Γράφει ο ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΔΑΣΥΡΑΣ*
Ο υποσ/γος Γεώργιος Δουράτσος γεννήθηκε στο νησί της Σύρου στις 15 Αυγούστου στα 1894! Ηταν ένα από τα 11 παιδιά -10 αγόρια και 1 κορίτσι- του Κάρολου Δουράτσου και της Ελπίδας, το γένος Βακόνδιου.
Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές κατετάγη στον Ελληνικό Στρατό. Μονιμοποιήθηκε στο στράτευμα και έλαβε τον βαθμό του μόνιμου ανθυπολοχαγού Πεζικού. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του υπηρεσίας φοίτησε και αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή όπως και από διάφορες Στρατιωτικές Σχολές και Κέντρα Στρατιωτικής Μόρφωσης.
Μέχρι τον βαθμό του λοχαγού υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες Πεζικού.
Οπως αναφέρει το βιογραφικό του σημείωμα του Γ.Ε.Σ., ο Ελληνας αυτός αξιωματικός, έλαβε μέρος μεταξύ άλλων στη Μικρασιατική Εκστρατεία, στον πόλεμο του 1940 – 41 (ως διοικητής του οχυρού Ρούπελ του 6ου Συνοριακού Υποτομέα) κ.α.
Από τις συμμετοχές του σε εκστρατείες και πολεμικές επιχειρήσεις θα αναφερθώ σε μία από τις πιο πρόσφατες της πολεμικής του δράσης. Εκείνη του 1940 – 41 κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου η τότε Στρατιωτική ηγεσία της Πατρίδας μας του είχε αναθέσει τη Διοίκηση και υπεράσπιση του ιστορικού οχυρού Ρούπελ.
Το συγκεκριμένο οχυρό κατασκευάστηκε κατά την περίοδο του Ελληνοβουλγαρικού πολέμου στα 1913, πάνω σε αντέρισμα του όρους ´Τσιγκελί´.
Κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1916, παρά την ουδετερότητα που είχε διατηρήσει στην αρχή του πολέμου η Ελλάδα, γερμανοβουλγαρικά στρατεύματα, από τον φόβο καταλήψεως του οχυρού, από τα συμμαχικά στρατεύματα (Αγγλογάλλων) που στρατοπέδευαν στη Θεσ/νίκη, πέρασαν την Ελληνοβουλγαρική μεθόριο και το κατέλαβαν.
Με τη νέα του μορφή που επήρε το οχυρό, είχε μήκος 2.500 μ., περιελάμβανε 123 έργα οχυρώσεως, με συγκροτήματα υπόγειων καταφυγίων, αποθηκών, κοιτώνων, λουτρών, μικρού Νοσοκομείου κ.λπ., με στοές επικοινωνίας συνολικού μήκους 6.100 μ. Ο οπλισμός του την περίοδο εκείνη, αποτελείτο από 7 αντιαρματικά πυροβόλα, 2 αντιαεροπορικά, 5 βαρείς όλμους των 81 χιλιοστών, 85 πολυβόλα, 25 οπλοπολυβόλα και 53 ολμοβόλα. Οι υπερασπιστές του ήταν μία δύναμη 2 ταγμάτων από 1.000 στρατιώτες και 27 αξιωματικούς. Αυτή ήταν η δύναμη τόσο πυρός όσο και ανδρών, τη διοίκηση των οποίων είχε αναλάβει υπό τις διαταγές του ο τότε ταγ/ρχης Γ. Δουράτσος. Την 6η Απριλίου 1941 γύρω στις 5 το πρωί γερμανικές ναζιστικές δυνάμεις, ορμώμενες από το βουλγαρικό έδαφος, επιτέθηκαν με σφοδρό βομβαρδισμό πυροβολικού και από τις 6 το πρωί με συνεχή κύματα αεροπλάνων -τα περίφημα ´στούκας´, κατά του οχυρού, προκειμένου να εισβάλουν στο ελληνικό έδαφος, για κατάληψη της πατρίδος μας. Οι βομβαρδισμοί και οι επιθέσεις, με κάθε είδους όπλα, πυροβολικού, αρμάτων μάχης, φλογοβόλων, αεροπλάνων, συνεχίσθηκαν μέ μεγάλη σφοδρότητα και τις επόμενες ημέρες 7 και 8 Απριλίου, χωρίς κανένα θετικό αποτέλεσμα για τους Γερμανούς.
