Τα περισσότερα είδη δελφινιών ζουν στις ανοιχτές θάλασσες, αλλά υπάρχουν και είδη που ζουν μόνο σε γλυκό νερό, ενώ δε λείπουν και τα δελφίνια που κυνηγούν εναλλάξ σε ποτάμια και ακτές. Ορισμένα δελφίνια μπορούν να πηδήξουν πολλά μέτρα πάνω από το νερό και να κάνουν ακόμη και τετραπλή στροφή στον αέρα, ενώ άλλα δελφίνια δεν ασχολούνται καθόλου με ακροβατικά. Ένα είδος μοιάζει σχεδόν άρρωστο, αφού κολυμπάει ανάσκελα, και άλλα δελφίνια βγαίνουν στη στεριά ενώ κυνηγάνε ψάρια, αψηφώντας τον κίνδυνο.
Aυτά τα γοητευτικά και χαρούμενα ζώα της θάλασσας και των ποταμών συνεχίζουν να εκπλήσσουν τους ερευνητές με τις ιδιαιτερότητές τους, που συμβάλλουν στο να είναι τέλεια προσαρμοσμένα στο περιβάλλον τους. Παρόλα αυτά, το μέλλον για τα δελφίνια δεν είναι και τόσο φωτεινό.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ένα είδος της οικογένειας των δελφινιών έχει αφανιστεί ήδη – συγκεκριμένα το 2006. Πολλά από τα υπόλοιπα 39 είδη βρίσκονται σε ανησυχητική υποχώρηση. Ο ΟΗΕ ελπίζει ότι θα αντιστρέψει αυτή την εξέλιξη μέσω της πληροφόρησης της παγκόσμιας κοινής γνώμης και της ανάληψης μιας σειράς πρωτοβουλιών. Το 2006 υπογράφηκε ένα σύμφωνο για την προστασία των δελφινιών και άλλων κητωδών στις θάλασσες του νότιου Ειρηνικού, ενώ ένα νέο σύμφωνο αναμένεται να υπογραφεί τώρα, για τα δελφίνια που ζουν στ? ανοιχτά των ακτών της Δυτικής Αφρικής.
Τα δελφίνια χρησιμοποιούν εργαλεία
Κανένα άλλο ζώο δε συνδυάζει την εξυπνάδα, την περιέργεια, την ενεργητικότητα, τη διάθεση για παιχνίδι και την ικανότητα στα ακροβατικά όπως το δελφίνι.
Μαζί με τους ελέφαντες και τους ανθρωποειδείς πιθήκους, τα δελφίνια θεωρούνται τα εξυπνότερα ζώα.
Οι πιο πρόσφατες μαρτυρίες για την εξυπνάδα τους καταγράφηκαν μόλις τα δύο τελευταία χρόνια.
Οι περισσότεροι βιολόγοι πίστευαν ότι τα δελφίνια δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιούν εργαλεία αλλά το 2005 μια ερευνητική ομάδα από την Αυστραλία απέδειξε ότι τα ρινοδέλφινα έχουν αυτή την ικανότητα.
Συγκεκριμένα, τα ρινοδέλφινα ξεκολλάνε σφουγγάρια από το βυθό της θάλασσας και τα τοποθετούν στην άκρη του ρύγχους τους.
Οι βιολόγοι υποστηρίζουν ότι τα ζώα χρησιμοποιούν το σφουγγάρι σαν προστατευτική μάσκα, για να μην τρυπηθούν από αχινούς όταν σκαλίζουν το βυθό αναζητώντας τροφή. Οι περισσότεροι σπόγγοι είναι πεπλατυσμένοι, αλλά τα δελφίνια επιλέγουν τους κυρτούς, που κάθονται καλύτερα στο ρύγχος τους.
Στα κοπάδια που χρησιμοποιούν σπόγγους, τα θηλυκά μεταφέρουν αυτή την καλή συνήθεια στις κόρες τους, κάτι που αποτελεί ένα από τα ελάχιστα γνωστά παραδείγματα πολιτιστικής παράδοσης στον κόσμο των ζώων. Τα αρσενικά, από την άλλη, είναι απασχολημένα με τις διαμάχες για εξουσία και με τη σύναψη συμμαχιών με άλλα αρσενικά, κι έτσι δεν έχουν χρόνο να μάθουν το κόλπο με το σφουγγάρι.
Το πιο δημιουργικό δελφίνι, και ταυτόχρονα το πιο πονηρό και το πιο βίαιο, είναι οπωσδήποτε η όρκα. Στη χερσόνησο Valdes της Αργεντινής, για παράδειγμα, είναι συνηθισμένο αυτός ο γιγαντόσωμος δολοφόνος να αναδύεται από τη θάλασσα σαν ασπρόμαυρος εφιάλτης για να κάνει μια μπουκιά ένα μικρό θαλάσσιο λέοντα.
Οι όρκες συνηθίζουν επίσης να αναποδογυρίζουν επιπλέοντα κομμάτια πάγου για να ρίχνουν πιγκουίνους και φώκιες στη θάλασσα ? και συνεπώς στο θάνατο.
