Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλή Σαρακοστή, με Υγεία!
Βρισκόμαστε -συν Θεώ- στο τέλος του πρώτου δεκαημέρου, του ανοιξιάτικου μήνα Μάρτη!
Γιορτάσαμε τις τελευταίες Απόκριες, την Κυριακή (6/3) της Τυρινής, και την επόμενη μέρα (7/3), την Καθαρά Δευτέρα. Πρώτη σαρακοστιανή βδομάδα, γιορτάσαμε στις (9/3) τους Αγίους Σαράντα Μάρτυρες της Σεβάστειας, και προσευχηθήκαμε ολόψυχα, θερμά. Απόψε Παρασκευή βράδυ, (11/3) θα χαρούμε τους Α΄ Χαιρετισμούς στην εκκλησία της γειτονιάς μας. Δέστε και πιο κάτω. Θυμούμαστε, επίσης, ότι αύριο Σαββάτο (12/3) μνημονεύεται στις εκκλησίες μας, το θαύμα των κολλύβων Αγίου Θεοδώρου.
Αύριο Σάββατο βράδυ (12/3), στις εκκλησίες μας, στον εσπερινό της Κυριακής (μεθαύριο) της Ορθοδοξίας, προετοιμαζόμαστε για τη μεγάλη αυτή μέρα της Πίστης μας, που δεν απουσιάζει κανείς!
***
Μια ματιά τώρα σε ιστορικές στιγμές μας:
6/3/1863: Η εθνική Συνέλευση εκλέγει Βασιλέα της Ελλάδος τον δευτερότοκο γιο του πρίγκιπα της Δανίας, τον Γεώργιο.
7/3/1941: Φτάνουν στην Πατρίδα μας οι πρώτες βρετανικές ενισχύσεις: (δυο μεραρχίες πεζικού, μια ταξιαρχία αρμάτων).
8/3/1913: Ορκίζεται βασιλιάς των Ελλήνων ο Κωνσταντίνος.
9/3/1855: Θάνατος του Ήρωα του Αγώνα του ‘21, Κίτσου Τζαβέλλα.
10/3/1905: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κηρύσσει κίνημα στο Θέρισσο και ζητά από τις Μεγάλες Δυνάμεις, την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
11/3/1832: Ανακοινώνεται η εκλογή του Όθωνα, ως βασιλιά της Ελλάδας, από τις Μεγάλες Δυνάμεις!
12/3/1449: Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος ανακηρύσσεται Αυτοκράτορας της Κωνσταντινουπόλεως.
13/3/1943: Οι Γερμανοί αρχίζουν τη μεταφορά των Εβραίων στη Γερμανία· ήδη έχουν μεταφέρει 40 χιλιάδες.
***
Συμπληρώνοντας τα πιο πάνω (σ. 1η) για τους Α΄ Χαιρετισμούς, προσθέτουμε ότι ο Ακάθιστος Ύμνος, οι “Χαιρετισμοί” της Παναγίας μας, συνεχίζονται και τις επόμενες τέσσερις Παρασκευές της Αγίας Τεσσαρακοστής. Απόψε 11/3 Α΄ στάση Α-Ζ. Στις 18/3 Β΄ στάση: Η-Μ.
Στις 25/3 Γ΄ στάση: Ν-Σ: Την 1/4 Δ΄ στάση Τ-Ω, και στις 8/4 συνολικά: Α-Ω. Ξεκινούν πάντα με το τροπάριο: «Ανοίξω το στόμα μου» Δ΄ ήχου, και τελειώνουν με: «Την ωραιότητα της παρθενίας Σου, και το υπέρλαμπρον το της αγνείας Σου».
Για την ιστορία της σύνθεσης του έργου, να θυμίσουμε στους αναγνώστες μας, ότι γράφτηκε τον 6ο μ.Χ. αιώνα και τον διάλεξε ο Πατριάρχης Κων/πόλεως Σέργιος, ως ευχαριστήρια δοξολογία για τη σωτηρία της Πόλης, από τους Αβάρους το 626 μ.Χ. ως γνωστόν ο αυτοκράτορας Ηράκλειος βρισκόταν σε εκστρατεία κατά των Περσών. Πιθανότατα ποιητής του Ακάθιστου Ύμνου να είναι ο Ρωμανός ο Μελωδός. Έργο, πάντως, που θεωρείται ως ένα από τα παγκόσμια αριστουργήματα της Φιλολογίας. Οι οίκοι του, δηλ. οι στροφές του, σχηματίζουν αλφαβητική ακροστιχίδα και έχουν εφύμνιόν τους το: «Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε», οι δεκατρείς οίκοι, ενώ οι υπόλοιποι έντεκα το “Αλληλούια”. Ο χώρος μας συμφωνεί να θυμηθούμε το Κοντάκιο των “Χαιρετισμών” που το βράδυ θ’ ακούσουμε στις εκκλησίες μας.
«Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,
Ως λυτρωθείσα των δεινών, ευχαριστήρια,
αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε·
Αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
Ίνα κράζω σοι·
Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε».
