Η κατασκευή ενός αεροδρομίου στο Καστέλι Πεδιάδος, που θα αντικαταστήσει το αεροδρόμιο “Νίκος Καζαντζάκης” του Ηρακλείου, εμφανίζεται από τους υποστηρικτές της ως ένας απαραίτητος μοχλός για την ανάπτυξη της Κρήτης. Είναι πράγματι μοχλός ανάπτυξης; Για ποιους και γιατί;
Με την προσδοκία ότι αυτή η υπόθεση θα γίνει αντικείμενο μιας σοβαρής και υπεύθυνης συζήτησης, με τη συμβολή όλων των σκεπτόμενων ανθρώπων, όχι μόνο όσων κατοικούν, αλλά και όλων εκείνων που ενδιαφέρονται για το παρόν και το μέλλον αυτού του προικισμένου από τη φύση, τη γεωγραφία και την ανθρώπινη ιστορία τόπου, καταθέτω περιληπτικά τον προβληματισμό και τις σκέψεις μου. Με την προσδοκία ότι θα προκύψει το καλύτερο για την κοινωνία, την περιοχή, το νησί και τη χώρα μας
Για ποια αναπτυξη και για ποιους;
Γι’ αυτό, τόσο για την κατασκευή ενός αεροδρομίου, όσο και για την κατασκευή οποιουδήποτε μεγάλου έργου που θα επηρεάζει τη ζωή των ανθρώπων στο παρόν και στο μέλλον, το κυρίαρχο και ουσιαστικό ερώτημα στο οποίο θα πρέπει να δοθεί απάντηση είναι: Για ποια ανάπτυξη και για ποιους; Για την περίπτωσή μας θέλουμε μια ανάπτυξη εξωγενή, εξαρτημένη από κέντρα αποφάσεων που θα βρίσκονται στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στο Βερολίνο ή στο Πεκίνο; Που θα έχει ως πρώτο κίνητρο το κέρδος και την εξαγωγή του μεγαλύτερου μέρους του εκτός και όχι το παρόν και το μέλλον του ανθρώπου και του περιβάλλοντος στο οποίο ζει; Ή θέλουμε μια ανάπτυξη ενδογενή, ελεγχόμενη από κέντρα αποφάσεων που θα βρίσκονται εντός της περιοχής, της Περιφέρειας και της χώρας. Που θα έχει ως οδηγό την αειφόρο και ισόρροπη ανάπτυξη, μέσω της αξιοποίησης του υπάρχοντος ανθρώπινου, υλικού και άυλου δυναμικού;
Από την απάντηση που θα δοθεί σ’ αυτά τα ερωτήματα θα εξαρτηθεί ποια ανάπτυξη θέλουμε και για ποιους;
Για την πρώτη περίπτωση έχουν δαπανηθεί αρκετά εκατομμύρια δραχμές και εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, για να γίνει μια μελέτη και ένας σχεδιασμός που υπηρετεί τον σκοπό της κατασκευής, αγνοώντας όχι μόνο την κοινωνία και το περιβάλλον, αλλά το μείζον και πολλαπλασιαστικό αναπτυξιακό και οικονομικό συμφέρον του τόπου και της κοινωνίας.
Για τη δεύτερη περίπτωση δεν έχει γίνει καμία μελέτη!!! Γιατί άραγε δεν υπάρχει εναλλακτική λύση; Μήπως επειδή είναι καλύτερη ποιοτικά και ποσοτικά και προπαντός υπηρετεί το συμφέρον του συνόλου και όχι των ολίγων;
Τι θα συμβει στην περιπτωση της κατασκευης του αεροδρομιου;
Θα πρέπει να ενδιαφερθεί ξένος επενδυτής ο οποίος θα διαθέσει ένα μέρος του ποσού που θα χρειαστεί για την κατασκευή και τα άλλα θα τα διαθέσει η χώρα, είτε απ’ ευθείας, είτε μέσω δανείων από ευρωπαϊκούς ή μη, τραπεζικούς φορείς, τα οποία θα πρέπει να ξεχρεώσει ο Ελληνας πολίτης. Ο επενδυτής θα έχει τη διαχείριση και ένα καθεστώς που αν είναι όπως του αεροδρομίου “Ελευθέριος Βενιζέλος” των Αθηνών, θα είναι υπεράνω των ελληνικών νόμων και εις βάρος των κατοίκων της περιοχής.
