Τον τελευταίο καιρό η προσοχή της παγκόσμιας υγειονομικής κοινότητας έχει στραφεί ξανά στη Κίνα. Αυτή τη φορά ο λόγος δεν είναι ίδιος με εκείνον του Δεκεμβρίου του 2019, αλλά η εκ νέου επιβολή ενός αυστηρότατου lockdown στη Σαγκάη. Πολλοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται το λόγο που τέθηκε σε ισχύ ένα τόσο αυστηρό μέτρο στη χώρα από όπου ξεκίνησε η πανδημία, από το πρώτο μεγάλο κύμα που έλαβε χώρα σε αυτή, γεγονός που εκτός από ερωτηματικά εγείρει και μεγάλη ανησυχία, διότι υπάρχει ο φόβος μήπως οι κινεζικές αρχές αποκρύπτουν στοιχεία, τα οποία στο εγγύς μέλλον μπορεί να αποβούν μοιραία για τη δημόσια υγεία σε όλο το πλανήτη. Ας εξετάσουμε όμως ορισμένα δεδομένα, που θα μας βοηθήσουν να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα για το τι συμβαίνει στη Κίνα, και αν θα πρέπει ο κόσμος να ανησυχεί για μια ενδεχόμενη επιδείνωση της κατάστασης της πανδημίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της ιστοσελίδας καταγραφής παγκόσμιων στατιστικών δεδομένων «worldometers.info», από τις αρχές του Μαρτίου του 2022 στη Κίνα σημειώθηκε αύξηση των κρουσμάτων, μέχρι που στα μέσα του ίδιου μήνα καταγράφηκαν πάνω από 1.000 κρούσματα, για πρώτη φορά μετά το Φεβρουάριο του 2020, τα οποία με το πέρασμα των ημερών αυξάνονταν ραγδαία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα στα τέλη Μαρτίου να εφαρμοστεί lockdown στη Σαγκάη για την αναχαίτιση του νέου κύματος της πανδημίας. Δικαιολογεί όμως η αύξηση αυτής της τάξεως ένα αυστηρό lockdown; Η πρώτη εκδοχή ως απάντηση επ’ αυτού προβάλλει, πως ο λόγος που οι κινεζικές αρχές προχώρησαν στο εν λόγω μέτρο οφείλεται στη διασπορά της μετάλλαξης «όμικρον 2». Στη Κίνα έχει επιτευχθεί πολύ καλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης με πάνω από το 88% του πληθυσμού να είναι πλήρως εμβολιασμένο, όμως αυτό δεν επαρκεί, διότι ο εμβολιασμός έγινε με τα κινεζικά εμβόλια, τα οποία είχαν εξ αρχής πολύ μικρότερη αποτελεσματικότητα από εκείνα που χρησιμοποιούνται στην Ευρώπη και την Αμερική, πόσο δε μάλλον έναντι της «όμικρον 2», που υπεκφεύγει αρκετά των εμβολίων. Επίσης, σύμφωνα με το Bloomberg, μόλις ένας στους δύο Κινέζους άνω των 80 ετών είναι εμβολιασμένος, οπότε υπάρχει ο φόβος κορεσμού του συστήματος υγείας σε περίπτωση που νοσήσουν αυτά τα άτομα, που είναι και τα πιο ευάλωτα.
Ακόμα ένας λόγος της εφαρμογής του lockdown είναι η φιλοσοφία της Κίνας και εν γένει των χωρών της ανατολικής Ασίας στην αντιμετώπιση επιδημιών, που επιχειρούν την εκμηδένιση των κρουσμάτων και κατ’ επέκταση την εξάλειψη του ιού, με τη λεγόμενη στρατηγική zero covid. Η στρατηγική αυτή είχε σπουδαία αποτελέσματα σε όσες χώρες την εφάρμοσαν κατά τα πρώτα πανδημικά κύματα, όμως οι ειδικοί είναι σκεπτικοί στο αν μπορεί να αποδώσει τα αναμενόμενα έναντι του υπερμεταδοτικού στελέχους της «όμικρον 2». Ίσως αυτή η άποψη ευσταθεί, όμως θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι στις χώρες της Άπω Ανατολής η κουλτούρα είναι διαφορετική και για αυτό δεν πρέπει να κρίνουμε με τις δικές μας συνθήκες. Άλλωστε, με αυτή την τακτική η Κίνα σημείωσε λίγους θανάτους και κρούσματα, γεγονός που κατά ορισμένους ειδικούς οδήγησε τον πληθυσμό στη μη απόκτηση φυσικής ανοσίας, αποτελώντας ακόμα ένα παράγοντα της διασποράς του κορωνοϊού. Είδαμε πως στη Κίνα η εμβολιαστική κάλυψη είναι σε πολύ καλά επίπεδα, αλλά η φθίνουσα ανοσία δημιουργεί νέα και ίσως μεγαλύτερα προβλήματα. Αυτό γιατί, οι εμβολιασμένοι ή όσοι έχουν αποκτήσει ανοσία μέσω της νόσησης, μπορεί να βρίσκονται ακάλυπτοι έναντι του ιού χωρίς να το γνωρίζουν.