Και βέβαια τον θαυμάσιο επίλογο της ακολουθίας απόψε, που με κατάνυξη ψάλλουμε όλοι μας:
«Την ωραιότητα της παρθενίας σου, και το υπέρλαμπρον το της αγνείας σου, ο Γαβριήλ καταπλαγείς εβόα σοι, Θεοτόκε, ποιόν σοι εγκώμιον προσαγάγω επάξιον; Τι δε ονομάσω σε; Απορώ και εξίσταμαι. Διό ως προσετάγην, βοώ σοι·Χαίρε, η Κεχαριτωμένη».
***
Καιρός να ρίξουμε τη ματιά μας σε καμιά από τις τόσες ενδιαφέρουσες εκδόσεις, που από καιρό περιμένουν. Σειρά έχει το έργο του Γεωργίου Ν. Πρασιανάκη: “Μνήμες Αγώνων” (Αναμνήσεις: Γεωργίου Ν. Πρασιανάκη κ. Νικολάου Γεωργ. Πρασιανάκη, από τους αγώνες στην Κρήτη και τη Μικρά Ασία, τον 19ο και 20ο αιώνα). Β΄ έκδοση, Χανιά, Γενάρης 1996, σχ. 8ο, σ. 222+ φωτογραφικό υλικό.
Από τον αγαπητό και εκλεκτό φίλο από τα παλιά, τον δικηγόρο και τ. βουλευτή κ. Γεώργιο Ν. Πρασιανάκη, λάβαμε το πολύτιμο έργο του: “Μνήμες Αγώνων” στη β΄ έκδοσή του.
Το περιεκτικό και συχνά – πυκνά συγκινητικό αυτό έργο, περιλαμβάνει: α) Τις αναμνήσεις των Αγωνιστών των τελευταίων Κρητικών Επαναστάσεων, καθώς και της Μικράς Ασίας 1919-1921, Γεωργίου Νικ. Πρασιανάκη, και β) Νικολάου Γεωργ. Πρασιανάκη.
Επίσης, τα της Μάχης της Κρήτης, στο Μούλετε και σε Παράρτημα: σχετικά με τη φυσιογνωμία του ιστορικού χωριού (Μούλετε) και την ανθρωπολογική του παρουσία δημιουργικά, στην πορεία του χρόνου.
Δάσκαλοι και αγρότες στο επάγγελμα, και οι δύο, έζησαν και πήραν μέρος, όπως και όλοι οι συντοπίτες τους, και βέβαια όλη η Κρήτη, στα γεγονότα της εποχής τους! Κι όπως είναι φυσικό, αυτές τις στιγμές κι αυτές τις εμπειρίες τις κατέγραψαν και τις έχομε εμείς σήμερα ως πολύτιμες καταγραφές, ανεκτίμητες! Γιατί απαθανατίζουν εποχές και γεγονότα, που αφενός έχομε χρέος να γνωρίζουμε και αφετέρου να λειτουργήσουν στη ζωή μας για τον σωστό μας δρόμο.
Κι ερχόμαστε στους πρωτεργάτες: Ο Γεώργιος Νικ. Πρασιανάκης (1858-1941) ήταν ένας από τους τελευταίους τουρκομάχους! Αγρότης και Δάσκαλος στη ζωή του, όπως προαναφέραμε και ιεροψάλτης στο χωριό του. Τα γράμματα τα είχε μάθει 1871-1873 στην Ελληνική Σχολή Σπηλιάς Κισσάμου, που είχε ιδρύσει εκεί ο Επίσκοπος Κισσάμου και Σελίνου Μισαήλ! Με Σχολάρχη τον γιατρό Στεφ. Βεριβιάδη! Για τον Νικόλαο Γεωργίου Πρασιανάκη, επίσης, όσα και να μεταφέρουμε σ’ αυτό το πενιχρό μας σημείωμα, είναι λίγα. Ήταν μαθητής της Ε΄ τάξης του Γυμνασίου Χανίων, ανατολικά της Δημοτικής Αγοράς, όταν στρατεύτηκε. Κατατάσσεται στα Έμπεδα Χανίων, 1.7.1919 ως Δεκανέας Πεζικού.
Τα “πολεμικά απομνημονεύματα” του δεν συναρπάζουν απλά, αλλά συγκλονίζουν τον αναγνώστη τους. Δες σχετικά τις σελίδες 54-112 του παρόντος έργου, καθώς και τις σ. 25-40 για τα απομνημονεύματα Γεωργίου Ν. Πρασιανάκη.
Και βέβαια, για τη “Μάχη της Κρήτης στο Μούλετε” (= Χρυσαυγή) των Χανίων, είναι αφιερωμένες οι σελ. 113-136. Οι σελίδες που συγκλονίζουν τον αναγνώστη τους, οι αφιερωμένες “Στην προδοσία”, του ονομαζόμενου Γεωργίου Παν. Καπετανάκη (δες σχετ. σ. 140 κ.ε. του παρόντος), αμαυρώνουν, πρωτίστως, εκείνον.
