Επιμέλεια: Μιχάλης Χατζηδάκης*
lastjudgment1540@hotmail.com
281 Μιχαήλ-Άγγελος
(Michelangelo Buonarotti),
Η Μάχη της Κασίνα (έργο κατεστραμμένο, γνωστό μονάχα από χαρακτικά, προοριζόταν για τη Sala del Consilio του δημαρχείου της Φλωρεντίας)
Μιχαήλ-Άγγελος θα ζήσει 89 χρόνια (1475-1584) και έτσι θα έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει με το πολυσχιδές καλλιτεχνικό του έργο γενιές ολόκληρες καλλιτεχνών. Ως άτομο εξέφραζε το ιδανικό του καλλιτέχνη που στις καλές τέχνες είναι εξίσου καλός σε όλες, όντας ο ίδιος μεγάλος ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτονας και δοκιμάζοντας τις δυνάμεις του ακόμη και στην ποίηση. Ο μύθος του Μιχαήλ-Αγγέλου βασίζεται στο θαυμασμό για τις παιδικές του ικανότητες και τις πολλές του αρετές και καταλήγει σε δέος απέναντι στο πρόσωπό του. Άνθρωπος μονήρης, ο μεγάλος Φλωρεντινός είχε συνεχείς δοσοληψίες με τους προκαθήμενους της καθολικής εκκλησίας και πολύ συχνά δε δίσταζε να έρθει σε σύγκρουση μαζί τους. Ενώ το 16ο αιώνα ο καλλιτέχνης εκτελεί βάσει μελετών και προσχεδίων (η εκκλησία ως παραγγελιοδότης κατά κανόνα έχει στην υπηρεσία της θεολόγους που συζητούν, καταρτίζουν εικονογραφικά προγράμματα και απαιτούν από τον καλλιτέχνη την απόλυτη υποταγή στις επιθυμίες τους), ο εύθραυστος και ατίθασος αυτός χαρακτήρας θα ειρωνευτεί επανειλημμένα κληρικούς, θα κριτικάρει και θα διαφωνήσει ανοιχτά με πάπες και θα καταστεί έτσι πρόδρομος της αυτονόμησης του καλλιτέχνη, προλειαίνοντας ουσιαστικά το έδαφος για τη δημιουργία του αναγεννησιακού καλλιτέχνη-δημιουργού ενάντια στο κατά το Μεσαίωνα κυρίαρχο μοντέλο του καλλιτέχνη-τεχνίτη.
Το έργο του είναι χωρισμένο σε δύο πόλεις τη Φλωρεντία και τη Ρώμη. Το ζωγραφικό του έργο (ο ίδιος αισθανόταν πρωτίστως γλύπτης) βρίσκεται κυρίως στη Ρώμη, στο Βατικανό, στο παρεκκλήσι του πάπα Σίξτου Δ’. όπου θα αναλάβει τη διακόσμηση της οροφής με θέμα τη δημιουργία του κόσμου και τον απέναντι τοίχο του βωμού με την απεικόνιση της Δευτέρας Παρουσίας, ενώ στο παρεκκλήσι του Παύλου Γ’ θα ζωγραφίσει δύο έργα, τη «Μεταστροφή του Σαύλου» και τη «Σταύρωση του Πέτρου». Στη Ρώμη ο Μιχαήλ-Άγγελος θα τεθεί στις υπηρεσίες του Ιουλίου Β’ στα 1508, όταν θα αναλάβει τη διακόσμηση της οροφής του παρεκκλησίου του Σίξτου Δ’. Έως τότε ο νεαρός Μιχαήλ-Άγγελος είχε μόλις δύο έργα στο ενεργητικό του. Ο πάπας θα πρέπει να του απηύθυνε την πρόσκληση μάλλον λόγω της ακτινοβολίας της «Μάχης της Κασίνα» (βλ. εικ.), του πρώϊμου αυτού και σήμερα δυστυχώς κατεστραμμένου έργου του μεγάλου Φλωρεντινού καλλιτέχνη
(Συνεχίζεται)