Για την κατασκευή θα πρέπει να κοπούν γύρω στα 180.000 ελαιόδενδρα, να μετακινηθεί και να ισοπεδωθεί ένα χωριό και να χαμηλώσει μια πλευρά από τον ορεινό όγκο. Τη θέση των δένδρων θα καταλάβουν τα κτήρια, οι χώροι προσγείωσης – απογείωσης, περιβάλλοντες δρόμοι κ.λπ. Θα κατασκευαστούν επίσης οδικές αρτηρίες σύνδεσης του αεροδρομίου με το Ηράκλειο κυρίως. Για τη λειτουργία του αεροδρομίου και την τροφοδότηση με κηροζίνη θα υπάρχει καθημερινά πήγαινε – έλα δεκάδων βυτιοφόρων που θα μεταφέρουν την κηροζίνη από το Γάζι, μια απόσταση 40 περίπου χιλιομέτρων. Τα δεκάδες χωριά που θα γειτονεύουν του αεροδρομίου θα υφίστανται την ηχορρύπανση, την κυκλοφοριακή επιβάρυνση και την κηροζινο-ρύπανση. Η ανάμειξη της άκαυτης κηροζίνης που θα εκπέμπουν τα αεροπλάνα κυρίως στην απογείωση και στην προσγείωση, με τα νέφη, τη βροχή, τον παγετό, την πάχνη ή τη δροσούλα θα τροφοδοτούν υπόγεια ύδατα, καλλιέργειες, ορεινό όγκο, οροπέδιο Λασιθίου με τις αυτονόητες επιπτώσεις για την ποιότητα των προϊόντων, τα υπόγεια και μη ύδατα που τροφοδοτούν μεταξύ άλλων και το φράγμα του Αποσελέμη και φυσικά τη ζωή των ανθρώπων. Το γεγονός δε ότι το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής των πρώην Δήμων Καστελίου, Θραψανού και Αρκαλοχωρίου περιβάλλεται από ορεινούς όγκους, εκτός από την τσιμεντοποίηση, την ηχορρύπανση, οι κάτοικοι της περιοχής θα “απολαμβάνουν” και την κηροζινο-ρύπανση που θα εγκλωβίζεται σ’ αυτή την ημιλεκάνη χωρίς ρεύματα αέρος. Μια τεράστια περιοχή θα γίνει προοδευτικά μια εστία μόλυνσης, καρκίνου και άλλων ασθενειών και τόπου φυγής ή αποφυγής. Το κέρδος θα είναι για τους επενδυτές, λίγες εταιρείες, ολίγες χιλιάδες εργαζομένων που θα είναι εισαγόμενοι ή από την περιοχή. Σύμφωνα δε με τους επιχειρηματίες, κυρίως του τουρισμού, η αύξηση του κόστους θα είναι εις βάρος της ανταγωνιστικότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν σε μια διεθνή ανταγωνιστική αγορά.
Εναλλακτικη λυση
Απέναντι σ’ αυτή την περίπτωση με τις επιπτώσεις που αναφέρθηκαν, υπάρχει η άλλη λύση. Εκείνη της αξιοποίησης του ανθρώπινου, του υλικού και άυλου πλούτου που διαθέτει πλουσιοπάροχα η περιοχή, όπως ελάχιστες στην Ελλάδα, για την οποία δεν έχει γίνει καμία μελέτη!
