Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα σας, Καλές Απόκριες!
Μπήκαμε, με τη χάρη του Θεού, στον Μάρτη, τον τρίτο μήνα του χρόνου, από προχθές Τρίτη (1/3), μέρα της γιορτής της Αγίας Ευδοκίας της Οσιομάρτυρος!
Προχωρήσαμε την επόμενη (2/3), γιορτή της Αγ. Ευθαλίας της μάρτυρος· κι οι μέρες του Μάρτη, προχωρούν όλες, με τις γιορτές τους. Και φτάνουμε μεθαύριο (6/3) την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινής, κυριώνυμη όμως ημέραν· της ιερής μνήμης «των εν Αμορίω 42 Μαρτύρων», που ως γνωστόν έζησαν στα χρόνια της Βασιλείας του Εικονομάχου αυτοκράτορα Θεοφίλου. Ήταν όλοι τους με υψηλά στρατιωτικά αξιώματα. Όταν το Αμόριο κυριεύτηκε από τους Άραβες, αιχμαλωτίστηκαν και κυρίως βασανίστηκαν απάνθρωπα, για την Πίστη τους. Αλυσοδεμένοι αντέταξαν την Πίστη των σθεναρά, οπότε αποκεφαλίστηκαν 6 Μαρτίου 838 μ.Χ. στο Αμόριο της Φρυγίας!
Στην ιερή μνήμη των, ψάλλεται το Απολυτίκιο της εορτής των:
«Οι εν τη γή διά Χριστόν ηθληκότες, αναδειχθέντες ευσεβείς στεφένιται, τους ουρανούς ελάβετε οικείν εν χαρά· πάσαν γαρ επίνοιαν, του εχθρού καθελόντες, πόνοις και τοις αίμασι, των υμών παλαισμάτων, τοις ευφημούσιν άνωθεν αεί, των οφλημάτων την λύσιν βραβεύετε».
Μεγάλη μέρα σήμερα, οι Απόκριες. Θερμές ευχές, να περάσουμε ωραία και μετρημένα, απέναντι στον απαίσιο κορωνοϊό.
Και την επόμενη: η Καθαρά Δευτέρα (7/3) με την κρητική εθιμολογία της.
Στα έθιμα των ημερών αυτών, ασφαλώς και θα αφιερωθεί σχετικό κείμενο.
Συνεχίζομε, λοιπόν, την παρούσα συνεργασία μας, με τις ιστορικές υπενθυμίσεις:
1/3/1959: Επιστροφή του εθνάρχη Μακαρίου στην Κύπρο!
2/3/1913: Η Σάμος ενσωματώνεται στην Ελλάδα και πάλι.
3/3/1913: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει Αργυρόκαστρο και Δέλβινο!
4/3/1825: Ο ηρωικά μαχόμενος γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, Ιωάννης, 21 ετών, πίπτει επί των επάλξεων εις το Νεόκαστρο!
5/3/1913: Εξερχόμενος για την τακτική του βόλτα στον Λευκό Πύργο Θεσ/νίκης, ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄, δολοφονείται από τον παρανοϊκό Σχινά!
Και τώρα λίγα λαογραφικά των ημερών:
Μπήκε λοιπόν ο Μάρτης, ο τρίτος μήνας του χρόνου. Τον υποδεχόμαστε, όπως του πρέπει.
Του λέμε:
«Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος, πέντε φορές εχιόνισε,
και πάλι το μετάνιωσε, και ξαναμεταχιόνισε!».
«Το Μάρτη ξύλα φύλασσε, κι άχερα τω βουγιώ σου
για να μην κάψεις ύστερα, τα πάντα των σπιθιώ σου!».
«Σαν κάνει ο Μάρτης δυο νερά, κι Απρίλης άλλο ένα,
σχαράς τονε το γεωργό, που ‘χει πολλά σπαρμένα!»
«Ψεύτρα ‘σαι στην αγάπη σου, σαν του Μαρτιού το χιόνι, απού το ρίχνει αποβραδίς, κι ως το πρωί το λιώνει!»
Κι ακόμη λέμε: «Το Μάρτη ξύλα φύλασσε, μην κάψεις τα παλούκια!»
«Μάρτης, γδάρτης, και κακός παλουκοκάφτης!»
«Από Μάρτη καλοκαίρι, κι από Αύγουστο χειμώνα!»
«Και του Μάρτη τα πηλά, από σπέρας ως τάχια!»
«Όντεν ο Μάρτης έβρεχε, ο Θεριστής χαιρόταν!»
«Απού ‘χει κόρη ζηλευτή, τον Μάρτη ο ήλιος μην τη δει!»
γιατί: «Ο ήλιος του Μαρτιού, τρυπά και κέρατο βουγιού!»
