Eνας ήρωας θα συμπλήρωνε τα 75 του χρόνια σήμερα…
Oμως οι ήρωες δεν πεθαίνουν ποτέ διότι η συλλογική μνήμη δεν γνωρίζει βιολογικά όρια. Και επειδή υπάρχουν πολλοί και πολλές που θυμούνται, αγαπάνε και τιμούνε το ήθος, τη δράση και την πορεία του Γιάννη Κλωνιζάκη, εμείς θα μοιραστούμε μαζί τους τρία πολύτιμα και αδημοσίευτα έγγραφα από την αντιδικτατορική δράση του: 2 από τις επιστολές που του απέστειλε ο Αλέκος Παναγούλης κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας της απόπειρας τυραννοκτονίας (σ.σ εναντίον του Γεώργιου Παπαδόπουλου, η οποία επιχειρήθηκε στις 13/8/1968, οργανωμένη από τον Αλέκο Παναγούλη, το Γιάννη Κλωνιζάκη, τον αδελφό του Αρτέμη Κλωνιζάκη, τους Νίκο Λεκανίδη και Νίκο Ζαμπέλη, αλλά και άλλους αγωνιστές της Δημοκρατίας) και τη μήνυση που υπέβαλε ο Γιάννης Κλωνιζάκης εναντίον των βασανιστών του στις 19/4/1975 μετά την πτώση της χούντας. Oπως είναι γνωστό, ο Αλέκος Παναγούλης και ο Γιάννης Κλωνιζάκης, όπως τόσοι άλλοι αγωνιστές υπέρ της δημοκρατίας και της ελευθερίας, υπέστησαν ανείπωτα βασανιστήρια για την αντιδικτατορική τους δράση.
Η μήνυση κατά των βασανιστών
Ο Γιάννης Κλωνιζάκης στις 19/4/1975 κατέθεσε μήνυση για τα όσα υπέστη κατά τη διάρκεια της συλλήψεως του (σ.σ. συνελήφθη στις 19/8/1968) για την απόπειρα κατά του Γ. Παπαδόπουλου. Εκεί διαπιστώνεται ότι επελήφθησαν προσωπικώς η “αφρόκρεμα” των διαβόητων βασανιστών της χούντας και υπάρχει συνοπτική, αλλά και ανατριχιαστική περιγραφή των σκληρών βασανιστηρίων στα οποία υπεβλήθη. Αξίζει να προσεχθεί ιδιαιτέρως η αναφορά στα περιστατικά της 29/8/1968 (σελ. 3), ημέρας που ο ίδιος ο Γ. Κλωνιζάκης ξεχώριζε ως τη χειρότερη όλων.
ΜΗΝΥΣΙΣ
Ιωάννου Μάρκου Κλωνιζάκη, πολιτικού μηχανικού, κατοίκου Αθηνών, Σόλωνος 102
ΚΑΤΑ
1) Ευαγγέλου Μάλλιου
2) Πέτρου Μπάμπαλη
3) Θεοδώρου Θεοφιλογιαννάκου
4) Νικολάου Χατζηζήση
5) Αστυνομικού Λάμπρου
6) Παύλου Παναγιωτίδη
7) Ταγματάρχου Παπαγεωργίου
8) Ταγματάρχου Μισαηλίδη
9) Δημητρίου Ιωαννίδη, ως και παντός υπαιτίου
Εν Αθήναις τη 19-4-1975
Ενώπιον του κ. Εισαγγελέως των Αθήνα Πλημμελειοδικών
Ενταύθα
Την 19ην Αυγούστου 1968 και περί ώραν 14:45, καθ’ ην στιγμήν επέστρεφον εις την επί της οδού Κορμούλη 44 οικίαν μου συνελήφθην υπό του πρώτου και δευτέρου των μηνυομένων, δια πράξεις στρεφομένας κατά του τότε δικτατορικού καθεστώτος. Άμα τη συλλήψει μου, οι δύο πρώτοι των μηνυομένων ήρξαντο την κτηνώδη κακοποίησίν μου δια γρονθοκοπημάτων, ραπισμάτων, λακτισμάτων, εκστομίζοντες άμα απειλάς και χυδαίας ύβρεις κατά του προσώπου μου διά των φράσεων «γαμώ την Παναγία σου, τον Χριστό σου, πούστη, θα σε ξεκοιλιάσουμε, θα πεθάνης». (sic) Εν συνεχεία μετεφέρθην εις την επί οδού Μπουμπουλίνας στεγαζομένην Γενικήν Ασφάλειαν, ένθα οι δύο πρώτοι των μηνυομένων προς καταπτόησίν μου ήρξαντο να εκτοξεύουν ύβρεις και απειλάς κατ’ εμού, λέγοντες «θα σε πάμε στην Καισαριανή για εκτέλεση, θα σε σκοτώσουμε μάλλον στο Διόνυσο, υπάρχουν και ηλεκτρόδια, με τα οποία θα λαλήσης». Παραλλήλως εσυνεχίζετο υπό των δύο πρώτων εκ των μηνυομένων η κακοποίησίς μου (λακτίσματα, γρονθοκοπήματα κ.