Αχαρτογράφητα νερά

Μέρες που ζούμε του κορωνοϊού, οι υπεύθυνοι διατήρησης πολιτικών ισορροπιών ξεχώρισαν δύο θέματα για τα οποία ουδείς αμφισβητεί ότι η κυβέρνηση τα χειρίστηκε ικανοποιητικά. Το ένα της πανδημίας με τις υποδείξεις των λοιμωξιολόγων και το άλλο της οικονομίας. Στο δεύτερο παρενέβη η πολιτεία να λειτουργήσει η αγορά σταδιακά ώστε την επόμενη μέρα να μην καταρρεύσει.
Μέχρι πότε όμως θα μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες με επιδοματική πολιτική; Αν τ’ αποθεματικά δεν φθάσουν και πειραχθεί η “ρεζέρβα” για τα μνημονιακά χρέη δεν θ’ απαιτηθούν άλλα δάνεια, νέο μνημόνιο; Ποιος αποκλείει μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις και αλλαγές στις σχέσεις εργασίας στον ευρύτερο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα; Τι θα κάνει η κυβέρνηση ώστε να μην μείνει στα λόγια περί του κοινωνικού κράτους; Πώς θ’ αντιμετωπίσει οικονομικές πολιτικές και οργανωμένες συγκρούσεις;
Για την επανεκκίνηση της οικονομίας τον πρώτο λόγο έχουν οι πολιτικές πρωτοβουλίες, όμως καθοριστικό ρόλο παίζουν οι τράπεζες που τα μηνύματα τα οποία έρχονται, δυστυχώς, είναι αποθαρρυντικά ένεκα των επιβαλλόμενων υποχρεώσεων στους συναλλασσόμενους που εν μέσω κρίσεως της πανδημίας και παρά τις εκκλήσεις της πολιτείας προς απλοποίηση των συναλλαγών, αυτοί ταλαιπωρούνται, έχοντας οι περισσότεροι την εντύπωση ότι αδικούνται και ακριβοπληρώνουν τις υπηρεσίες που παρέχονται.
Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο, αλλά για τη χώρα μας το πλήγμα που θα δεχθεί η οικονομία της θα είναι ισχυρό, αφού η ύφεση για το 2020 θα φθάσει το 9,7% του Α.Ε.Π. και η ανεργία στα ύψη, θα χαθούν δε χιλιάδες θέσεις εργασίας. Οι επιπτώσεις απ’ το lockdown είναι τεράστιες. Οι άνθρωποι ξοδεύουν τα μισά απ’ όσα σε κανονικές συνθήκες. Οι έμποροι δεν πουλάνε, οι μεταφορές είναι μειωμένες, ο τουρισμός εκμηδενισμένος διότι οι Ευρωπαίοι φοβούνται, τα μικρότερα καταστήματα όσο διαρκεί αυτή η κατάσταση θα σημειώσουν τις μεγαλύτερες απώλειες.
Αν στη μεταμνημονιακή Ελλάδα υπήρξε ανάπτυξη της οικονομίας, οφείλεται στην αύξηση της τουριστικής κίνησης. Τώρα σε συνθήκες πανδημίας, ο τουρισμός είναι το μειονέκτημα της ανάπτυξης. Απ’ τον τουρισμό εξαρτάται η απασχόληση, η επιβίωση των παρεμφερών κλάδων σίτισης και μεταφορών, οι απώλειες απ’ τη λειτουργία των μουσείων και η κατάργηση θέσεων εργασίας. Αλλαγές κοσμογονικές, που κανείς δεν περίμενε, ότι θα προκαλούντο από έναν αόρατο εχθρό.
Η ανάκαμψη της οικονομίας μετά την πανδημία θα είναι μονόδρομος με πολλά αγκάθια. Από τον Αννα στον Καϊάφα. Βγήκαμε απ’ τη 10ετή λιτότητα, μας προέκυψε η πανδημία, μετά ξαναμπαίνουμε σε δύσβατο δρόμο χειρότερο από τον πρώτο. Το τοπίο θα ξεκαθαρίσει το καλοκαίρι. Στη νέα εποχή με αχαρτογράφητα νερά, το κράτος οφείλει ν’ αναπτύξει πρωτοβουλίες, να καλύψει τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς όμως να υποκαταστήσει την ιδιωτική επιχειρηματικότητα. Τούτο δεν σημαίνει ότι πρέπει να δίνει επιδοματικά βοηθήματα, να κάνει φοροελαφρύνσεις, να διασπαθίζει κρατικά και ευρωπαϊκά χρήματα σε κρατικοδίαιτες επιχειρηματικότητες και να εφευρίσκει τρόπους χορήγησης “μυστικών κονδυλίων”, που δεν εξασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον.
Για το τελευταίο ο ελληνικός λαός έχει ακούσει και ακούσει πολλά.