Τα χελιδόνια της Βλαχιάς και τα πουλιά της Δύσης,
κλαίσιν αργά, κλαίσιν ταχειά, κλαίσιν το μεσημέρι,
κλαίσιν την Αδριανούπολη, τη βαροκουρσεμένη.
Απου την εκουρσέψανε τσι τρεις γιορτές του χρόνου,
τω Χριστουγέννω για κερί, και τω Βαγιώ για βάγια,
και την ημέρα της Λαμπρής, για το Χριστός Ανέστη.
– Χριστός Ανέστη κοπελιά και έλα να φιληθούμε,
και βάστα και εις τα χέρια σου, κλήμα να βλοηθούμε.
Το αρχαιότερο Ελληνικό Δημοτικό τραγούδι, που αναφέρεται στο κούρσεμα – λεηλασία της περίφημης Αδριανούπολης, από τον Οθωμανό Σουλτάνο Μουράτ τον Α΄, το 1362, και στο προηγηθέν το 1353, δηλαδή 100 χρόνια πριν την άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Το παραπάνω Ριζίτικο τραγούδι της Κρήτης, πολύ παραστατικό και γλαφυρό, για τις θηριωδίες που έγιναν στην Αδριανούπολη, τραγουδιέται με το σκοπό των Ριζίτικων της στράτας (δρόμου), που είναι από τους πιο ωραίους και που σπάνια ακούει κανείς σήμερα. Το Ριζίτικο αυτό το κατέγραψε για πρώτη φορά στην Κρήτη, το 1837, ο Άγγλος περιηγητής Pashley.
Γεωγραφικά η Αδριανούπολη, ευρίσκεται στην Ανατολική Θράκη (Ευρωπαϊκή Τουρκία) και συγκεκριμένα στο ΒΔ τμήμα αυτής, κοντά στο “τριεθνές”, δηλαδή στο σημείο που συγκλίνουν τα σύνορα Ελλάδος – Βουλγαρίας – Τουρκίας. Από τα Ελληνικά σύνορα απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα.
Η Αδριανούπολη πήρε το όνομά της από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό και οι Τούρκοι την αποκαλούν Edirne (παράφραση του αρχικού ονόματος). Απ’ αυτή τη πόλη έχουν περάσει αμέτρητοι καταχτητές και έχει μια πολύ πλούσια στρατιωτική ιστορία, καθόσον ήταν κέντρο συγκοινωνιακό, εμπορικό και στρατιωτικό. Στη περιοχή έγιναν αμέτρητες μάχες από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο.
Από την Αδριανούπολη κατήγετο ο Βυζαντινός αυτοκράτωρ Βασίλειος Α΄ ο Μακεδών, πολλοί πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως, ο Πορθητής της Πόλης (Κωνσταντινούπολης) Μωάμεθ ο Β΄, ο Ν. Ζαχαριάδης και πολλοί άλλοι διάσημοι.
Πριν κλείσω το περιληπτικό αφιέρωμα στην Αδριανούπολη, θα ήθελα να παρακαλέσω τον Δήμο Χανίων, να διορθώσει την πινακίδα οδοσήμανσης που έχει τοποθετήσει σε οδό παράλληλη της Αναγν. Γογονή (περιοχή Πασακάκι) όπου αναγράφεται ότι η Αδριανούπολη είναι πόλη της Μικράς Ασίας, καθόσον όπως είπαμε είναι πόλη Ευρωπαϊκή.
Η Αδριανούπολις μπορεί βεβαίως να είναι μακριά, το «ηρωικό χωριό Αρκάδι» είναι όμως στη γειτονιά μας, είναι η ιστορία μας και είναι ντροπή, η ιστορική και ηρωική Μονή Αρκαδίου να αναγράφεται σαν χωριό επίσημα από το Δήμο Χανίων.
* Ο εκ των ριζών των Λευκών Ορέων γράφων αρχιτέκτων μηχανικός