Αυτοί οι επιτήδειοι κυνηγοί δημιουργούν κύματα κοντά στα βράχια για να παρασέρνουν πουλιά στη θάλασσα, ή περικυκλώνουν κοπάδια ψαριών και τους επιτίθενται -βάσει σχεδίου- από διαφορετικές πλευρές. Υπάρχουν όμως και άλλα είδη δελφινιών που είναι εξίσου βίαια με τις όρκες. Γενικά, πολλά δελφίνια είναι βίαιοι σεξομανείς, αιμοδιψείς δολοφόνοι, κυνικοί φονιάδες νεογνών και, σίγουρα, επίμονοι μαχητές για την εξουσία.
Κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, τα πολεμοχαρή αρσενικά, είτε ρινοδέλφινα είτε άλλα είδη, παλεύουν μανιασμένα για μια θέση στην ανώτερη ιεραρχία της ομάδας, που συνεπάγεται και προτεραιότητα στο ζευγάρωμα. Κάθε αρσενικό που σέβεται τον εαυτό του έχει στο σώμα του μικρές και μεγάλες ουλές από τις πολλές και σκληρές μάχες.
Στις ακτές της Σκοτίας, πάνω από τα μισά νεκρά δελφίνια-φώκαινες έχουν κατεστραμμένα όργανα, σπασμένες ραχοκοκαλιές και άλλα τραύματα, λόγω των επιθέσεων από τα ρινοδέλφινα. Φαίνεται ότι τα ρινοδέλφινα θέλουν να αφανίσουν τους ανταγωνιστές τους στο κυνήγι ψαριών στην περιοχή.
Στην ίδια περιοχή, οι βιολόγοι έχουν καταγράψει πολλές περιπτώσεις δολοφονίας νεογέννητων δελφινιών. Ενδεχομένως οι φόνοι γίνονται από νεαρά αρσενικά που αναλαμβάνουν την αρχηγία και θέλουν να έχουν τις θηλυκές στη διάθεσή τους.
Οι θηλυκές μένουν έγκυες κάθε δύο με τέσσερα χρόνια, αλλά αν πεθάνει το μικρό τους, είναι ξανά έτοιμες για αναπαραγωγή μέσα σε μια δυο μέρες.
Άλλα αρσενικά ρινοδέλφινα παρενοχλούν σεξουαλικά τα θηλυκά, με κραυγές, δαγκώματα, χτυπήματα με την ουρά, εικονικές αλλά και κατά μέτωπο επιθέσεις, ώστε να τα τρομάξουν και να τα αναγκάσουν να ζευγαρώσουν. Οι σεξομανείς αρσενικοί δρουν σε ομάδες των δύο τριών ατόμων και μπορούν να καταδιώκουν τα θηλυκά για πολλά μίλια.
Τα δελφίνια είναι αναμφισβήτητα από τα πιο αγαπητά στον άνθρωπο ζώα. Εδώ απαντάμε σε ορισμένες από τις ερωτήσεις για τα δελφίνια που έχουμε λάβει κατά καιρούς από τους αναγνώστες μας.
Πώς ακούνε;
Tα δελφίνια διαθέτουν μικρά ακουστικά ανοίγματα πίσω από τα μάτια, αλλά οι περισσότεροι ήχοι μεταφέρονται στο έσω ους μέσω μια κοιλότητας γεμάτης λίπος στην κάτω σιαγόνα.
Προστατεύουν τους ανθρώπους;
Yπάρχουν πολλές μαρτυρίες για δελφίνια που προσπάθησαν να σώσουν κολυμβητές και δύτες από καρχαρίες, ή να κρατήσουν στην επιφάνεια ανθρώπους που πνίγονταν. Ο βιολόγοι είναι, ωστόσο, επιφυλακτικοί για το κατά πόσον τέτοιες συμπεριφορές θα πρέπει να ερμηνευτούν ως συνειδητή διάθεση για βοήθεια.
Πώς κοιμούνται;
Tα δελφίνια κοιμούνται πολύ ελαφρά και με διαλείμματα. Είναι αναγκασμένα να βγαίνουν συχνά στην επιφάνεια για να αναπνέουν. Ορισμένοι ερευνητές έχουν υποστηρίξει ότι στα δελφίνια υπάρχει η δυνατότητα το ένα εγκεφαλικό ημισφαίριο να κοιμάται ενώ το άλλο είναι σε εγρήγορση.
Γιατί κάνουν ακροβατικά άλματα;
Aυτό δεν το γνωρίζουμε με σιγουριά, αλλά οι βιολόγοι πιστεύουν ότι οι αιτίες είναι πολλές. Τα δελφίνια πηδούν για να προσελκύσουν ένα ταίρι, για να απαλλαγούν από παράσιτα, για να παίξουν, αλλά και για να παρατηρήσουν θαλασσοπούλια που μπορούν να αποκαλύψουν τη θέση ενός κοπαδιού ψαριών.
Πώς θηλάζουν;
Oι θηλές των θηλυκών δελφινιών είναι κρυμμένες πίσω από πτυχές που βρίσκονται κοντά στο γεννητικό τους όργανο. Μπορούν να εκτοξεύουν γάλα από τις θηλές για να επισπεύδουν τη διαδικασία του θηλασμού. Τα μικρά τους θηλάζουν συνήθως επί 12-18 μήνες.
Χρησιμοποιούν το ρύγχος και το στόμα για να αναπνέουν;
Tα δελφίνια δεν αναπνέουν μέσω του στόματος, αλλά χρησιμοποιούν το ρουθούνι τους, τη λεγόμενη φυσητική οπή, που βρίσκεται στην πάνω μεριά του κεφαλιού τους.
