής κοινωνίας.
Μεγάλο στοίχημα: Η διατήρηση των δεσμών φιλίας με Παλαιστινίους και Άραβες γενικότερα, αλλά και η συνεργασία τα ´κέντρα αποφάσεων´ που δεν είναι άλλα από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.