Η δεύτερη εκδοχή, η οποία αποτελεί το κακό σενάριο, εικάζει πως έχει εμφανιστεί στη Κίνα νέο στέλεχος πιο μεταδιδόμενο και παθογόνο, όπως υποστηρίζει ο Γερμανός Υπουργός Υγείας. Η παγκόσμια κοινότητα δεν εμπιστεύεται τους Κινέζους αξιωματούχους, καθώς θεωρεί πως τα στοιχεία που δίνουν στη δημοσιότητα δεν είναι πάντα αληθή, ενώ παράλληλα θεωρεί πως δεν έπραξαν τα δέοντα για να μη διασπαρθεί ο ιός σε όλο το πλανήτη στις αρχές του 2020. Φυσικά, κανείς δε μπορεί να γνωρίζει ποια είναι η αλήθεια και αν όντως κυκλοφορεί νέο επικίνδυνο στέλεχος του κορωνοϊού στη Κίνα, όμως αυτό μικρή σημασία έχει, αφού ο Anthony Fauci επιβεβαίωσε σε πρόσφατη δήλωσή του πως σύντομα θα εμφανιστούν νέες μεταλλάξεις του ιού. Εξ άλλου ο κορωνοϊός δεν έχει σταματήσει να μεταλλάσσεται από την αρχή της εμφάνισής του, επομένως, όπως και να έχει η κατάσταση στη Σαγκάη, οι μεταλλάξεις αποτελούν ένα γεγονός αναμενόμενο που δεν πρέπει να μας εκπλήσσει πλέον. Για αυτό οι κυβερνήσεις και οι πολίτες όλων των χωρών οφείλουν, από την εμπειρία που έχουν αποκτήσει μετά από δύο και πλέον χρόνια πανδημίας, να βρίσκονται σε επαγρύπνηση, για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Τέλος, ως λύση για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης θα πρέπει να προκριθεί εκτός της συνέχισης της τήρησης των υγειονομικών μέτρων για όσο κρίνεται αναγκαίο και του εμβολιασμού, σε όσους ανθρώπους είναι απαραίτητο, η ταχεία παραγωγή των αντιϊκών φαρμάκων σε μορφή χαπιού, τα οποία κατά πάσα πιθανότητα θα φέρουν και το τέλος της πανδημικής φάσης του κορωνοϊού. Αυτό διότι, αν τα χάπια κατάποσης βρεθούν σε επαρκή αριθμό, ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες όλου του πληθυσμού του πλανήτη, η χορήγησή τους είναι πιο απλή και γρήγορη, συν ότι η καχυποψία έναντι των εμβολίων είναι ακόμα μεγάλη και πολλοί άνθρωποι που δεν εμβολιάστηκαν δεν πρόκειται να προβούν σε αυτή την πράξη.
Από την άλλη, σε σχέση με τη στρατηγική zero covid, αυτή ήταν αποτελεσματική κατά της διασποράς του ιού, όμως θα έπρεπε να έχει τεθεί σε εφαρμογή κατά την έναρξη της πανδημίας, όχι μόνο από λίγες, αλλά από όλες τις χώρες του κόσμου, για να περιοριστεί ο ιός και να τεθεί υπό έλεγχο με την κυκλοφορία των εμβολίων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις μεταλλάξεις του. Από τη στιγμή που αυτό δεν επετεύχθη, δεν είναι δυνατόν ο κόσμος να ζει με συνεχή lockdowns. Ο λόγος είναι ότι τα lockdowns είναι χρήσιμα μόνο όταν είναι αυστηρά και έγκαιρα, για να έχουν μικρότερη διάρκεια, με σκοπό να μη προκαλέσουν παράπλευρα προβλήματα, όπως οικονομικά και ψυχολογικά. Πλέον, τα lockdowns θα πρέπει να αποτελούν την έσχατη λύση, στην απευκταία περίπτωση που η κατάσταση της πανδημίας θα έχει φτάσει σε οριακό σημείο.
