Μια νέα µητέρα ανεβαίνει επί σκηνής για να ζωντανέψει το προσωπικό βίωµα της µητρότητας, εκείνο που µοιάζει τελικά µε πολλών γυναικών. Η πολυτάλαντη Αφροδίτη Μητσοπούλου έρχεται στα Χανιά σήµερα, Σάββατο κι αύριο, Κυριακή, για να παρουσιάσει την παράσταση “Αγοροµάνα”, η οποία θα κάνει τους θεατές να γελάσουν, να προβληµατιστούν και να ταυτιστούν.
Η ηθοποιός µιλά στις “διαδροµές” για τις δυσκολίες της µητρότητας αλλά και τις πολύπλευρες φάσεις της, για την κοινωνική καταπίεση που υφίστανται διαρκώς οι γυναίκες αλλά και τα βαθιά ριζωµένα στερεότυπα που ξεπηδούν ακόµη και στον καλλιτεχνικό χώρο.
Πώς προέκυψε η “Αγοροµάνα” και τι θα δουν οι θεατές επί σκηνής;
Η παράσταση προέκυψε µέσα από τη δική µου εµπειρία, όταν έγινα κι εγώ µητέρα και βίωσα τη µητρότητα· για την οποία µάλιστα όλοι λένε ότι περνάς τέλεια, υπάρχει φροντίδα κι αγάπη κι όλα είναι τρυφερά και ρόδινα. Φυσικά, δεν είναι αυτή η πραγµατικότητα, είναι πολύ σκληρή, ειδικά για τις γυναίκες.
Έτσι, λοιπόν, ξεκίνησα να καταγράφω την εµπειρία µου, πήρα συνεντεύξεις κι από άλλες γυναίκες µε µικρά παιδιά, ενώ συµπλήρωσα και µε βιβλιογραφία για να γράψω το κείµενο της παράστασης.
Η ραχοκοκαλιά της παράστασης είναι ένας stand up µονόλογος, µια κωµωδία εν ολίγοις εµπλουτισµένη µε θεατρικά στοιχεία και πολύ τραγούδι, ενώ υπάρχει κι ένας δεύτερος ηθοποιός που υποδύεται τον σύντροφό µου.
Η παράσταση, µέσα από ένα πιο δραµατικό κοµµάτι, αναδεικνύει κι ένα τραυµατικό γεγονός, αυτό ενός βίαιου τοκετού.
Γιατί δε µιλάει κανείς για τις δυσκολίες που έχει η εγκυµοσύνη από µόνη της που ανατρέπει τα πάντα στη γυναίκα;
Όλα ξεκινούν από το αφήγηµα ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι να κάνει παιδιά κι αυτός είναι ο προορισµός της.
Είναι σαν να µην επιτρέπεται να πούµε ότι η εγκυµοσύνη είναι δύσκολη, αλλάζει το σώµα µας, η ψυχολογία µας κ.λπ. Η µητέρα είναι µια αγιοποιηµένη µορφή, είναι εκείνη που όλα τα υποµένει και τα αντέχει, εκείνη που θυσιάζεται για όλους.
Είναι, εποµένως, πολύ δύσκολο για µια γυναίκα να βγει και να το αντικρούσει δηµόσια αυτό εκφράζοντας τις επιθυµίες της. Αν συνειδητοποιούσαµε τι είναι όλο αυτό, µπορεί και να µην το κάναµε τελικά…
Γιατί υποστηρίζεις πως είναι µοναχική η µητρότητα;
Πολύ συχνά, η γυναίκα βρίσκεται στο σπίτι µε το παιδί της µόνη για πολλές ώρες. Κυρίως όµως το λέω γιατί δε βρίσκουµε εύκολα η µία την άλλη.
Η γυναίκα µπορεί να ανοιχθεί στο σύντροφό της ή στην οικογένειά της και να βρει “τοίχο” µε σχόλια όπως: «Έλα µωρέ τώρα που είναι δύσκολο», «καλά αυτό δεν ήθελες;», «είσαι κακή µάνα», «γιατί δεν θηλάζεις» ή «γιατί θηλάζεις ακόµη».
Σκέφτοµαι πόσο διαφορετική θα ήταν η πορεία µιας γυναίκας χωρίς την συνεχή κοινωνική πίεση και κριτική…
Θα ήταν πολύ πιο εύκολο για την ίδια να εκφραστεί. Πρέπει όµως πρώτα από όλα να υπάρχει ουσιαστική στήριξη από το κράτος.
Επίσης, οι πόλεις να γίνουν “φιλικότερες” για τα παιδιά, ενώ απαραίτητη είναι κι η ιατρικοφαρµακευτική αλλά και ψυχολογική στήριξη της γυναίκας αφού γεννήσει. Η γυναίκα όταν είναι έγκυος υποβάλλεται σε αµέτρητες εξετάσεις, ενώ µόλις γεννήσει ξαφνικά τελειώνουν όλα, έχει εκπληρώσει τον ρόλο της και δεν ασχολείται κανείς.