λπ.). Μη ικανοποιηθέντες εκ των προς αυτούς απαντήσεών μου, οι δύο πρώτοι εκ των μηνυομένων επεχείρησαν, ολίγας ώρας μετά την σύλληψίν μου, κατ’ οίκον έρευναν, εις ην, εκτός των άλλων, παρευρίσκετο και ο τρίτος των μηνυομένων, Ταγματάρχης τότε, Θεόδωρος Θεοφιλογιαννάκος. Κατά την διάρκειαν της ερεύνης ταύτης, ο περιβόητος τρίτος των μηνυομένων, καινοτομών εν σχέσει προς τους μέχρι τότε επιληφθέντας της ανακρίσεώς μου, με εκάλεσεν να καθαρίσω δια της γλώσσης, ρυπαρόν εσώρουχόν μου (εσώβρακον), εις την άρνησιν δε εμού, όπως ανταποκριθώ, ο τρίτος των μηνυομένων με υποχρέωσεν εις τούτο δι’ αλλεπαλλήλων ραπισμάτων. Περαιτέρω, ούτος, ως ήτο “πνευματώδης” διεπόρει δια την άρνησίν μου, λέγων «οι βρωμιές είναι δικές σου κωλόπαιδο, αλήτη». Μετά την ως άνω κατ’ οίκον έρευνα (19-8-1968), μετεφέρθην και αύθις εις την Γενικήν Ασφάλειαν, ένθα εκτός των άλλων βασανισμών και κακοποιήσεών μου υπό των τριών πρώτων των μηνυομένων, υποχρεώθην εις γύμνωσιν υπό του δευτέρου των μηνυομένων, εν συνεχεία δε ούτος μοι κατάφερεν επί της πλάτης κτυπήματα δια συρματοσχοίνου. Κατά τον βασανισμόν τούτον παρίστατο και ο τέταρτος των μηνυομένων, ο οποίος, ομού μετά του πρώτου ελοιδώρει το πρόσωπόν μου. Τελικώς τα χτυπήματα εσταμάτησαν, κατόπιν εντολής του πέμπτου των μηνυομένων, όστις εισελθών εν τη αιθούση, ένθα εκακοποιούμην, διέταξεν την παύσιν της μαστιγώσεώς μου, ως επιφορτισμένος τον ρόλο του “καλού”.
Εν συνεχεία και περί ώραν 9ην βραδυνήν της 19ης Αυγούστου 1968, ωδηγήθην εις το πασίγνωστον Ε.Α.Τ-Ε.Σ.Α., ένθα επεμελήθην της “υποδοχής” μου ο τρίτος των μηνυομένων. Ο ρηθείς τρίτος των μηνυομένων, με υποχρέωσεν να ανέλθω γονατιστός την κλίμακα του Διοικητηρίου της μονάδος. Εν συνεχεία και μετά διαφόρους «νουθεσίας» με ωδήγησεν εις την αίθουσα βασανισμών, επενδεδυμένην κατά το ήμισυ του χώρου της δια στρωμάτων, ένθα αντελήφθην να ευρίσκεται ο Νικόλαος Λεκανίδης, εξαπλωμένος και εν πλήρει παραμορφώσει εκ των κακοποιήσεων. Από της αφίξεώς μου εις το Ε.Α.Τ.-Ε.Σ.Α. μέχρι της 15-9-1968 υπέστην πλείστους όσους βασανισμούς, δι’ αλλεπαλλήλων ξυλοδαρμών. Χαρακτηριστικώς επί τούτοις αναφέρω ότι την 29ην Αυγούστου 1968, περί ώραν 9:30 μ.