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα; Το ανθρώπινο αγροτικό, κτηνοτροφικό, εργατικό και βιοτεχνικό δυναμικό. Η πλούσια και καρποφόρα πεδινή και ορεινή γη, που μπορεί να προσφέρει γεωργικά, κρητοτροφικά, βιοτεχνικά, βιολογικά κ.λπ. προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας και υπεραξίας. Οι αρχαιολογικοί της χώροι. Τα θρησκευτικά της μνημεία. Ο ορεινός όγκος της Δίκτης, γεμάτος μυθολογία, ιστορία, βότανα και διαδρομές. Δίπλα στο Οροπέδιο Λασιθίου, αλλά και σχετικά κοντά στη θάλασσα, τόσο από βορρά όσο και από τον νότο.
Οι επιπτωσεις
Το πάντρεμα και η αξιοποίηση αυτών των δεδομένων θα έχει θετικές συνέπειες στον άνθρωπο, στο περιβάλλον και στην οικονομία. Η ενθάρρυνση, η παρότρυνση και η στήριξη θα προσφέρει ποιότητα προϊόντων, υπηρεσιών που θα συμβάλλουν: Στην παραμονή των κατοίκων και μάλιστα των νέων στην περιοχή. Στην ανάπτυξη επιχειρησιακών μονάδων. Στην προστασία του περιβάλλοντος και της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων. Με βάση αυτή την αξιοποίηση η ευρύτερη περιοχή από “κρανίου τόπος” θα γίνει πόλος έλξης των εκατομμυρίων ανθρώπων που δεν αναζητούν μόνο ήλιο και θάλασσα, αλλά και τον τουρισμό υγείας, ποιοτικής διατροφής, τις ιστορικές διαδρομές, την ορειβασία, το περπάτημα, τη γνωριμία και την επικοινωνία με τους ανθρώπους, τα ήθη, τα έθιμα, την ιστορία τους και της περιοχής τους. Αυτή η ανάπτυξη λέγεται ενδογενής, ελεγχόμενη, ισόρροπη, αειφόρα, ανθρωποκεντρική που ενισχύει το σήμερά μας και ενδυναμώνει και εμπλουτίζει το αύριο των παιδιών και των εγγονών, που θα μας διαδεχθούν.
Και η αεροπορικη εξυπηρετηση των επισκεπτων;
Η Κρήτη έχει τρία αεροδρόμια. Στα Χανιά, στο Ηράκλειο και στη Σητεία. Το αεροδρόμιο των Χανίων έχει πολλές δυνατότητες ανάπτυξης χωρίς να καταστρέφει την περιοχή. Το αεροδρόμιο της Σητείας επίσης καλύπτει τις ανάγκες της περιοχής. Το αεροδρόμιο του Ηρακλείου περιβάλλεται από εκτάσεις που προσφέρονται για τη δημιουργία άλλων δύο αεροδρομίων όπως εκείνο που υπάρχει ήδη. Υπήρξαν οι οικονομικές δυνατότητες για την ύπαρξη ενός αεροδρομίου στο Ηράκλειο, δίπλα στη θάλασσα, που θα υπερκάλυπτε τις τωρινές και μελλοντικές ανάγκες του Νομού και όχι μόνο. Η δημιουργία ενός αεροδρομίου στο Καστέλι που θα το υποκαταστήσει με τις αναπτυξιακές και οικονομικές επιπτώσεις που προανεφέρθησαν δεν είναι απλώς ένα λάθος. Είναι ένα έγκλημα. Μα είναι δυνατόν; Ναι, όπως συμβαίνει παντού όπου κυριαρχεί μια συμμαχία από δυνάμεις της πλεονεξίας, της αρπαχτής, της διαπλοκής, της συνενοχής, της ιδιοτέλειας, της εθελοδουλίας, της ανευθυνότητας και των αδαών. Ο λόγος και η δράση ενάντια στο επιδιωκόμενο έγκλημα, ανήκει πια σε όλους εκείνους, όπου και αν βρίσκονται, εντός ή εκτός της ευρύτερης περιοχής ή του νησιού. Αγαπάς τον τόπο σου, την αξιοπρέπειά σου, το συμφέρον σου, τον συνάνθρωπό σου; Απόδειξέ το.