Όμως καιρός να σταματήσουμε τα “παραντηρήματα” του Μάρτη· εξάλλου, όπως διαπιστώνετε, δεν έχουν τελειωμό· και περιμένουν πολλά βιβλία να τους ρίξουμε τη ματιά μας! Πάμε λοιπόν:
Ξεκινούμε με την περιοδική έκδοση: “ΤΟ ΛΥΧΝΑΡΙ”, ενημερωτικό δελτίο της Χριστιανικής Ένωσης Ηρακλείου, καθ’ εξαμηνιαία εκδιδόμενο και δωρεάν διανεμόμενο. Υπεύθυνος: ο κ. Ηλίας Μετοχιανάκης, καθηγητής Πανεπιστημίου.
Μπροστά μας το τεύχος 62 του Α΄ εξάμηνου 2022. Πρωτοσέλιδα, το μελέτημα του υπεύθυνου της έκδοσης, σεβαστού καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Ηλ. Μετοχιανάκη, με τον τίτλο: “Ο εθνομάρτυρας Πατριάρχης του Γένους, Γρηγόριος ο Ε΄”. Καλύπτει σ. 1-3 εξ ολοκλήρου.
Εισαγωγική, στην ακολουθούσα εκλεκτή συνεργασία, του πολυγραφότατου και πολυτάλαντου λογοτέχνη- συγγραφέα κ. Ν. Ψιλάκη, με θέμα του: “Τις παραδόσεις για την Αγγελόχτιστη της Μεσαράς”, είναι η σ. 4 με τις σκέψεις του αγαπητού μας Ηλία Μετοχιανάκη, ακούραστου πνευματικού ανθρώπου της Κρήτης μας, πάνω στο ίδιο θέμα, με τον τίτλο: “Ένας θρύλος της τοπικής μας παράδοσης”. Και οι δυο τους έχουν την ευλογία της Αγγελόκτιστης Παναγίας και την προστασία Της, γιατί πολλοί αναγνώστες των παραπάνω (5) πέντε σελίδων θα ταχτούν να φτάσουν ως εκεί προσκυνητές ευλαβείς!
Δέκα εννέα χρόνια έχει συμπληρώσει να κυκλοφορεί το “ΛΥΧΝΑΡΙ” ανελλιπώς, προς δόξαν Θεού. Και δε μιλούμε ούτε για δαπάνες της έκδοσής του, ούτε για τη διακίνηση και αποστολή του σε τόσους αποδέκτες. Μένουμε με τη δύναμη της ευχής όλων μας για τη συνέχισή του.
Αγαπητέ μας Ηλία, οι ευχές μας, αδελφικές, εγκάρδιες τονώνουν πιστεύομε την υγεία Σας, την προσφορά Σας, το ευλογημένο έργο Σας, για να συνεχίσετε προς δόξαν Θεού. Έτη πολλά και Υγεία!
***
Κι από το πανέμορφο Μεγάλο Κάστρο της Κρήτης μας, ας πάρουμε το δρόμο της επιστροφής μας, για τα αγαπημένα μας Χανιά!
Μεσοστρατίς, όμως, το μαγευτικό Ρέθεμνος μας ανημένει. Περιμένει την Καλησπέρα μας κι ανημένει να δούμε φίλους και δικούς!
Να ‘μας λοιπόν, κοντά στον διαλεχτό φίλο, τον Κωστή Ι.Γ. Καλλέργη, τον ΚΙΓΚ.
Συγκινητικά ξεκινά το έργο του Γεωργίου Καλλέργη, αείμνηστου πατέρα τού ξεχωριστού μας φίλου, ποιητή, συγγραφέα και εκλεκτού δικηγόρου παρ Αρείω Πάγω, κ. Κωστή Ι.Γ. Καλλέργη ΚΙΓΚ, από το γειτονικό μας Ρέθυμνο, που μας χάρισε, μπαίνοντας…
Ξεκινήσαμε και την περιεκτική λέξη: “συγκινητικό”, γιατί το Εναρκτήριο κείμενο του βιβλίου που κρατάμε στα χέρια μας, με πολλή χαρά, είναι η Βιογραφία του Γεωργίου Ν. Καλλέργη «του μαντολινά και παραμυθά της Λούτρας (1910-1989)». Η μελέτη της, χρέος μας.
Οδεύοντας για τη σ. 8 του βιβλίου, χαιρόμαστε τον “Πρόλογο” στη συλλογή, γραμμένο από τη γνωστότατη ποιήτρια και συγγραφέα κα Χρυσούλα Δημητρακάκη, η οποία, μεταξύ των άλλων, μας καταθέτει και τα επόμενα για το τετράδιο με τα παραμύθια, του αείμνηστου πατέρα του Κωστή, του Γιώργη Καλλέργη: «Είναι μια πολύτιμη πνευματική περιουσία τού Κωστή, που όχι μόνο την περιέσωσε, αλλά τη φρόντισε και της έδωσε θέση στη ζωή του. Τη διατήρησε ζωντανή με συνεχείς αναφορές και παραλληλισμούς σε σύγχρονα γεγονότα, εκεί που δεν χωρούσε καμία λογική, για να καθησυχάζει τους ανθρώπους. Δημιούργησε έναν “κύκλο παλαιών παραμυθιών” με κατά καιρούς δημοσιεύσεις σαν πολύτιμη παρακαταθήκη, λαογραφίας, παράδοσης, αλλά κυρίως, τιμής κι αγάπης.
