Αλλά και στοχασμοί για μια αντίθεση που θέτει σε δοκιμασία τη σύγχρονη δημοκρατία, αλλα στην ουσία ολόκληρη την ελληνική κοινωνία και την ευρύτερη ευρωπαϊκή προσδοκία για καλύτερες μέρες σε καλύτερη Ελλάδα – Ευρώπη με όραμα για έναν καλύτερο κόσμο.
Το έργο του αείμνηστου φίλου στοχαστή και συνταγματολόγου καθηγητή με τίτλο “Πολιτικός και επιστημονικός λόγος” ανατέμνει το μεγάλο και αδιέξοδο θέμα της σύγχρονης δημοκρατικής πολιτείας, αλλά και της κοινωνίας. Με την πολιτική κρισιμότητα να συμπεριλαμβάνει την επιστημονική κρισιμότητα γιατί διαφορετικά η στεγανή διάκριση επιστημονικής και πολιτικής κρισιμότητας προδίδει ή επιστημονική ανεπάρκεια ή πολιτική σκοπιμότητα.
Με αποδοχή αυτής της αλήθειας ο στοχαστής Δημήτρης Τσάτσος τονίζει ότι: «Η συναρπαστική μετάβαση από την αμιγή αντιπροσωπευτική δημοκρατία στον εμπλουτισμό της με θεσμούς άμεσης συμμετοχής με μια ιστορία που αρχίζει με τον υπήκοο, περνάει στον πολίτη – εκλογέα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας για να φτάσει στον πολιτικό”.
ΧΩΡΙΣ ΙΧΝΟΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΑΣΗΣ “Δηλαδή, στον πολίτη που διεκδικεί την ενεργό πολιτική του συμμετοχή, που είναι ο homo politicus -ο πολιτικός άνθρωπος- για να μπορεί αυτός ο άνθρωπος -τόσο για την πόλη όσο και για την πολιτεία- να συμμετέχει ενεργά και δημιουργικά ως ον πολιτικό στη δυναμική ανάπτυξη και λειτουργία της σχέσης πόλης – πολιτείας – πολίτη…”.
Ομως η μεγάλη αποχή τώρα δεν ενεργοποιεί πολιτικά τους πολίτες για να δίδει δυνατότητες στους φορείς της πολιτικής σκοπιμότητας να επαγγελματοποιούν τη μεγάλη πολιτική αποστολή και ευθύνη με πολυτεμαχισμένη την υψηλή δημοκρατική λειτουργία και με στενές κομματικοποιήσεις και ιδιωτικοποιήσεις… πολιτικού και αυτοδιοικητικού γίγνεσθαι στη σύγχρονη πολιτική πράξη.
Η οποία δεν απέχει πολύ από την προηγούμενη που έφθασε τη χώρα μας στο σημερινό της κατάντημα την Ευρώπη στην κρίση της λειτουργίας και τον κόσμο ολόκληρο στη νέα ευρύτερη επαναφορά των άγριων συμφερόντων και γεωστρατηγικών συγκρούσεων και ανατροπών και μάλιστα παρά την κρίση που μας έχει κατακλύσει με πυκνά σκοτάδια, χωρίς αναζήτηση πνευματικού φωτός.
Σε όλη την έκταση και την ένταση της μάχης των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών που πραγματοποιήθηκαν την περασμένη Κυριακή και θα ολοκληρωθούν αύριο προστίθεται και η μάχη των ευρωεκλογών. Με όλες μαζί να αποκτούν ένα ιδιαίτερης (πολιτικής, κοινωνικής και ευρωπαϊκής) σημασίας πολυγεγονός. Με αυτό καθ’ εαυτό να αποτελεί από εδώ κι εμπρός μια αφετηρία για τις σκέψεις που πρέπει να απασχολήσουν τους πολιτικούς και κομματικούς φορείς όλων των τάσεων και διαστάσεων για την αποφασιστική αντιμετώπιση των κυριολεκτικά φλεγόντων ελληνικών πολλαπλών προβλημάτων.
Μέσα στη νέα πολιτικο-κοινωνική, οικονομική, ευρωπαϊκή και διεθνή πραγματικότητα που διαμορφώνεται στη χώρα μας, στην Ευρώπη και στον κόσμο.
ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΧΗ
Πριν όμως αναζητήσουμε να εμβαθύνουμε στις αιτιογόνες καταστάσεις που μας βαρύνουν και στις πραγματικά νεογενείς μορφές που πρέπει ν’ αναληφθούν για το ξεπέρασμά τους πρώτιστη ανάγκη είναι η ανατομία του συνολικού γεγονότος των αυτοδιοικητικών και περιφερειακών εκλογών.
Ενα γεγονός μεγάλης σημασίας που αποσημασιοποιήθηκε πολιτικο-κοινωνικά από τις παλαιοκομματικές μεθόδους και αντιλήψεις με προκατασκευασμένες νεωτερικές εκφράσεις μέσα στις οποίες περιπλέχθηκαν και πολλοί άξιοι νέοι και νέες που είχαν και έχουν κατά τη γνώμη πολλών, την πρόθεση, αλλά και τις δυνατότητες να συμβάλουν: τόσο σε μια αυτοδιοικητική, περιφερειακή και δημοτική, αλλά και σε μια ευρωπολιτική καθώς και στην εθνικοπολιτική μεταμόρφωση. Για μια διαρκή πολιτική βελτίωση του σημερινού και του αυριανού πολιτικού γίγνεσθαι στη χώρα.
Παρά όμως αυτή την προσδοκία σ’ ένα μεγάλο ποσοστό του ελληνικού λαού, στις εκλογές της περασμένης Κυριακής, δεν βεβαιώθηκε η εμπραγμάτωση αυτής της μεγάλης προσδοκίας. Αντίθετα, αναδείχθηκε ως μεγάλη απειλή το υψηλότατο ποσοστό αποχής από αυτές τις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ενώ, το ποσοστό συμμετοχή για την ανάδειξη τοπικών αρχόντων έπρεπε να είναι εξαιρετικά αυξημένο. Συνέβη όμως το αντίθετο.
ΜΕΓΑΛΗ Η ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Οπου, το αποτέλεσμα της μη ευρείας συμμετοχής στις αυτοδιοικητικές εκλογές έδειξε μια γενικότερη αντίδραση – αδιαφορία και αποδοκιμασία του κεντρικού – αντιπροσωπευτικού πολιτικού – κομματικού δημοκρατικού (πλην όμως αντιδημοκρατικότατου στην ουσία του) συστήματος στη χώρα. Ταυτόχρονα, όμως, αυτή η γενικότερη πολιτική αποδοκιμασία εκφράσθηκε και για το αυτοδιοικητικό σύστημα και τους τοπικούς άρχοντες οι οποίοι (κατά τη γνώμη πολλών πολιτικών) αποτελούν μια τοπική και περιφερειακή προέκταση του γενικότερου πολιτικού συστήματος.
Αυτό τούτο όμως το γεγονός είναι η μεγάλη αδυναμία της Δημοκρατίας, σε κάθε πραγματική δημοκρατική χώρα γιατί όσο μικρότερο είναι το ποσοστό συμμετοχής των δημοτών ή πολιτών – στις τοπικές ή εθνικές εκλογές, τόσο μεγεθύνονται οι κίνδυνοι για τη Δημοκρατία και ιδιαίτερα για τις υπερδυνάμεις, όπου οι αποφάσεις της διακυβέρνησής τους δεν αφορούν μόνο στα εθνικά τους θέματα, αλλά στα παγκόσμια προβλήματα της επιβαλλόμενης υπερκυριαρχίας τους.
Οπως, επανειλημμένα έχει καταδειχθεί στις Η.Π.Α. όπου χρόνια και χρόνια ένα κυμαινόμενο ποσοστό από 25-30% συμμετέχει στις εκλογές από αδιαφορία. Για να κυβερνάται η χώρα, αλλά και ο κόσμος, όχι με την ψήφο της πλειοψηφίας των πολιτών, αλλά με την ψήφο μιας συμβατικά ενδιαφερόμενης μειοψηφίας. Με την ευρύτατη έννοια ότι αυτή η Δημοκρατία εκφράζει τελικά μια ουσιαστική συνταγματική, αλλά και πολιτική ανομία.
Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο αείμνηστος φίλος συνταγματολόγος – καθηγητής Δημήτρης Τσάτσος στο σημαντικό μικρόσχημο (και ολιγοσέλιδο 115 σελ. εκδόσεις Γαβριηλίδης) δοκίμιό του με τίτλο: “Πολιτικός και επιστημονικός λόγος, στοχασμοί για μια διαλεκτική αντίθεση” που θέτει σε δοκιμασία τη σύγχρονη δημοκρατία και τον συγγραφέα γράφει στο δ’ μέρος του βιβλίο με υπότιτλο: “Για τη δημοκρατία” (σελ. 46-58) τα εξής: “Η αποστασιοποίηση του λαού από την πολιτική που προκλήθηκε – μεταξύ άλλων και από τη Δημοκρατική δηλαδή τη νομιμοποιητική ανεπάρκεια της αμιγούς αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας”.
Για να προσθέσει ακόμα και τα εξής: “Αλλά κυρίως η διεθνής παρατηρούμενη ηθική ανεπάρκεια της Δημοκρατίας, σε όλους τους τομείς έκφρασής τους, οδήγησαν στη βαθιά κρίση αξιοπιστίας που υποβαθμίζει συνολικά την πολιτική στη συνείδηση του πολίτη… με τη δημοκρατική ανεπάρκεια να συνοδεύεται από ηθική ανεπάρκεια… με κυριαρχία του πολιτικού επαγγελματισμού ο οποίος κρατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων μακριά από την κοινωνία… με την ιδιότητα του πολίτη – εκλογέα να παραμένει μεν πρωταρχική καθίσταται όμως ανεπαρκής, με επακόλουθο την αποστασιοποίηση του λαού από την πολιτική”. Μια πραγματικότητα ανησυχητική στις εκλογές της αυτοδιοίκησης της προηγούμενης Κυριακής, η οποία μπορεί να γίνει κυρίαρχη αν η ίδια η δημοκρατία μας δεν προάγει τον πολιτικο – πολίτη.
ΤΟ ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΟ ΔΕΝ ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Αυτό είναι και το βαθύτερο και εμφανέστερο αίτιο της κρίσης της. Η αυτονόμηση του πεδίου όπου συντελείται η πολιτική αντιπροσώπευση έναντι των αντιπροσωπευομένων πολιτών οδήγησε σε εκφυλιστικά φαινόμενα. Αναφέρω κατά τρόπο υπαινικτικό ενδεικτικά τα εξής:
α) Η επαγγελματοποίηση και συνακόλουθα η ιδιωτικοποίηση της πολιτικής και οι αυταρχικές εσωκομματικές δομές καθιστούν την πολιτική κάτι που αρκετές φορές μοιάζει με απόκρυφη διαδικασία που δεν αφήνει πολλά περιθώρια ελεύθερης διαμόρφωσης της πολιτικής βούλησης του πολίτη.
β) Ο ολιγοκομματισμός που σχετικοποιεί τη δυνατότητα έκφρασης της πραγματικής και διαφοροποιημένης πολιτικής βούλησης κάθε πολίτη.
γ) Το ψηφοδέλτιο σπάνια εκφράζει την πολιτική ταυτότητα του πολίτη, αφού αυτό διαμορφώνεται ουσιαστικά εκτός του πεδίου επιρροής του…
Προσωπικά θεώρησα και μείζον γεγονός των αυτοδιοικητικών εκλογών τη μεγάλη αποχή. Γεγονός που -ξανατονίζω- σημαίνει αποστασιοποίηση των ίδιων των πολιτών – δημοτών από την ευθύνη τους για τα τοπικά προβλήματα που συναρτώνται με την καθημερινή ζωή τους και παρά το γεγονός της συμμετοχής πολλών δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων.
ΟΡΓΗ ΚΑΙ ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ
Δεύτερο όμως εξαιρετικής επίσης ανησυχίας γεγονός αυτών των εκλογών αποτέλεσε -σε διάφορες περιοχές- το υψηλό ποσοστό υποψηφίων της “Χρυσής Αυγής”. Μια άλλη οδυνηρή πραγματικότητα η οποία “εγκυμονεί” πολιτικούς και εθνικούς κινδύνους.
