Αεροδρόμιο Χανίων: Eίναι πρόβλημα ΝΟΜΙΚΟ ή ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ; Μήπως υπερβάλουμε πάλι σαν τοπικοί Φορείς; Ποιο είναι το ζητούμενο για το αεροδρόμιο “Δασκαλογιάννης”, αν θα είναι η διαχείρισή του δημόσια, μικτή ή ιδιωτική (Προκήρυξη: παραχώρηση για 30 χρόνια με δικαίωμα επέκτασης συν 10 χρόνια) ή αν τα επόμενα χρόνια διασφαλίζονται οι χρηματοδοτήσεις για την παραπέρα ανάπτυξη των υποδομών και της λειτουργίας του, οι οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνονται στις αναπτυξιακές ανάγκες μιας περιφερειακής αγοράς τουριστικής κατά κύριο λόγο αλλά όχι μόνο;
Ο στόχος πρέπει να είναι η διασφάλιση ενός αεροδρομίου σύγχρονου και αποδοτικού, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα του τοπικού οικονομικού συστήματος. Ποια η εμπειρία και οι καλές πρακτικές από τη διαχείριση των αεροδρομίων σε όλη την Ευρώπη από το ’80 και μετά; Μήπως παντού ακόμα και στα αεροδρόμια που παραμένουν σε Φορείς με δημόσιο χαρακτήρα έχουν αναλάβει εξειδικευμένες εταιρείες του δημόσιου τη διαχείρισή τους και όχι υπηρεσίες τύπου Υ.Π.Α., όπως συμβαίνει στη χώρα μας; Μάλλον δεν καταφέραμε όπως και σε άλλα θέματα να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις στις διεθνείς αερομεταφορές και τις ιδιωτικοποιήσεις αεροδρομίων από τη δεκαετία του ’90 στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Το σίγουρο είναι ότι τα επιχειρήματα για αύξηση κομίστρων αεροδρομίων λόγω ιδιωτικοποίησης ή για κινδύνους για τις εταιρείες low cost είναι αίολα. Τα προβλήματα της ανάπτυξης τοπικής ή εθνικής δεν μπορεί να συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται στο νέο παραγωγικό πρότυπο της χώρας με μοχλό ανάπτυξης το δημόσιο. Οταν μάλιστα μιλάμε για ένα κράτος με ένα τεράστιο δημόσιο χρέος, που έστω μακροπρόθεσμα θα πρέπει να αποσβέσει, κατά συνέπεια οι δημόσιες επενδύσεις σε έργα υποδομής θα είναι αυστηρά στοχευμένες. Σχήματα σύμπραξης Ιδιωτικού – Δημόσιου – μικτές επιχειρήσεις, (πέρα από το γεγονός ότι η αξιοποίηση της περιουσίας του δημόσιου για ένα κράτος που έχει χρεοκοπήσει είναι τελείως λογική) ή η ιδιωτικοποίηση, σαν εμπειρία είναι πολύ διαδεδομένη σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες και είναι αναγκαία και μπορούν να εξασφαλίσουν ιδιωτικά κεφάλαια για έργα υποδομής που άμεσα έχουμε ανάγκη και το ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί να εξασφαλίσει.
Το αεροδρόμιο του Trapani στη Σικελία είναι μια καλή εμπειρία ιδιωτικοποίησης μικτής επιχείρησης (ιδιωτικό 49% – δημόσιο Περιφέρεια Σικελίας 49% και 2% Εμπορικό Επιμελητήριο), στo οποίo αεροδρόμιο δραστηριοποιείται και η Ryanair. Πρόταση ανάλογη με αυτή που κάνει η νέα Δημοτική Αρχή των Χανίων για συμμετοχή του Δήμου σε κοινοπρακτικό σχήμα για αεροδρόμιο υπό δημόσιο έλεγχο, με μεγάλη όμως καθυστέρηση, επειδή οι διαδικασίες της προκήρυξης είναι στη τελική φάση. Το αναφέρω, γιατί ένα από τα κοινοπρακτικά σχήματα που έχει υποβάλει εκδήλωση ενδιαφέροντος είναι και η εταιρεία της Αργεντινής Corporation America SA – METKA AE, η οποία συμμετέχει στο κοινοπρακτικό σχήμα και με τοπικούς Φορείς στη διαχείριση του αεροδρομίου του Trapani – Σικελία, ίδιας δυναμικότητας περίπου σε αφίξεις με το Χανίων. Στο συγκεκριμένο αεροδρόμιο τα εισιτήρια είναι εξ ίσου ανταγωνιστικά με άλλους προορισμούς σε αεροδρόμια με δημόσια διαχείριση. Τα βασικά αιτήματα των εταιρειών χαμηλού κόστους είναι ασφαλώς και οι φόροι του αεροδρομίου να είναι χαμηλοί (παραμένουν αρμοδιότητα του δημόσιου), κυρίως όμως έχουν σχέση με διευκολύνσεις που απαιτούν σε εγκαταστάσεις, πίστες παρκαρίσματος, κ.λπ. που εξυπηρετούν το μοντέλο διαχείρισης αυτών των εταιρειών που είναι τα χαμηλά κοστολόγια τους. Επίσης θα πρέπει να εξεταστεί και να γίνει αίτημα των τοπικών Φορέων, το αεροδρόμιο Χανίων εκτός από επιβατικό να γίνει και αεροδρόμιο διακίνησης εμπορευμάτων και να συνδέεται άμεσα με τις αναπτυξιακές μας ανάγκες για μεταφορά ευπαθών αγροτικών προϊόντων σε αγορές του εξωτερικού (μοντέλο Ισραήλ).
* οικονομολόγος – μελετητής
artemakism@ameksa.gr
