Για την τουριστική σαιζόν του 2026 κανονικά θα αρχίσουν να προετοιµάζονται νωρίτερα φέτος όλοι πλέον, µετά τη φετινή τουριστική χρονιά που ξεκινάει οσονούπω στο Αεροδρόµιο Χανίων, αφού τότε προγραµµατίζεται να τεθεί σε λειτουργία το νέο ραντάρ προσέγγισης που εδώ και χρόνια περιµένουµε στον Αερολιµένα της πόλης, γεγονός που θα αυξήσει τον αριθµό των αεροσκαφών στο Αεροδρόµιο Ιωάννης ∆ασκαλογιάννης.
Μέχρι τον ∆εκέµβριο του 2015 (όταν υπογράφηκε η σύµβαση παραχώρησης των Αεροδροµίων στη Fraport) η ΥΠΑ δεν είχε εγκαταστήσει ραντάρ.
Μέχρι σήµερα, µολονότι µε συµβατική υποχρέωση το κόστος θα βάρυνε τη Fraport, η εγκατάσταση του ραντάρ προκειµένου να αυξηθεί η χωρητικότητα της περιοχής προσέγγισης, µε ταυτόχρονη αύξηση του δείκτη ασφαλείας πτήσεων, για να έχει αύξηση της κίνησης των πολιτικών αεροσκαφών και αύξηση εσόδων, αλλά και το ίδιο το ραντάρ ήταν..αόρατα.
Από πέρυσι όµως οπότε και έγινε η προµήθεια τα πράγµατα άλλαξαν και πλέον έχει αρχίσει η αντίστροφη µέτρηση για την εγκατάσταση και λειτουργία του.
Ας δούµε πρώτα το ιστορικό: Με τη σύµβαση τον ∆εκέµβριο του 2015, παραχωρήθηκαν τα Α/∆ στη Fraport και στη σύµβαση αναγραφόταν πέραν των άλλων ότι η Fraport πρέπει να εγκαταστήσει ραντάρ προσέγγισης και να εκπαιδεύσει αριθµό στρατιωτικών στη λειτουργία του ραντάρ. Άρα από τη στιγµή που η Fraport ανέλαβε το αεροδρόµιο υπήρχε η συµβατική υποχρέωση του ραντάρ προσέγγισης
Για τη εγκατάσταση του ραντάρ ειδικά για τα Χανιά, σηµειώνονται τα ακόλουθα: Σήµερα, χωρίς ραντάρ, η Σούδα µπορεί να διακινεί στη περιοχή προσέγγισης έξι πολιτικά αεροσκάφη την ώρα (αφίξεις – αναχωρήσεις).
Με την εγκατάσταση ραντάρ τα αεροσκάφη αυξάνονται ενώ υπάρχει και µεγαλύτερη ασφάλεια, γεγονός που θα αποφέρει στη Fraport περισσότερα έσοδα, και αυτό σηµαίνει ότι η Fraport, ως επιχείρηση, θέλει διακαώς να τοποθετήσει ραντάρ.
Όµως στο σηµείο αυτό πρέπει να πούµε ότι δεν τέθηκε καταληκτική ηµεροµηνία εγκατάστασης του ραντάρ, µε αποτέλεσµα να υπάρξει καθυστέρηση για κάποιο διάστηµα µε τις προδιαγραφές του ραντάρ και µε τα πτυχία των στρατιωτικών ελεγκτών και η προµήθεια και η λειτουργία του ραντάρ είχε καθυστερήσει.
Η διαδικασία ήταν µία κοστοβόρα διαδικασία, πήρε πολύ καιρό η στοιχειοθέτηση των προδιαγραφών, έπρεπε οι προδιαγραφές να έρθουν στη Fraport µετά από συνεννόηση του υπουργείου, της υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας και της Πολεµικής Αεροπορίας.
Τελικά όπως ανακοινώθηκε πριν το καλοκαίρι του 2026 θα τεθεί σε λειτουργία το «ραντάρ προσέγγισης» και στο αεροδρόµιο «∆ασκαλογιάννης».
Με τη λειτουργία του «ραντάρ προσέγγισης» θα είναι δυνατή η υποδοχή περισσότερων πτήσεων σε καθηµερινή βάση, µε τη διάθεση επιπλέον slots σε αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες έχουν εκδηλώσει σχετικό ενδιαφέρον, αλλά ο ακριβής αριθµός θα καθοριστεί, τελικά, από το προσωπικό που θα υπάρχει στον πύργο ελέγχου.
Το πόσα λοιπόν αεροπλάνα θα είναι αυτά που θα έρχονται επιπλέον, αυτό θα καθοριστεί από το πώς θα αξιοποιηθεί από την ΥΠΑ, το «ραντάρ προσέγγισης», καθώς σε περίπτωση που υπάρχουν ελλείψεις στο προσωπικό, τότε η αξιοποίηση του συγκεκριµένου σηµαντικού «εργαλείου» δεν θα καταστεί δυνατή στον µέγιστο βαθµό.