Το οχυρό άντεχε, με ελάχιστες απώλειες προσωπικού, έως και τις 9 Απριλίου.
Οι Γερμανικές δυνάμεις, μη μπορώντας να σπάσουν την οχυρωματική γραμμή κατά μήκος όλων των συνόρων προς Βουλγαρία, αναγκάστηκαν να παρακάμψουν αυτή και μέσω Γιουγκοσλαβίας να κατέβουν στην πεδιάδα του Αξιού και να καταλάβουν τη Θεσ/νίκη. Ετσι όλη η ´Γραμμή Μεταξά´ μαζί με το Οχυρό Ρούπελ αποκόπηκαν από τον υπόλοιπο κορμό του ελληνικού κράτους και κάθε αγώνας πλέον στην περιοχή των Οχυρών ήταν μάταιος. Μετά από αυτό, οι γερμανικές δυνάμεις, με κήρυκες, γνώρισαν στους υπερασπιστές του Οχυρού τη νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε και τους πρότειναν να παραδοθούν. Τότε ο ηρωικός διοικητής του Γ. Δουράτσος, μαζί με όλους τους συμπολεμιστές του, σαν νέος Λεωνίδας, απάντησε στον Γερμανό διοικητή, την ιστορική φράση: «Τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται».
Αυτή ήταν την ημέρα εκείνη η κατάσταση στο πεδίο της μάχης. Οταν λίγο πριν βραδιάσει, διαταγή του διοικητή του ΤΣΑΜ, αντιστράτηγου Μπακόπουλου, προς όλα τα αντιστεκόμενα οχυρά, έδινε εντολή να τα παραδώσουν, επειδή ο αγώνας τους ήταν πλέον άσκοπος και δεν έπρεπε να χυθεί κι άλλο ελληνικό αίμα. Αυτό έκανε και ο ταγ/ρχης Γ. Δουράτσος την 10 Απριλίου 1941. Αφού προηγουμένως ο Γερμανός δ/της που θα παρελάμβανε το οχυρό, ζήτησε από τον Ελληνα δ/τη, να τον ακολουθήσει και μαζί, να επιθεωρήσουν στρατιωτικό γερμανικό απόσπασμα που ´παρουσίαζε όπλα´, πρός τιμήν των ηρωικών υπερασπιστών του Οχυρού.
Ελληνες στρατιώτες αιχμαλώτους, οι Γερμανοί δεν κράτησαν. Μάλιστα η ελληνική σημαία αντικαταστάθηκε από τη γερμανική, μόνο όταν και ο τελευταίος Ελληνας στρατιώτης εγκατέλειψε το Οχυρό.
Αυτή ήταν μία από τις πολλές συμμετοχές του Δουράτσου σε πολεμικές επιχειρήσεις του Ελληνικού Στρατού.
Για όλη τη στρατιωτική του δράση και τις υπηρεσίες του που πρόσφερε στην πατρίδα, του απονεμήθηκαν πολλά παράσημα μεταξύ των οποίων και τα: αριστείο ανδρείας επιχειρήσεων Μικράς Ασίας, αριστείο ανδρείας επιχειρήσεων Οχυρού Ρούπελ, μετάλλιο εξαιρέτων πράξεων επιχειρήσεων 1941, Παράσημο Φοίνικας Γεωργίου του Β’ κ.ά.
Αποστρατεύθηκε στις 10 Μαΐου 1950 με τον βαθμό του υποστράτηγου.
Πέθανε στις 12 Νοεμβρίου 1981 σε ηλικία 87 ετών και ετάφη -με στρατιωτικές τιμές- στο Κοιμητήριο του Καθολικού Ιερού Ναού του Αγίου Λουκά Ηρακλείου Αττικής!
Επίσης με απόφαση της Δημοτικής Αρχής Ερμούπολης Σύρου κατασκευάστηκε και τοποθετήθηκε η προτομή του σε περίοπτη θέση σε κεντρική πλατεία της πόλης.
Ανάλογη προτομή με δαπάνη του ´Πανελλήνιου Συνδέσμου Πολεμιστών των Οχυρών Μακεδονίας και Θράκης´, τοποθέτησε στην είσοδο του Μουσείου του ´Οχυρού Ρούπελ´.
*γεωλόγος,
πρόεδρος Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ελλήνων Καθολικών
[…] Γεώργιος Δουράτσος […]