Στο πολύπλευρο έργο και την πληθωρική προσωπικότητα του αρχιτέκτονα – πολεοδόμου Αριστείδη Ρωμανού είναι αφιερωμένη η ημερίδα με τίτλο “Αριστείδης Ρωμανός: ανοικτά παράθυρα στην πόλη και την αρχιτεκτονική”, που θα πραγματοποιηθεί Σάββατο 25 Νοεμβρίου, στις 11 το πρωί, στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου “Ο Χρυσόστομος”.
Mε αφορμή την εκδήλωση – αφιέρωμα, που διοργανώνουν οι Περιφέρεια Κρήτης – Π.Ε. Χανίων, ΤΕΕ/ΤΔΚ, Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Χανίων και Εργαστήριο Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής, Πόλης και Πολιτισμού του Πολυτεχνείου Κρήτης, οι “Διαδρομές” μίλησαν με τη διευθύντρια του Εργαστηρίου του Πολυτεχνείου, καθηγήτρια Αμαλία Κωτσάκη, για το έργο και την προσωπικότητα του Ρωμανού αλλά και τη σχέση του με τα Χανιά.
«Θα ήταν άδικο να περιορίσουμε την ιδιότητα του Αριστείδη Ρωμανού στο περιορισμένο πεδίο της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας», σημειώνει η κα Κωτσάκη απαντώντας στο ερώτημά μας τι έκανε ξεχωριστό τον Αριστείδη Ρωμανό ως αρχιτέκτονα – πολεοδόμο: «Ο Αριστείδης Ρωμανός ήταν αυτό που λέμε “αναγεννησιακός” άνθρωπος. Πρόκειται για μια πολύπλευρη προσωπικότητα που όπως φαίνεται από το πολυσχιδές έργο του κινείται ανάμεσα στην λογοτεχνία, την ποίηση, τα εικαστικά, την τέχνη ευρύτερα, έχοντας πάντα ως σταθερή αναφορά την αρχιτεκτονική και την πόλη και άξονα τον άνθρωπο. Η προσέγγιση αυτή σε αντιπαράθεση με μια περισσότερο τεχνοκρατική προσέγγιση πολλών εκ των ομοτέχνων του τον διαφοροποιεί και τον καθιστά εξόχως σημαντικό. Τέλος, το γεγονός ότι ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα κρίσιμα ζητήματα της ελληνικής πόλης από τη δεκαετία του 1960 και για 60 ολόκληρα χρόνια (ιστορικά κέντρα, αυτοστέγαση, κοινωνική κατοικία, Ελληνικό κ.λπ.) καθιστά τη μελέτη του έργου του και της προσωπικότητάς του ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα καθότι μέσα από αυτή αναδύεται η εξέλιξη των προβληματισμών για τα ζητήματα του χώρου στην Ελλάδα μέσα από ένα πρίσμα που χαρακτηρίζεται από έντονη κοινωνική ευαισθησία αλλά και διορατικότητα».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη σχέση του Α. Ρωμανού με τα Χανιάη συνομιλήτριά μας κάνει λόγο για άρρηκτη σύνδεση του Ρωμανού με τα Χανιά και την Κρήτη ευρύτερα: «Μην ξεχνάμε ότι η καταγωγή της μητέρας του ήταν από το Ηράκλειο. Η μελέτη για την προστασία και ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης των Χανίων στάθηκε ως αφορμή για μια σε βάθος γνωριμία με την πόλη και τον κόσμο της, τον οποίο αγάπησε για την αυθεντικότητά του, όπως ο ίδιος έλεγε. Όλα αυτά επισφραγίστηκαν στη συνέχεια με τον γάμο με την γεννημένη στα Χανιά αρχιτέκτονα Μαρία Μάρακα – Ρωμανού αποκτώντας έτσι και οικογενειακούς δεσμούς με την πόλη την οποία θεωρούσε δεύτερη πατρίδα του».
Σε ό,τι αφορά τη μελέτη Ρωμανού για την παλιά πόλη που αποτελεί σημείο αναφοράς μέχρι και σήμερα η κα Κωτσάκη υπογραμμίζει πως «είναι πράγματι αξιοπερίεργο πως μια μελέτη που εκπονήθηκε πριν μισό αιώνα εξακολουθεί να αποτελεί αναφορά σε κάθε συζήτηση για την παλιά πόλη των Χανίων παρά τις καταλυτικής σημασίας αλλαγές που έχουν προκληθεί στην πόλη ως αποτέλεσμα της ραγδαίας τουριστικής ανάπτυξης» και προσθέτει: «Κατά την ταπεινή μου γνώμη τα παραπάνω ερμηνεύονται από το ότι η μελέτη: α) βασίζεται σε ενδελεχή και συστηματική καταγραφή, τεκμηρίωση και αποτίμηση του αρχιτεκτονικού ιστορικού αποθέματος της πόλης η οποία πλέον εντάσσεται στην ιστορία της. β) θεμελιώνει το όραμα για την ανάδειξή της μεσαιωνικής πόλης των Χανίων στα σταθερά στο χρόνο χαρακτηριστικά της δίνοντας έμφαση στις οχυρώσεις και στη διατήρηση του μεσαιωνικού ιστού. Αυτά τα σταθερά στοιχεία αποδίδουν τον χαρακτήρα της πόλης ανεξάρτητα από τις οικονομικοκοινωνικές εξελίξεις και τον τουρισμό που αναπόφευκτα επιφέρει αλλοιώσεις και κατά τούτο καθιστούν τη μελέτη διαχρονική και σταθερή αναφορά όταν μιλάμε για την παλιά πόλη των Χανίων».
Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Εκτός από την ημερίδα στον χώρο του “Χρυσόστομου”, θα φιλοξενηθεί, από 25 Νοεμβρίου έως 25 Δεκεμβρίου, έκθεση με έργα του Ρωμανού και βιβλία του, ενώ κατά τη διάρκεια της ημερίδας θα προβληθεί βίντεο αφιερωμένο σε αυτόν.
Στην ημερίδα θα μιλήσουν διακεκριμένοι Έλληνες αρχιτέκτονες – πολεοδόμοι συνεργάτες και φίλοι του Ρωμανού.
Εκτός των άλλων, μετά την ημερίδα θα πραγματοποιηθεί Στρογγυλό Τραπέζι με θέμα τη μελέτη Ρωμανού για την Προστασία και Ανάδειξη της Παλιάς Πόλης των Χανίων, με συμμετοχή των Π. Σημανδηράκη (δημάρχου Χανίων), Ελ. Παπαδοπούλου (προϊσταμένης ΕΦΑΧ), Μιχ. Ανδριανάκη (επ. έφορος αρχαιοτήτων), Αντ. Μυλωνά (προϊστάμενος Γραφείου Παλαιάς Πόλης) και Γ. Βερυκάκη (αρχιτέκτονας). Συντονίζει ο πρόεδρος του ΣΑΧ, Ζαχ. Πιστόπουλος.
Η έκδοση περιλαμβάνει τις εισηγήσεις των ομιλητών, κείμενα και σχέδια του Ρωμανού κι ένα συνοπτικό βιογραφικό σημείωμα. Τον τόμο επιμελήθηκαν οι Αμ. Κωτσάκη, Ζ. Πιστόπουλος και Μ. Ρωμανού. Την έκθεση σχεδίασε η Δέσποινα Φαρίδη, ενώ δημιουργός του βίντεο είναι ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης.