Αφιέρωμα στον ποιητή Μ. Αναγνωστάκη στο Ρέθυμνο

Εκδήλωση στη µνήµη του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη µε θέµα “Μανόλης Αναγνωστάκης: ποίηση και πολιτική” διοργανώνουν την ερχόµενη ∆ευτέρα 24 Φεβρουαρίου, στις 19:30, στο Σπίτι του Πολιτισµού (Εµµ. Βερνάρδου 12, παλιά πόλη Ρεθύµνου), η εφηµερίδα “Η Εποχή” και οι φίλοι της “Εποχής” στο Ρέθυµνο.
Η εκδήλωση διοργανώνεται µε αφορµή τη συµπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση και 20 χρόνων από τον θάνατο του ποιητή.
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης ήταν ένας από τους σηµαντικότερους ποιητές και κριτικούς λογοτεχνίας της µεταπολεµικής εποχής· ένας διανοούµενος µε ισχυρή πολιτική ταυτότητα και µε έντονο στην ποίηση του το αποτύπωµα της διάψευσης των οραµάτων της Αριστεράς στη µεταπολεµική κοινωνία.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά είχε καταγωγή από τα Ρούστικα και το Νεφς Αµάρι Ρεθύµνου. Σπούδασε ιατρική στη Θεσσαλονίκη και ειδικεύτηκε στην ακτινολογία στη Βιέννη. Έζησε στη Θεσσαλονίκη µέχρι το 1978 οπότε και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, συνεχίζοντας να ασκεί το επάγγελµα του ακτινολόγου.
Πήρε µέρος στην Αντίσταση ως στέλεχος της ΕΠΟΝ. Το 1943 συνελήφθη από τις γερµανικές αρχές και φυλακίστηκε στο στρατόπεδο Παύλος Μελάς, Στη διάρκεια του Εµφυλίου συνελήφθη για συνωµοτική δράση και φυλακίστηκε στο Γεντί Κουλέ (1948-1951), ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο.
Το 1970, µαζί µε τους Γιώργο Σεφέρη, Στρατή Τσίρκα, τη σύζυγό του Νόρα Αναγνωστάκη και άλλους, µετείχε στην αντιστασιακή έκδοση «∆εκαοχτώ κείµενα», ένα εγχείρηµα µε σαφή αντιδικτατορικό χαρακτήρα που έσπασε την τρίχρονη σιωπή των ελλήνων λογοτεχνών.
Εξέδωσε το πρωτοποριακό περιοδικό «Κριτική» (1959-1961) και, µε το προσωπείο Μανούσος Φάσσης, εξέδωσε σατιρικά ποιήµατα (1980, 1986). Ποιήµατα του µελοποιήθηκαν από τους Μίκη Θεοδωράκη, Θάνο Μικρούτσικο κ.ά. ∆ιατηρούσε τακτική στήλη µε το ψευδώνυµο «θείος Λένον» στο περιοδικό «Θούριος» της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος (1981-1982). ∆ιετέλεσε τακτικός αρθρογράφος της «Αυγής» για 15 περίπου χρόνια στη Μεταπολίτευση και επανειληµµένα υποψήφιος βουλευτής του ΚΚΕ Εσωτερικού.
Παρέµεινε µέχρι τέλους αριστερός ενταγµένος στην Αριστερά, αλλά και αυστηρός και στοχαστικός κριτικός της Αριστεράς.
Εισηγήσεις θα πραγµατοποιήσουν στην εκδήλωση οι:
– Αγγέλα Γιώτη (αν. καθηγήτρια νεοελληνικής και συγκριτικής φιλολογίας στο Πανεπιστήµιο Κρήτης), «Μανόλης Αναγνωστάκης. Ποίηση – “αγωνία για την εποχή”».
– Κωνσταντίνος Καλαϊτζάκης (υποψήφιος διδάκτωρ νεοελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήµιο Κρήτης και γραµµατέας του «Οµίλου Φίλων του Ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη» που εδρεύει στα Ρούστικα Ρεθύµνου), «Όψεις της νεότητας στην ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη»: .
– Βαγγέλης Καραµανωλάκης (καθηγητής νεότερης και σύγχρονης ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών και πρόεδρος των «Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας» ΑΣΚΙ), «Σκέψεις για µια βιογραφία ενός ποιητή σε ανάποδους καιρούς».
Θα παρεµβάλλονται σύντοµα βίντεο µε οπτικοακουστικό υλικό:
– Ο Μανόλης Αναγνωστάκης απαγγέλλει το ποίηµά του «Η αγάπη είναι ο φόβος».
– «Επιτύµβιον», σε ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη και σύνθεση του Νότη Μαυρουδή, από τη συναυλία που διοργάνωσε το 1983 στη Νυρεµβέργη η Ελληνική Κοινότητα της πόλης (υπεύθυνος πολιτισµού: Σκεύος Παπαϊωάννου). Στην κιθάρα ο Νότης Μαυρουδής και στο τραγούδι ο Πέτρος Πανδής.
– Μίξη των µελοποιηµένων ποιηµάτων «Όταν µιαν άνοιξη» και «Όλα έχουν αποδελτιωθεί» του Μανόλη Αναγνωστάκη που έκανε ο ίδιος ο συνθέτης τους Μίκης Θεοδωράκης και τραγουδούν οι Μαργαρίτα Ζορµπαλά και Πέτρος Πανδής.
– «Κι ήθελε ακόµη» (1978) σε ποίηση Μανώλη Αναγνωστάκη, µουσική Θάνου Μικρούτσικου, ερµηνεία Μαρίας ∆ηµητριάδη και απαγγελία του ποιητή.
– «∆ρόµοι παλιοί», σε ποίηση Μανόλη Αναγνωστάκη και µουσική Μίκη Θεοδωράκη, από την τιµητική εκδήλωση για τον Μανόλη Αναγνωστάκη που διοργάνωσε το «Ωδείο Ριζοπούλου και το «Πολιτιστικό Κέντρο του ∆ήµου Νέου Ηρακλείου Αττικής Βίλλα Στέλλα» το 1996 µε την παρουσία του ποιητή. Τραγουδούν οι Doris Händig, Βίκη Σταθοπούλου, Καίτη Αϊβατζίδου και Βασίλης Φακίτσας
Την εκδήλωση θα συντονίσει ο Σκεύος Παπαϊωάννου, οµ. καθηγητής του Πανεπιστηµίου Κρήτης.
Θα διατίθενται αντίτυπα του «Ηµερολογίου 2025» µε δηµιουργίες που εµπνεύστηκαν από την ποίηση του Αναγνωστάκη 12 γνωστοί δηµιουργοί κόµικς και σκιτσογράφοι, και το οποίο εξέδωσε η Εποχή.