Τελικά: Οδεύοντας προς το τέλος της σύντομης αυτής παρουσίασής μας, του όντως θαυμάσιου, περιεκτικού αυτού έργου, συμπεραίνουμε, καθώς και ο συγγραφέας σημειώνει ότι:
«…Υπήρξε έργο τεράστιο και σε έκταση και σε διάρκεια. Και μοναδικό σε αποτέλεσμα. Αφήνει άναυδο κάθε παρατηρητή η καρτερία και η αντοχή της Γενιάς εκείνης. Αγωνίστηκε αδιάκοπα με διαρκή έξαρση από το 1897 μέχρι το 1922. Σε αυτό το διάστημα έγιναν: εξεγέρσεις στην Κρήτη και άλλες Υπόδουλες Πατρίδες, ο πόλεμος του 1897, οι εσωτερικοί αγώνες κατά της απολυταρχίας στο Θέρισο το 1904, ο Μακεδονικός και ο Ηπειρωτικός αγώνας το 1905-1909, οι εξεγέρσεις στη Σάμο και άλλα νησιά το 1910, ο Βαλκανικός πόλεμος 1912-1913, ο πρώτος μεγάλος πόλεμος 1914-1918, η Μικρασιατική εκστρατεία 1919-1922». Εάν σε αυτά προστεθούν και οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις (Θέρισο 1904, Γουδί 1909, Θεσσαλονίκη 1917, Κρήτη 1922 και Αθήνα 1922) προξενεί κατάπληξη πώς άντεξε η γενιά εκείνη, όταν μάλιστα ληφθούν υπόψη οι περιορισμένες υλικές δυνατότητες του έθνους και οι αντίξοες τοπικές συνθήκες κάτω από τις οποίες αγωνίζονταν. Όμως, ποτέ οι αγώνες των Ελλήνων δεν είχαν υλική ή αριθμητική άνεση. Το σθένος του λαού και η δίψα του για την ελευθερία, δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη είναι τα ακαταμάχητα εφόδια του.
Και ότι: Εντύπωση, επίσης, προκαλεί η συνεισφορά της Κρήτης σε αυτούς τους αγώνες. Μολονότι “υπόδουλη” ακόμα στους Τούρκους, συμμετείχε καταλυτικά στον Ηπειρωτικό και Μακεδονικό αγώνα. Οι μισοί αγωνιστές, όπως και ολόκληρη σχεδόν η ηγεσία τους, ήταν από την Κρήτη: Γεώργιος Τσόντος – Βάρδας, Γεώργιος Κατεχάκης – Ρούβας στη Μακεδονία και Ιωσήφ Αναγνωστάκης στην Ήπειρο, υπήρξαν οι ηγέτες, που, μαζί με δεκάδες οπλαρχηγούς και πάνω από 3000 μαχητές από την Κρήτη, έφεραν σε πέρας εκείνο τον αγώνα. Κρατήθηκαν ελληνικές αυτές οι περιοχές, όταν την υποχώρηση των Τούρκων διαδεχόταν η διείσδυση των Αλβανών, Σλάβων και Βουλγάρων…» (σ. 43-44).
«…Στις ΜΝΗΜΕΣ περιλαμβάνονται οι αναμνήσεις τέτοιων γεγονότων δύο απλών ανθρώπων που πήραν μέρος σε αυτά. Του αγωνιστή των τελευταίων κρητικών επαναστάσεων του περασμένου αιώνα ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΙΚ. ΠΡΑΣΙΑΝΑΚΗ και του γιου του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΕΩΡΓ. ΠΡΑΣΙΑΝΑΚΗ, στη Μικρά Ασία και την Κρήτη.
…Επιπλέον, εκτίθενται σε παράρτημα προσωπικές εμπειρίες και γνώσεις του ςπιμελητή της έκδοσης αυτής, Γ.Ν. Πρασιανάκη, γιου και εγγονού των συγγραφέων των αναμνήσεων, δικηγόρου, βουλευτή και συμμέτοχου σε πολιτικούς, συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς αγώνες στην Αθήνα και την Κρήτη το β΄ μισό του περασμένου αιώνα».
Τελικά, όσα και να γράφουμε εμείς είναι λίγα. Σελίδες ολόκληρες οφείλουμε για την Ηρωίδα του Μούλετε Μαρία Γλυμιδάκη (αριθμός κρατουμένου των στρατοπέδων Γερμανίας: 82.211). Δεν γράφτηκαν, επίσης, εδώ, αρκετά για τη φυσιογνωμία, την Ιστορία και τις θυσίες γενικά, του χωριού προς την Πατρίδα. Επίσης, για το Ηρώο τους και τους κατοίκους γενικά! Ευχή και βεβαιότητά μας ότι θα τα μελετήσετε στις σελίδες του έργου. Προσωπικά, οι ευχαριστίες μας στον δημιουργό και εκδότη του τόμου κ. Γ.Ν. Πρασιανάκη, εγκάρδιες, η δε μνήμη των ηρωικών αγωνιστών και Μαρτύρων αιώνια, ιερή!
Σας ευχαριστούμε που μας διαβάσατε! Καλό Σαββατοκύριακο!