Με διεθνή αντίκτυπο για το γεγονός ότι στην Ελλάδα που γεννήθηκε η Δημοκρατία σημερινοί Ελληνες και Ελληνίδες ψήφισαν ακροδεξιό κόμμα πολιτικών προκλήσεων και βιαιοτήτων εντός και εκτός Βουλής… εμφανιζόμενοι ως πρωταγωνιστές, προστάτες και τιμητές εθνικών θεμάτων και αξιών τις οποίες εν τέλει οι ίδιοι τις καταρρακώνουν και τις εξευτελίζουν.
Ομως, αυτή η ακροδεξιά πολιτικο-κοινωνική προκλητικότητα αναπτύχθηκε από τα κοινωνικά ελλείμματα της ψευδοδημοκρατίας μας και από τις μεθόδους ανισότητας και υπερεκμετάλλευσης των πολιτών, κυρίως στις αδιέξοδες καταστάσεις που έχει επιφέρει η βαριά οικονομική κρίση. Χωρίς να παραγνωρίζεται η κάποια μορφή “ηρωοποίησης” των βασικών κοινοβουλευτικών και εξωκοινοβουλευτικών φορέων της από κρατικούς φορείς στην ελληνική κοινή γνώμη.
ΑΤΥΧΕΙΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Ν.Δ.
Πέρα όμως και από αυτό το γεγονός που μεγιστοποιήθηκε με πλείστες όσες κρατικές μεθοδεύσεις και παρεμβάσεις από τις περιφερειακές – δημοτικές εκλογές και κυρίως από την ονομασθείσα μεγάλη εκλογική μάχη της Αθήνας.
Εκλογές στην Αθήνα έχασαν από κακούς χειρισμούς και προσωπικούς ανταγωνισμούς οι κυβερνητικοί φορείς και συνεργάτες που προσπάθησαν με πλείστους όσους απολογητικούς και ταυτόχρονα προκλητικούς τρόπους να δικαιολογήσουν τις μεγάλες αποτυχίες τους. Κυρίως οι φορείς της Νέας Δημοκρατίας. Για να χάσει τη μάχη των Αθηνών την οποία, παρά τα αξιόλογα ποσοστά που κέρδισαν οι υποψηφιότητες του ΣΥΡΙΖΑ, αναγκάσθηκε ο ίδιος ο πρωθυπουργός (μετά τους ατυχείς χειρισμούς) να αποδεχτεί την ήττα της Νέας Δημοκρατίας και να τις “χαρίσει” στους Καμίνη και Σγουρό, οι οποίοι, παρά τη δηλωθείσα “ανεξαρτησία” τους, ήταν ισχυροί φορείς -ιδίως ο κ. Σγουρός- της πάλαι ποτέ πασοκικής πολιτικής δημοκρατίας.
ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΑΙΑ ΝΕΑ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Τέλος, στην Περιφέρεια Κρήτης, μέσα στο πλαίσιο της συγκυρίας και του εορτασμού της 73ης επετείου της ιστορικής Μάχης της Κρήτης του 1941, δόθηκε και η μεγάλη μάχη των εκλογών για τον περιφερειάρχη, αλλά και για όλους τους Δήμους της μεγαλονήσου.
Οπως θα δοθεί και για τις ευρωεκλογές σκληρές αντιμαχίες στις επαναληπτικές εκλογές των Δήμων Χανίων, Ρεθύμνου και Ηρακλείου που θα ολοκληρωθούν τούτη την Κυριακή μεταξύ των πλειοψηφισάντων δύο μονομάχων.
Με το ζητούμενο πλέον να είναι για όποιον εκλεγεί τελικά ως δήμαρχος να συνεργασθεί δημιουργικά με τον ηγέτη και τους φορείς της μείζονος και ελάσσονος δημοτικής αντιπολίτευσης για τη σύγχρονη ανάπτυξη και πρόοδο των ιστορικών πόλεών μας, στις οποίες πρέπει να αναδειχθεί η πνευματική διάσταση της μεγάλης παράδοσής τους με ουσιώδη σύζευση με τις πραγματικές αξίες των νέων και σε αντίθεση με τις ζημιογόνα κυριαρχούσες αταξίες που αναπαράγουν το συνολικό αδιέξοδο που ζούμε.