μ., παρεκάλεσα τον φύλακα να επιτρέψη ικανοποίησιν της σωματικής μου ανάγκης. Ο φύλαξ ούτος, έκτος εκ των μηνυομένων, ων παλαιστής, αντί ικανοποιήσεως της επιθυμίας μου ταύτης, με ωδήγησεν εις την αίθουσαν βασανισμών (επενδεδυμένην ως ανωτέρω δια στρωμάτων). Εις την αίθουσαν ταύτην, ο έκτος εκ των μηνυομένων, έδεσε τας χείρας μου δια χειροπέδων, πισθάγκωνα και τους πόδας μου δια σχοινίου, κατά τρόπον, ώστε να περισσεύουν τμήματα των σχοινίων εις τα δύο άκρα αυτού. Εν συνεχεία, αφίχθησαν ο έβδομος και ο όγδοος των μηνυομένων και με ερώτησαν, εάν προτίθεμαι να ομολογήσω. Εις άρνησίν μου, άγνωστοι εις εμέ οπλίται, ήρπασαν τα άκρα του σχοινίου, δι’ ου προσεδέθησαν οι πόδες μου και ανεστραμμένων πλέον, αφού είχον αφαιρεθή τα υποδήματα και οι κάλτσες μου ήρχισε να με κτυπά με συρματόσχοινο ο έκτος εκ των μηνυομένων εις τα πέλματα, (φάλαγγα) ενώ οι λοιποί, οίτινες εκράτουν εμέ ανεστραμμένον, κατάφερον κτυπήματα και λακτίσματα εις διάφορα μέρη του σώματός μου. Το μαρτύριον τούτο εκράτησε επ’ αρκετόν, κάθιδρος δε ο έκτος εκ των μηνυομένων, αφήρεσε την φανέλλαν του δια να συνεχίση, μετά πρόσκαιρον ανάπαυσιν τα κτυπήματα εις τα πέλματα. Μετά ταύτα, αφού έλυσαν τους πόδας μου, έρριψαν ύδωρ επί του δαπέδου και υπεχρεώθην εις ζωηρόν σημειωτόν επί της υγράς επιφανείας. Ωσαύτως ο έκτος εκ των μηνυομένων, μετά την παύσιν της φάλαγγος, έθεσεν την κεφαλήν μου εντός των σκελών αυτού και μοι κατέφερεν κτυπήματα, εις διάφορα μέρη του σώματός μου. Επί πλέον εφήρμοσαν εξαρθρωτικάς λαβάς επί των δακτύλων των χειρών μου.
Πάντα ταύτα απετέλεσαν τον πρώτον κύκλον, αλλά το μαρτύριόν μου επανελήφθη. Υπέστην νέαν φάλαγγα, εκτυπήθην εις τα πέλματα δια κλήδων ακανθώδους φυτού, κ.λ.π., υπό τα όμματα των “αξιωματικών” Παπαγεωργίου και Μισαηλίδη, εβδόμου και ογδόου των μηνυομένων, οίτινες ύβριζαν, εβλασθήμουν και ενέπαιζον το πρόσωπόν μου τας στιγμάς εκείνας. Τέλος, ο ένατος εκ των μηνυομένων, κατά την διάρκειαν της κρατήσεώς μου εις Ε.Α.Τ.-Ε.Σ.Α. περί τα τέλη Αυγούστου 1968, ελθών εις συνάντησίν μου, ηθέλησε να “παζαρέψη” , όπως είπεν, την θέσιν μου και την θέσιν του συλληφθέντος αδελφού μου Αρτέμη Κλωνιζάκη, υποσχεθείς ευνοϊκήν μεταχείρισιν εις εμέ και εις των αδελφόν μου, εάν προέβαινον εις αρεσκούσας αυτώ “ομολογίας”, ενεργών προδήλως, ως ηθικός αυτουργός των βασανιστών μου. Τέλος, πάντες οι μηνυόμενοι αφήρεσαν εκ της κατοχής μου, το υπ’ αριθ. Κυκλοφορίας 77413 ιδιόκτητον επιβατικόν αυτοκίνητόν μου, αξίας 100.000 δρχ. σήμερον όπερ της συλλήψεώς μου (19-8-1968) εξηφανίσθη και είναι άγνωστος εις εμέ ο κάτοχος αυτού. Εκτοτε, παρά τας αναζητήσεις μου (μετά την αποφυλάκισίν μου τον μήνα Αύγουστον 1973) το εν λόγω όχημα δεν ανευρέθη, αγνοούν δε περί της τύχης του, αι αρμόδιαι κρατικαί υπηρεσίαι, εν οις και ο ΟΔΙΣΥ.
Επειδή αι ανωτέρω πράξεις προβλέπονται και τιμωρούνται υπό του Ποινικού Κώδικος.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Μηνύω πάντας τους εν τοις ανωτέρω, δια τας ανωτέρω πράξεις των, δηλώ παράστασιν πολιτικής αγωγής δι’ ηθικήν βλάβην δια δρχ. εννέα (09), μάρτυρας δε προτείνω τους:
1) Νικόλαον Λεκανίδην, κάτοικον Αθηνών, Πριάμου 54, Μπραχάμι.
2) Ελευθέριον Βερυβάκην, κάτοικον Αθηνών, Σόλωνος 102.
