Aς μου επιτραπεί να εκφράσω μια προσωπική άποψη για την ονομασία της νέας τράπεζας που θα προκύψει από το ευχάριστο, οικονομικά, γεγονός συγχωνεύσεως της Τράπεζας Χανίων με αυτήν την εξ Ηρακλείου. Δεν είμαι ιστορικός αλλά σε πάρα πολλά έντυπα παλαιότερα, ιδίως σε χάρτες κ.λπ., έχω παρατηρήσει την ονομασία CANDIA να αφορά στο Ηράκλειο και σε λιγότερες περιπτώσεις όλη την Κρήτη. Εξάλλου ένας πελάτης από την άλλη Ελλάδα, αλλά και Κρητικός ακόμη, τι θα καταλάβει από τη Βενετσιάνικη αυτή λέξη;
Υπάρχει μακρά ιστορία για την κατά περιπτώσεις Τράπεζα Κρήτης. Υπήρχε επί Κρητικής Πολιτείας και μετά, όπως αναφέρεται στο εικονιζόμενο χαρτονόμισμα, φαίνεται σαν εκδοτική χρήματος. Μετά ιδρύθηκε άλλη υπό την επωνυμία Τράπεζα Ιδιοκτησίας Κρήτης και το 1924 απλώς σαν Τράπεζα Κρήτης με έδρα, αρχικά το Ηράκλειο και μετά το Ρέθυμνο από το 1936.
Διατηρούσε υποκαταστήματα στις πόλεις της Κρήτης και στις δραστηριότητες της. Μέσα έχω αναγνώσει διαφήμιση για λίπασμα Γκουανό (νυχτερίδων) που έφερνε από το Περού. Κάποια περίοδο φαίνεται ότι είχε ανωμαλίες οικονομικές και κλήθηκε ο πατέρας μου, μιας και είχε φήμη καλού οικονομολόγου, επειδή διατηρούσε την πρώτη εμπορική – λογιστική σχολή σε Χάνια, Ηράκλειο και Ρέθυμνο, και ανέλαβε σαν διευθύνων σύμβουλος για να την ανασυγκροτήσει. Μετά από χρόνια πληροφορήθηκα από μέλος του Δ.Σ. της ότι η πρώτη ενέργεια του ήταν να μειώσει στο μισό τη δική του αμοιβή!
Μέσα στην κατοχή καταστράφηκε, όπως δεκάδες τοπικές μικρές τράπεζες, και το μόνο όφελός μας ή ότι εγώ, έντεκα χρόνων, φορτωνόμουν σακιά με χαρτιά από τα αρχεία της και τα πουλούσαμε στα μπακάλικα, αφού τότε δεν υπήρχαν τα σημερινά κάθε λογής χαρτιά κουζίνας, κ.λπ. Με δική του δαπάνη ο πατέρας διατήρησε τον τίτλο και επειδή τότε δεν επιτρεπόταν η ίδρυση νέων τραπεζών τον ανέλαβε κάποιος επιχειρηματίας Ζαφειράκης, που, όμως, μη έχοντας καμιά σχέση με το αντικείμενο τον “παρέδωσε”, δεν θυμάμαι καθόλου χρονολογίες, στον γνωστό Κοσκωτά. Με την τακτική του ο νέος ιδιοκτήτης την κατέστρεψε και ο ίδιος δικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση για την πολιτεία του σαν απατεώνας.
Ίσως αυτό είναι ένα αρνητικό στοιχείο για να υπάρξει πάλι αυτή η ονομασία, αλλά ο χρόνος και η προηγούμενη πολιτεία της ίσως τα διαγράφουν. Τράπεζα, λοιπόν, ΟΛΗΣ της Κρήτης και όχι μόνο Ηρακλειώτικη.
*Στον 36ο χρόνο συνταξιούχος της πάλαι ποτέ Εμπορικής Τράπεζας και παλαιός πελάτης της Χανίων
