Γράφει η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ*
Η καρδιά αποτελεί το σημαντικότερο όργανο του ανθρώπινου σώματος και γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει να την προσέχουμε ιδιαίτερα.
Παρόλα αυτά, από έρευνες φαίνεται ότι δεν δίνουμε ιδιαίτερη σημασία καθώς τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στη σύγχρονη κοινωνία.
Τα αίτια που προκαλούν καρδιαγγειακά νοσήματα χωρίζονται σε τροποποιήσιμα (αυτά δηλαδή που μπορούν να αλλάξουν με κάποιον τρόπο), όπως είναι το κάπνισμα, η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, και σε μη τροποποιήσιμα όπως η ηλικία, το φύλο, το οικογενειακό και το ατομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου. Στην Ελλάδα, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που οδηγούν σε καρδιαγγειακά νοσήματα είναι η ύπαρξη υψηλών επιπέδων χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων στο αίμα, γνωστές ως δυσλιπιδιαιμίες.
Η πρόληψη της εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων αλλά και η καλύτερη ποιότητα ζωής όταν έχουν ήδη εμφανιστεί στη ζωή μας είναι στα χέρια μας. Βασικοί σύμμαχοι στο να φροντίσουμε την υγεία της καρδιάς μας είναι τόσο η διατροφή όσο και η άσκηση.
Ελεγχος βάρους…
Ο έλεγχος του βάρους σχετίζεται με την πρόληψη και την συμπληρωματική αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Υπάρχουν δύο τρόποι – συνδυασμοί, που μπορείτε να χρησιμοποιείτε ώστε να ελέγχετε το βάρος σας. Ο ένας τρόπος είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) με τον οποίο υπολογίζετε σε ποια κατηγορία βρίσκεται το βάρος σας, ως εξής: ΔΜΣ = Βάρος (σε κιλά) / Ύψος2 (σε μέτρα). Ανάλογα, με την τιμή που βρίσκετε, ανήκετε σε μια κατηγορία με συγκεκριμένο βαθμό επικινδυνότητας εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως υπέρταση, διαβήτης και καρδιαγγειακά νοσήματα.
Για παράδειγμα, εάν είστε 65 κιλά με ύψος 1,70m, τότε ο ΔΜΣ σας είναι: 65 / (1,70)2 = 22,5kg/m2. Αυτό σημαίνει ότι έχετε φυσιολογικό βάρος, άρα, σύμφωνα με αυτόν τον δείκτη, ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων υγείας είναι χαμηλός.
Επίσης, ο άλλος τρόπος είναι να μετρήσετε την περίμετρο της μέσης σας με μία μεζούρα. Στους άντρες, εάν οι πόντοι υπερβαίνουν τους 102, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μεταβολικών επιπλοκών. Ανάλογα, στις γυναίκες, εάν οι πόντοι υπερβαίνουν τους 88 θα πρέπει να πάρετε κάποια προληπτικά μέτρα. Η μείωση του βάρους είναι μια εύκολη λύση που μπορεί να φέρει και θετικά αποτελέσματα.
Προσοχή στο αλάτι…
Το αλάτι συμβάλλει στην αύξηση της αρτηριακής πίεσης, δηλαδή της υπέρτασης, και κατ’ επέκταση επιβαρύνει την καρδιά. Όλες οι τροφές περιέχουν αλάτι, συνεπώς καλό είναι να το περιορίσετε σε ένα κουταλάκι του γλυκού την ημέρα.
Ελαιόλαδο, κύρια πηγή λίπους…
Το ελαιόλαδο είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και βιταμίνη E. Έχει παρατηρηθεί ότι συνδέεται με τη μείωση των επιπέδων της «κακής» χοληστερίνης (LDL), ενώ αυξάνει εκείνα της «καλής» χοληστερίνης (HDL), τα οποία σχετίζονται με την υγεία της καρδιάς. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να δίνουμε προσοχή στην ποσότητα, διότι ως λίπος αποδίδει περισσότερες θερμίδες από κάθε άλλο συστατικό.
Προσοχή στα κορεσμένα λίπη…
Τα κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται σε ζωικά προϊόντα όπως το ζωικό βούτυρο, τα λιπαρά κρέατα, τα αλλαντικά, σε έτοιμα κέικ και γλυκά, καθώς και σε πολλά φαγητά από φαστ φουντ.
Ψάρια, για καλή καρδιά…
Τα ψάρια περιέχουν ω-3 λιπαρά οξέα, γνωστά για τις ευεργετικές ιδιότητές τους, τη βελτίωση δηλαδή των επιπέδων της «κακής» χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων στο αίμα.
Φρούτα και λαχανικά…
Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες, που μειώνουν τον κίνδυνο προσβολής από καρδιαγγειακά νοσήματα. Επομένως, καταναλώστε 2 – 3 φρούτα εποχής την ημέρα και σαλάτα σε κάθε κύριο γεύμα σας.
Κόκκινο κρασί και υγεία…
Το κόκκινο κρασί περιέχει πολυφαινόλες, οι οποίες δρουν ευεργετικά στο καρδιαγγειακό σύστημα. Επομένως, επιτρέπεται η μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού (1 ποτήρι για τις γυναίκες, 2 ποτήρια για τους άνδρες). Βέβαια, όσοι έχουν αυξημένα τριγλυκερίδια καλό είναι να αποφεύγουν και αυτήν την ποσότητα.
Κάπνισμα…
Το τσιγάρο σχετίζεται με το «φράξιμο» των αρτηριών, με αποτέλεσμα να αυξάνει σημαντικά την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η δυσμενής επίδραση του καπνίσματος συσχετίζεται με τον ημερήσιο αριθμό των τσιγάρων καθώς και με τη διάρκεια του καπνίσματος. Το παθητικό κάπνισμα αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
Ασκηση, σύμμαχος της καρδιάς…
Ο καθιστικός τρόπος ζωής αυξάνει την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Μισή ώρα άσκησης την ημέρα, είναι αρκετή για να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Μπορείτε να εντάξετε την άσκηση στο πλαίσιο της καθημερινότητάς σας, χρησιμοποιώντας τις σκάλες, λιγότερο το αυτοκίνητο, κατεβαίνοντας από το λεωφορείο μία ή δύο στάσεις νωρίτερα από τον προορισμό σας.
*διατροφολόγος – διαιτολόγος
Ταξινόμηση Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) Κίνδυνος εμφάνισης
προβλημάτων υγείας
Ελλιποβαρής < 18,5 Χαμηλός (αλλά ο κίνδυνος
από άλλα κλινικά
προβλήματα αυξημένος)
Φυσιολογικός 18,5 – 24,9 Χαμηλός
Υπέρβαρος 25 – 29,9 Μέτριος
Παχυσαρκία 1ου βαθμού 30 – 34,9 Αυξημένος
Παχυσαρκία 2ου βαθμού 35 – 39,9 Πολύ Αυξημένος
Νοσηρή Παχυσαρκία > 40 Πάρα Πολύ Αυξημένος
