Ο ρόλος της Εκκλησίας στους αγώνες της Κρήτης

«Το βιβλίο  του ιερέα Μιχάλη Βλαβογιλάκη ´Εκκλησία και αγώνες της Κρήτης´, είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο, αφού έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην εκκλησιαστική βιβλιογραφία της Κρήτης», επεσήμανε ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Νίκος  Παπαδάκης, στο πλαίσιο εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε προχθές στο Πολιτιστικό Κέντρο της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου, με αφορμή την παρουσίαση του νέου αυτού βιβλίου.
Ο κ. Παπαδάκης πρόσθεσε επίσης ότι «το βιβλίο αναφέρεται σε μια κρίσιμη περίοδο των απελευθερωτικών αγώνων του νησιού μας, ενώ καθορίζει και αποδίδει με στοιχεία και ντοκουμέντα τα γεγονότα εκείνης της εποχής, όπως τη συμμετοχή του κλήρου, τον ρόλο των μοναστηριών στους αγώνες, γεγονότα που έκριναν την ελευθερία της Κρήτης». Ο κ. Παπαδάκης υπογράμμισε ότι «είναι ένα βιβλίο που δεν θίβεται σχολίων ακόμα και για τις αρνητικές πλευρές της Εκκλησίας. Φυσικά, οι θετικές είναι πολύ περισσότερες και είναι αποδεδειγμένο πλέον ότι βοήθησαν αποφασιστικά την Κρήτη να φτάσει μέχρι την Ένωση. Ο ιερέας Μιχάλης Βλαβογιλάκης είναι ένας εξελισσόμενος συγγραφέας με ιδιαίτερο ταλέντο, ζει και εργάζεται στο πλαίσιο της επιστημονικής δεοντολογίας, σέβεται δηλαδή την πηγή και αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο, τα στοιχεία και τα ντοκουμέντα. Επομένως του αξίζουν θερμά συγχαρητήρια».
Από την πλευρά του, ο δάσκαλος – λαογράφος Σταμάτης Αποστολάκης, σημείωσε  ότι «ο ιερέας Μιχάλης Βλαβογιλάκης θεωρώ ότι ήταν αμερόληπτος ως προς τη θετική αλλά και την αρνητική στάση της Εκκλησίας. Από την επισταμένη μελέτη του βιβλίου, είδα ότι ο συγγραφέας έκανε μια πολύ σημαντική εργασία, η οποία στηρίζεται σε δεδομένα και πηγές. Ένα από τα πολλά χαρακτηριστικά, τις σπουδαίας αυτής εργασίας είναι ότι, σε ένα μόνο κεφάλαιο του βιβλίου, οι παραπομπές σε επιστημονικά συγγράμματα ξεπερνούν τις 800. Το βιβλίο αυτό έχει ένα κύρος, που και εγώ αναρωτιέμαι πώς ο συγγραφέας κατάφερε, μέσα στα καθήκοντα της ιεροσύνης, του καθηγητού Θεολογίας αλλά και του οικογενειάρχη, να οργανώσει και να ετοιμάσει ένα τέτοιο καταπληκτικό έργο», ενώ ο Ανδρέας Νανάκης, μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου, Καστελίου και Βιάννου καθηγητής Τμ. Θεολογίας του Α.Π.Θ. πρόσθεσε ότι «το βιβλίο του ιερέα Μιχάλη Βλαβογιλάκη είναι ένα πολύ καλό βιβλίο, το οποίο μέσα από τις σελίδες του καλύπτει πάνω από μισόν αιώνα αγώνων, ενώ παράληλα καλύπτει μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή, την εποχή των μεταρυθμίσεων. Στο βιβλίο αναφέρονται όλες οι προσπάθειες τις οποίες κάνει η Εκκλησία, μαζί με τους επισκόπους, τους ηγουμένους, τους ιερείς καθώς και την προσπάθεια του κρητικού και χριστιανικού λαού της Κρήτης, προκειμένου να συστοιχηθούν με τη νέα αρχή της ευρωπαικής πραγματικότητας, την αρχή του εθνικού κράτους και της εθνικής ιδέας, ώστε να ενσωματωθεί η Κρήτη με τον εθνικό κορμό. Το επίτευγμα αυτό πραγματοποιείται το 1898 και ολοκληρώνεται το 1913 με την Ένωση της Κρήτης, με την Ελλάδα».
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο συγγραφέας, ιερέας Μιχάλης Βλαβογιλάκης, «το βιβλίο περιλαμβάνει την ιστορία της Κρήτης συνοπτικά και πλατειάζει στα σημεία που εμπλέκεται ο κλήρος. Χαρακτηριστικό στοιχείο του βιβλίου είναι ότι όλα όσα γράφονται μέσα είναι απόλυτα δικαιολογημένα, αφού στηρίζονται πρώτα σε αρχειακό υλικό και στη συνέχεια σε διάφορες συγγραφές. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίο, προσπάθησα να προβάλω την προσφορά και τον ρόλο του κλήρου σε εκείνη την περίοδο τόσο σε θετικά όσο και σε αρνητικά στοιχεία». Μιλώντας για τις δυσκολίες που συνάντησε στη συγγραφή του βιβλίου ο π. Μιχάλης Βλαβογιλάκης υπογράμμισε ότι «σε πολλές περιπτώσεις δεν επιτρεπόταν η πρόσβασή μου σε κάποια αρχεία, ενώ δεν ήταν εύκολο να βρεθεί αυτό το υλικό αφού ουσιαστικά έψαχνα μέσα σε ένα ´χάος´ συγγραμμάτων και ιστορικών μελετών. Σε πολλές περιπτώσεις πολύτιμο υλικό έχει χαθεί. Για την ολοκλήρωση του βιβλίου χρειάστηκαν πέντε χρόνια έρευνας και ενάμισι χρόνος συγγραφής».