Εξάλλου πώς μπορεί να μείνει κάποιος αιώνιος, αν δεν σου τον θυμίζει αυτός που τον αγάπησε… Ένα τετράδιο και ένα μαντολίνο που οδηγεί στην ευτυχία “διψασμένους” ανθρώπους…» (σ. 18).
«Γιατί ευτυχία υπάρχει διάσπαρτη, απλόχερη, ατελείωτη…
Όταν έχεις ανοιχτή την ψυχή σου, να τη δεχτεί.
Όταν σπας τη νύχτα σε κομμάτια, για να χωρέσεις τα όνειρά σου.
Όταν κατέχεις το μαγικό κλειδί, που ο κύρης του Κωστή τού το εμπιστεύτηκε, περιδιαβαίνοντας τις ρούγες της Λούτρας, να ανοίγεις κάθε ερμητικά κλεισμένη πόρτα…». (σ. 9)
Αμέσως μετά χαιρόμαστε το “Εισαγωγικό σημείωμα” του αγαπητού μας Κωστή Ι. Γ. Καλλέργη (ΚΙΓΚ), απ’ όπου το παράθεμα, σχετικό με τον αείμνηστο πατέρα του:
«Καθότανε λοιπόν οι άντρες του χωριού του στα καφενεία τον χειμώνα, γύρω – γύρω απ’ τη φωθιά, ο ένας κοντά στον άλλο και λέγανε τα βάσανά τους. Άλλοι πάλι λέγανε ιστορίες παλιές ή για φαντάσματα. Στα χρόνια εκείνα, επίλεκτη θέση στους θαμώνες του καφενείου είχε ο παραμυθάς. Τους μάζευε όλους γύρω του με τα απίθανα παραμύθια του και με θαυμαστή αφηγηματική ικανότητα, τους κρατούσε αμείωτο το ενδιαφέρον τα κρύα βράδια του χειμώνα. Ο πατέρας μου, ο Γιώργης Καλλέργης, ήτανε ένας ξεχωριστός άνθρωπος και για την παραπάνω ιδιότητά του. Τα παραμύθια αυτά που έλεγε στα καφενεία του χωριού μας, αλλά και σ’ εμάς τα παιδιά του στο σπίτι, φρόντισε να τα γράψει, ώστε να μην ξεχαστούνε και να μου τα παραδώσει.
Έτσι, 30 χρόνια μετά τον θάνατο του, ανοίγοντας τα τετράδια του ένιωσα τη νοσταλγία των παιδικών μου χρόνων να ξετυλίγεται, αλλά και μια συγκίνηση ξεχωριστή, για τον αγώνα και την αγωνία του πατέρα μου να συνεισφέρει κι αυτός με τον τρόπο του να διασωθεί έστω και ένα μικρό τμήμα της παράδοσής μας, με τα Κρητικά Παραμύθια του, που κι αυτός προφανώς τα είχε ακούσει από τη μάνα του ή από άλλους μεγαλύτερούς του παραμυθάδες…» (σ. 12)…
Και η συνέχεια δεν έχει τελειωμό! Έτσι, παίρνομε το βιβλίο στα χέρια μας, έχουν τελειώσει τα διαβάσματα, γραψίματα τα εγγόνια μας, και καθισμένοι όλοι μας στο τζάκι-χειμώνας είναι- αρχίζομε το διάβασμα, που δεν έχει τελειωμό. Όλοι επιμένουν συνέχεια… Κι εμείς προχωρούμε στις σ. 133-172, ξεφεύγοντας από τα παραμύθια…
Βρισκόμαστε στις συναρπαστικές ομορφιές ενός Λουτριανού ιστορικού περιπάτου, από τη χαρισματική πένα του Κωστή, γραμμένες, εμπνευσμένες, που μας μαγεύουν. Αυτή η ευλογημένη γενέθλια γη, με την ιστορία τις παλικαριές και τις θυσίες της, εμπνέει, ενθουσιάζει, συγκινεί. Κι η πένα του Κ. Καλλέργη μας συγκινεί όλους!
Οργάνωση περιεχομένου, παραμύθια, ιστορικός Λουτριανός περίπατος, όλα μα όλα, μας κατενθου- σίασαν. Πράγματι, όλα όσα μας πρόσφεραν οι 174 σελίδες του τόμου, «θα μείνουν για πάντα στην καρδιά μας», όπως γράφεται και στην τελευταία γραμμή (σ.172) του βιβλίου!
Αγαπητέ Κωστή, πάντα άξιος! Από τα Χανιά, τα συγχαρητήριά μας και η αγάπη μας, ολόθερμα. Καλή συνέχεια!