Εσύ πώς βιώνεις τη µητρότητα; Είναι έτσι όπως τη φανταζόσουν;
∆εν είναι όπως τη φανταζόµουν κι αυτό γιατί νόµιζα πως ζεις ένα όνειρο. Η αλήθεια είναι όµως πως -όπως όλα τα πράγµατα στη ζωή- οι όµορφες στιγµές αναµειγνύονται µε τις δύσκολες.
Είναι επίσης µια πολύ ενοχική διαδροµή, καθώς σκεφτόµαστε πως δεν έχουµε χρόνο, δεν κάνουµε καλή δουλειά στην ανατροφή κ.ά.
Μητρότητα και πατρότητα διαφέρουν κατά βάση ως ρόλοι;
Παρόλο που πλέον οι σύντροφοι είναι πιο ενεργοί, αυτή που τελικά βρίσκεται πίσω από όλα σαν εγκέφαλος που δεν σταµατά ποτέ είναι η γυναίκα – µητέρα. Εκείνη κάνει όλο το πρότζεκτ µάνατζµεντ θα µπορούσαµε να πούµε.
Ασχολείσαι µε κοινωνικά ζητήµατα στα έργα σου. Είναι αυτό µια πολιτική πράξη, καλλιτεχνικός ακτιβισµός, ανάγκη δική σου;
Σίγουρα ξεκινά από µια δική µου ανάγκη να µιλήσω για όλα εκείνα που µε απασχολούν και πιστεύω ότι το θέατρο είναι πολιτικό ούτως ή άλλως.
Αποτελεί έναν χώρο συγκέντρωσης για ανθρώπους κι οµάδες που κάτι θέλουν να πουν και κάποιοι άλλοι, οι θεατές, τους ακούνε. Εποµένως, υπάρχει κατά αυτόν τον τρόπο ένας γόνιµος διάλογος που συνεχίζεται κι εκτός θεάτρου.
Σχετικά µε το έργο, πώς γίνεται ένα σοβαρό ζήτηµα να χωράει µέσα του και την κωµωδία και το δράµα;
Η ίδια µας η ζωή είναι µια συνεχής εναλλαγή. Τα ίδια πράγµατα που µας προκαλούν κούραση, πόνο κλπ, µπορεί να µας κάνουν να γελάσουµε. Αυτή δεν είναι κι η καθηµερινότητα µε τα παιδιά;
Εκεί που δεν αντέχουµε άλλο και λέµε «θα πέσω κάτω», λέει ή κάνει κάτι το παιδί µας κι αλλάζουν όλα!
Αυτό είναι πολύ ζωντανό κι υποσχόµαστε πως ο θεατής θα φύγει από την παράσταση έχοντας γελάσει πολύ, έχοντας ταυτιστεί αλλά και προβληµατιστεί. Φυσικά, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος γονέας για να την παρακολουθήσει ή συγκεκριµένα µητέρα.
Είσαι γυναίκα ηθοποιός. Σε ενοχλεί αυτό που έγινε πρόσφατα στον χώρο της stand up σκηνής;
Φυσικά και µε ενοχλεί, δεν µε εκπλήσσει όµως. Είναι πράγµατι τόσο βαθιά ριζωµένα τα έµφυλα στερεότυπα κι αυτό φάνηκε ξεκάθαρα µε το τελευταίο συµβάν µε τους 17 άνδρες στην αφίσα.
Όπως και να το δούµε δεν είναι εντάξει όλο αυτό. ∆εν σκέφτηκαν να καλέσουν γυναίκες; Θεώρησαν πως δεν είναι είναι καλές;
Ακόµη κι η διαχείριση που έγινε µετέπειτα δεν ήταν καλή κι αυτό ίσως µας δείχνει ότι µάλλον δεν θέλουµε να κατανοήσουµε το µέγεθος του προβλήµατος.
Είναι βαθιά ριζωµένη η πατριαρχία µέσα µας, οπότε καλώς έγινε γιατί αποκάλυψε αρκετά πράγµατα. Το επιχείρηµα µπαλαντέρ που χρησιµοποιείται πάντα σε αντίστοιχες περιπτώσεις είναι ότι οι γυναίκες είναι υπερβολικές κι αντιδρούν αναλόγως.
Η παράσταση
Η παράσταση “Αγοροµάνα” της Αφροδίτης Μητσοπούλου θα παρουσιαστεί στα Χανιά, σήµερα Σάββατο 1 και Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2025, στις 19:30, στο Theatre 73100.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Κείµενο: Αφροδίτη Μητσοπούλου
Σκηνοθεσία: Ιάκωβος Μολυµπάκης, Αφροδίτη Μητσοπούλου Σκηνογραφία: Μαρία Καραθάνου
Φωτισµοί: Αποστόλης Κουτσιανικούλης
Πρωτότυπη µουσική: Κώστας Μητσόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Χαριτοπούλου
Βοηθός παραγωγής: Κωνσταντίνα Γιασεµίδου
Φωτογραφίες: ∆οµνίκη Μητροπούλου
Ερµηνεία: Αφροδίτη Μητσοπούλου, Ιάκωβος Μολυµπάκης Παραγωγή: Scratch Theater Company
∆ιάρκεια: 70’
