Τον Οκτώβριο του 1993 αρχαιοκάπηλοι σύλησαν έναν τάφο 2.300 ετών στο προάστιο Guodian της βιομηχανικής πόλης Jingmen στην επαρχία Hubei της Κίνας. Οι αρχαιοκάπηλοι βιάστηκαν να ξεφορτωθούν ορισμένα από τα αντικείμενα που περιείχε ο τάφος ανοίγοντας μια τρύπα στα ξύλινα τοιχώματα του νεκρικού θαλάμου.
Mόλις οι αρχαιολόγοι του μουσείου της Jingmen πληροφορήθηκαν το γεγονός, που έλαβε χώρα σε μια περιοχή με εκατοντάδες τάφους, ξεκίνησαν ανασκαφικές εργασίες, προκειμένου να περισώσουν ό,τι άφησαν ανέπαφο οι αρχαιοκάπηλοι.
Μέσα στον τάφο, κάτω από ένα στρώμα λάσπης, βρέθηκαν 50 άθικτα κτερίσματα και 800 περίπου στενόμακρα ραβδάκια μπαμπού τυλιγμένα σε δεσμίδες. Οι αρχαιοκάπηλοι αγνόησαν αυτά τα αντικείμενα. Αφού καθαρίστηκαν και ταξινομήθηκαν οι ράβδοι μπαμπού και τα ιδεογράμματά τους έγιναν ευανάγνωστα, αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για μια από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις της εποχής μας. Τα κείμενα των μπαμπού περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την παλαιότερη εκδοχή του Τάο Τε Τσινγκ, ενός από τα σπουδαιότερα κείμενα της κινεζικής φιλοσοφίας. Το κείμενο αποδίδεται στον θρυλικό διανοητή Λάο Τσε, που θεωρείται ιδρυτής του ταοϊσμού -μιας από τις σημαντικότερες φιλοσοφικές παραδόσεις της Κίνας. Ορισμένα κείμενα έχουν γραφτεί από μαθητές ενός άλλου μεγάλου φιλόσοφου της Κίνας, του Κομφούκιου, που έζησε μεταξύ 551 και 479 π.Χ.
Τα ραβδάκια μπαμπού και τα υπόλοιπα ευρήματα είναι του 325 π.Χ. περίπου, ανήκουν δηλαδή στη λεγόμενη περίοδο των Μαχόμενων Βασιλείων, που αποτελεί το τελευταίο τμήμα της περιόδου της δυναστείας Zhou. Ο τάφος με την ένδειξη «Τάφος αρ. 1» είχε τη μορφή ανεστραμμένης πυραμίδας, με την κορυφή προς τα κάτω, και στον πάτο του υπήρχε ένας νεκρικός θάλαμος με ξύλινα τοιχώματα, μέσα στον οποίο βρισκόταν η σαρκοφάγος. Tα αντικείμενα του τάφου διατηρήθηκαν σε τόσο καλή κατάσταση λόγω της παρουσίας νερού – σε αυτή την περιοχή ο υδροφόρος ορίζοντας βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια της γης. Όταν τα μπαμπού ήρθαν σε επαφή με τον αέρα άρχισαν να ξεραίνονται και να καταστρέφονται. Γι’ αυτό, οι αρχαιολόγοι τα έβαλαν αμέσως μέσα σε δοκιμαστικούς σωλήνες με απεσταγμένο νερό, μέχρις ότου, μετά από πολλές δοκιμές, βρέθηκε ένα συντηρητικό που μπορούσε να αντικαταστήσει μόνιμα το νερό, ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή του μπαμπού.
Θυμίζουν περσίδες
Οι ράβδοι μπαμπού του Τάφου αρ. 1 έχουν διάφορα μήκη. Το μήκος ήταν ένα από τα στοιχεία που βοήθησε τους μελετητές να βγάλουν άκρη με όλα αυτά τα ξυλαράκια, τα οποία ήταν πιασμένα μεταξύ τους σε δεσμίδες, με μεταξωτή κλωστή που πέρναγε από μια τρύπα στην άκρη τους. Η ταξινόμηση στηρίχθηκε επίσης σε διάφορα σημάδια που υπήρχαν πάνω στα ξυλαράκια, και φυσικά στο περιεχόμενο των κειμένων.
Την εποχή εκείνη, το μπαμπού και το ξύλο ήταν συνηθισμένα υλικά για βιβλία. Η «περίοδος μπαμπού», όπως αποκαλείται χαρακτηριστικά, διήρκεσε πάνω από 2.000 χρόνια, αλλά τα περισσότερα από αυτού του είδους τα βιβλία δε διασώθηκαν, καθώς το ξύλο και το μπαμπού φθείρονται εύκολα. Επιβιώνουν μόνο σε όξινο περιβάλλον, με κατάλληλα επίπεδα υγρασίας.
Τα πρώτα κείμενα σε μπαμπού ανακαλύφθηκαν μόλις τον 20ο αιώνα, ενώ μετά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949 άρχισε η μελέτη του περιεχομένου αυτών των κειμένων και της εξέλιξης της κινεζικής ιδεογραφίας.
Τα κείμενα που ανακαλύφθηκαν είναι γραμμένα σε μια αρχαία εκδοχή του κινεζικού ιδεογραφικού συστήματος. Οι ράβδοι μπαμπού είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους σαν περσίδες και είναι επίσης τυλιγμένες σε δεσμίδες. Τα κείμενα του Τάο Τε Τσινγκ αποτελούνται από τρεις τέτοιες δεσμίδες, με ράβδους διαφορετικού μήκους. Τα κεφάλαια του έργου είναι ωστόσο ημιτελή και αριθμημένα διαφορετικά απ’ ό,τι στις μέχρι τώρα γνωστές εκδοχές του Τάο Τε Τσινγκ.
Η σημασία του ευρήματος συγκρίνεται με αυτή των Παπύρων της Νεκράς Θάλασσας, που η ανακάλυψή τους στο Ισραήλ στα τέλη της δεκαετίας του 1940 δημιούργησε παγκόσμια αίσθηση. Οι πάπυροι περιείχαν γνωστά αλλά και άγνωστα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης, και ήταν προγενέστεροι κατά εκατό περίπου χρόνια από τις παλαιότερες γνωστές μέχρι τότε συλλογές της εβραϊκής Βίβλου. Χάρη στους παπύρους, αποκτήσαμε πολύτιμες γνώσεις για την προέλευση και την ιστορική διαδρομή της εβραϊκής Βίβλου.
