Τα δακτυλικά αποτυπώματα σχηματίζονται ήδη κατά την ανάπτυξη του εμβρύου. Το βασικό τους σχήμα καθορίζεται εν μέρει από τα γονίδια, αλλά οι λεπτομέρειές τους είναι εντελώς τυχαίες. Οταν το έμβρυο είναι δέκα περίπου εβδομάδων, τα ακροδάχτυλά του πρήζονται, δημιουργώντας έναν μαλακό ιστό, όπου κατόπιν αναπτύσσονται αιμοφόρα αγγεία, συνδετικός ιστός και νεύρα. Αργότερα, το «πρήξιμο» αυτό του ακροδάχτυλου σταματάει, ενώ το δάχτυλο συνεχίζει να μεγαλώνει, «απορροφώντας» κατά κάποιον τρόπο το ακροδάχτυλο. Σχεδόν παράλληλα, το δέρμα στα ακροδάχτυλα «μαζεύει», δημιουργώντας πτυχώσεις και καθίσταται ευέλικτο, αλλά και ανθεκτικό στην τριβή, ώστε να μπορούμε να πιάνουμε ευκολότερα τα διάφορα αντικείμενα. Τα γονίδια καθορίζουν τη χρονική αλληλουχία όλων αυτών των διεργασιών, καθορίζοντας έτσι και το σχήμα των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Ωστόσο, οι μικρολεπτομέρειες που προκύπτουν είναι εντελώς τυχαίες και για τον λόγο αυτό ούτε καν τα μονοζυγωτικά δίδυμα δεν έχουν τα ίδια δακτυλικά αποτυπώματα.