3) Εμμανουήλ Χοχλάκην, κάτοικον Περιστερίου Αττικής, Σοφ. Βενιζέλου 53.-
4) Γεώργιον Ελευθεριάδην, Ροδοπόλεως 43, Άνω Ελληνικόν και
5) Νικόλαον Νικολακάκην, κάτοικον Αχαρνών, Περιοχή Γεροβουνό.-
Εν Αθήναις τη 19 Απριλίου 1975
Ο μηνυτής
(υπογραφή Γ. Κλωνιζάκη)
Η επιστολογραφία με τον Παναγούλη
Δύο από τις επιστολές του Α. Παναγούλη προς το Γ. Κλωνιζάκη κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για την απόπειρα κατά του δικτάτορα Παπαδόπουλου. Η μία στάλθηκε από την Κύπρο (Πάφος) στις 22/6/1967 και η δεύτερη από την Ιταλία (Ρώμη) στις 22/6/1968, χώρες στις οποίες είχε καταφύγει ο Παναγούλης, έχοντας αποδράσει από τη στρατιωτική μονάδα στην οποία υπηρετούσε ως φαντάρος. Στη 2η επιστολή διαμαρτύρεται για καθυστερήσεις στη μεθόδευση της απόπειρας και “μαλώνει” τον Κλωνιζάκη για αυτές. Χαρακτηριστική η τήρηση των συνωμοτικών κανόνων (ψευδώνυμο, συνθηματικές λέξεις κ.λπ.).
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Έχουν διατηρηθεί το αρχικό ύφος, η ορθογραφία και η στίξη σε όλα τα κείμενα-πλην του πολυτονικού.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ 22/6/1967
Πάφος 22-6-1967
Αγαπητέ μου Γιάννη
Συνεχίζοντας το ταξίδι μου, βρίσκομαι στη Κύπρο όπου θα μείνω για μερικές μέρες.
Ελπίζω να έχουν στρώσει οι δουλειές σου και να μη αντιμετωπίζεις τις ίδιες δυσκολίες με πρώτα.
Θέλω να σε παρακαλέσω να μη παραμελήσεις καθόλου τη δουλειά που σου έχω αναθέσει, γυρίζοντας πρέπει να βρω κάτι έτοιμο. Μπορείς αν θέλεις να βρεις 6-7 σχεδιαστές ώστε μοιράζοντας τη δουλειά να ετοιμαστούν γρήγορα τα σχέδια. Αν έχουμε τελειώσει αυτές τις προκαταρκτικές εργασίες, υπάρχουν πολλές πιθανότητες ν’αναλάβουμε και την εκτέλεση του έργου.
Αν σου τηλεφωνήσει ο κ. Φλούδας άκουσέ τον στις λεπτομέρειες της δουλειάς γιατί έχει μια σχετική πείρα.
Πιστεύω να συντομεύσω τη διάρκεια του ταξιδιού μου οπότε θα συζητήσουμε από κοντά ότι ζητήματα προκύψουν.
Μη κουράζεσαι και μη απελπίζεσαι όλα τα εμπόδια θα ξεπεραστούνε. Δείξε μόνο διάθεση για δουλειά τώρα στη αρχή. Αν πάρουμε αυτή την εργολαβία πρέπει να καταλαβαίνεις ότι θα έχουμε λύσει το οικονομικό κατά τον καλύτερο τρόπο.
Σε χαιρετώ
Με αγάπη
Αντώνης Χριστοδούλου
ΕΠΙΣΤΟΛΗ 22/6/1968
Ρώμη 22-6-68
Αγαπητέ Γιάννη
Σου έχω στείλει ένα τηλεγράφημα και ένα γράμμα και δεν έχω πάρει καμμιά σαν απάντηση.
Θα πρέπει να καταλάβεις ότι δεν χρειάζεται μεγάλη σκέψη για να γράψεις δυο λέξεις σ’ ένα χαρτί.
Έλαβες την επιταγή που σου εστάλη από τη Γερμανία; Φρόντισες για να δώσεις προκαταβολή για το οικόπεδο που σου έγραφα. Τα σχέδια τα κατέθεσες σε σχέδιο πόλεως;
Πρέπει να γνωρίζω τι έκανες προτού έλθω στην Αθήνα. Η γυναίκα μου συνέχεια γκρινιάζει για την ασυνέπεια που δείχνεις.
Ο τουρισμός μας θα τελειώσει σε μια εβδομάδα και θέλω να έχω γράμμα σου οπωσδήποτε προ της αναχωρήσεώς μου.
Πρέπει να καταλάβεις ότι μου χάλασες το κέφι με την καθυστέρηση της αλληλογραφίας σου.
Δώσε πολλούς χαιρετισμούς στον Αρτέμη και στην Ηρώ.
Σε χαιρετώ
Με αγάπη
Αναστάσιος Μαυρίδης