Αφού αναιρέθηκαν οι περιορισµοί µετακινήσεων λόγω πανδηµίας, έγιναν οι επιτόπιες επισκέψεις σε όλα τα σχετιζόµενα αεροδρόµια (Χανίων, Αράξου, Ανδραβίδας, Ζακύνθου και Κεφαλονιάς). Μετά τις αρχικές επιτόπιες επισκέψεις παρελήφθη από την Πολεµική Αεροπορία η έκδοση των αναβαθµισµένων προδιαγραφών».
Μετά από αναλυτική εξέτασή τους σε συνεργασία µε την Πολεµική Αεροπορία, ώστε να προσαρµοστούν οι προδιαγραφές για συστήµατα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας πολιτικών αεροσκαφών, ο τεχνικός φάκελος ολοκληρώθηκε τέλος του 2022 και ξεκίνησε άµεσα η προετοιµασία του διαγωνισµού – προετοιµάστηκαν τα υπόλοιπα τεύχη (νοµικά, πίνακες συµµόρφωσης, σύµβαση, τεχνικές περιγραφές, κείµενο αίτησης προσφοράς RFP, κ.λπ.).
Πρόκειται για πάνω από 1.000 σηµεία προδιαγραφών και αφορούσαν διαγωνισµό υψηλών απαιτήσεων σε κάθε επίπεδο (τεχνικό, διαγωνιστικό, νοµικό, αξιολόγησης, κ.λπ.) στον οποίο συµµετείχαν διεθνείς αναγνωρισµένοι οίκοι. Ο διαγωνισµός, που ήταν επίσης πολύ απαιτητική διαδικασία, ολοκληρώθηκε και ανατέθηκε το έργο στην ανάδοχη εταιρεία και έχει ξεκινήσει η παραγωγή των σχετικών συστηµάτων.
Θα γίνει εκπαίδευση (θεωρητική και πρακτική) στο προσωπικό της Πολεµικής Αεροπορίας και της ΥΠΑ, ώστε τα συστήµατα να καταστούν πλήρως λειτουργικά, ενώ για να λειτουργήσει το radar στο προαναφερόµενο χρονικό διάστηµα θα πρέπει , όλοι οι εµπλεκόµενοι φορείς, (Πολεµική Αεροπορία, ΥΠΑ, κ.λπ.), να συνεργαστούν και να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από πλευράς τους.
Παράλληλα», θα πρέπει να γίνει σαφές, ότι ακόµη και µε την εγκατάσταση του νέου ραντάρ, η αύξηση της χωρητικότητας των κινήσεων, εµπεριέχει και άλλες παραµέτρους, όπως την περαιτέρω στελέχωση του προσωπικού των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας, κ.λ.π
∆εδοµένου πάντως όπως ήδη γνωρίζουµε, ότι για την προµήθεια των ραντάρ προσέγγισης στα αεροδρόµια που εκκρεµούν, ότι αυτή θα ολοκληρωθεί εντός του 2026, καλό είναι να γνωρίζουµε και µερικά τεχνικά πράγµατα.
Τα προς εγκατάσταση συστήµατα περιλαµβάνουν:
Συστήµατα Wide Area Multilateration (WAM) /Automatic Dependent Surveillance- Broadcast (ADS-B) για τις περιοχές ελέγχου προσέγγισης Χανίων και Ανδραβίδας.
Συστήµατα Voice Communication (VCS) και Σύστηµα Advanced Surface Movement Guidance & Control (A-SMGCS) για το αεροδρόµιο των Χανίων.
Τα προς εγκατάσταση συστήµατα υπόκεινται σε τεχνικές και επιχειρησιακές προδιαγραφές σύµφωνα µε τις σχετικές τεθείσες απαιτήσεις από την Πολεµική Αεροπορία και σύµφωνα µε την Σύµβαση Παραχώρησης.
Του χρόνου λοιόν τέτοια εποχή περίπου και πάντως πριν την έναρξη της τουριστικής χροβιάς ελπίζουµε, θα είµαστε σχεδόν έτοιµοι να ¨υποδεχτούµε¨ στο Αεροδρόµιο Χανίων τη νέα εποχή, η οποία σε συνδυασµό µε την ολοκλήρωση του νέου Αεροδροµίου στο Καστέλλι Ηρακλείου και το Βόρειο Οδικό Άξονα ελπίζουµε πως θα αλλάξουν τελείως τη Κρήτη και θα την κάνουν έναν από τους πρώτους παγκόσµιους τουριστικούς προοριµσούς πλέον σε όλο τον κόσµο και πρώτη σίγουρα στην Ελλάδα σε ότι αφορά την αεροπρική κίνηση κοντά στα νούµερα του Αεροδροµίου ¨Ελευθέριος Βενιζέλος¨ το οποίο και αυτό µεγαλώνει καθιστώντας τη χώρα µία από τις 5 πρώτες σε αφίξεις στην Ευρώπη!
* Ο Νίκος Μουντάκης είναι project managerμστη Μονάδα Παρακολούθησης Συµβάσεων του ΤΑΙΠΕ∆
