Οκ. Η συμπεριφορά του Μιχάλη Λιάπη είναι τόσο προκλητική που φτάνει σχεδόν στο γκροτέσκο. Ειδικά η δήλωσή του ότι έκανε ταξίδι ψυχικής εκτόνωσης στη Μαλαισία επειδή περνά ένα δράμα, μοιάζει βγαλμένη απευθείας από κάποια τηλεοπτική σάτιρα. Ομως νομίζω πως το θέμα είναι άλλο.
Διάβασα αυτές τις μέρες άρθρα που ανέφεραν ότι η σύλληψη του Λιάπη αποτελεί μήνυμα ότι η Ελλάδα του «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;», αποτελεί παρελθόν. Αποτελεί στ’ αλήθεια; Είναι ο Λιάπης πολύ διαφορετικός σε νοοτροπία από εμάς που δεν έχουμε 28 ακίνητα και δεν έχουμε πίσω μας την οικογένεια Καραμανλή για να μας «τακτοποιεί» σε διάφορες θέσεις; Ας δούμε αν είναι τόσο διαφορετικός, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα μερικά από τα 89 σχόλια στην ιστοσελίδα του «Βήματος» κάτω από το άρθρο με την πρόσφατη συνέντευξη του Εμμανουήλ Κριαρά.
Ο κ. Κριαράς, με καταγωγή από τα Χανιά, όπου έζησε και μεγάλο μέρος της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας, είναι ένας από τους σημαντικότερους πνευματικούς ανθρώπους που πέρασαν από αυτή τη χώρα μέσα στον 20ο αιώνα. Πρόσφατα έκλεισε 107 χρόνια ζωής, μια ζωή που ο ίδιος στη συνέντευξή του δηλώνει πως δεν τη θέλει πια, αφού έχει χάσει τη σύζυγό του.
Δεν έχει απλώς αφήσει ένα τεράστιο έργο για την ελληνική γλώσσα. Δεν έχει απλώς αφήσει το αποτύπωμά του μέσα από τον υπερ-εξηνταετή αγώνα του για να επικρατήσει η δημοτική, δεν είναι απλώς ένας βαθιά δημοκρατικός άνθρωπος που απολύθηκε από τη χούντα για τις πεποιθήσεις του. Ακόμα και στα βαθιά του γεράματα γράφει, λέει και προτείνει ρηξικέλευθα πράγματα και οι προτάσεις του φανερώνουν ένα ολόλαμπρο –ακόμα– μυαλό. Για παράδειγμα, το 2009, πριν την κρίση, όταν αποδέχτηκε την πρόταση να μπει στην τελευταία, μη εκλόγιμη, θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ, είχε κάνει μεγάλο θόρυβο με την πρότασή του να καταργηθεί η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο, αφού όπως είπε «η πλειονότητα των μαθητών που μπαίνουν στο Γυμνάσιο δεν είναι όλοι στον βαθμό που πρέπει καταρτισμένοι στη νέα ελληνική γλώσσα, που μιλούν κάθε μέρα. Αν σε αυτή την πλειονότητα διδάξεις αρχαία ελληνική γλώσσα, που διαφέρει σημαντικά από τη νέα γλώσσα, θα φέρεις σύγχυση στο μυαλό τους που καθόλου δεν τη χρειάζονται. Η σωστή διδασκαλία της Αρχαίας Ελληνικής πρέπει να γίνεται στο Λύκειο». Επίσης, είχε αποδεχτεί την πρόταση δηλώνοντας πως θα ήθελε το κόμμα (το ΠΑΣΟΚ) να είναι περισσότερο σοσιαλιστικό.
Στην πιο πρόσφατη συνέντευξή του είπε διάφορα πολύ τολμηρά πράγματα, όπως: «Ο Έλληνας έχει τον ηρωισμό να θαυμάζει τους αρχαίους – χωρίς, όμως, να τους γνωρίζει, ούτε να τους καταλαβαίνει. Έτσι, γιατί τον βολεύουν… Παράλληλα, φροντίζει για τον διορισμό του “ανάξιου” συνήθως παιδιού του σε βάρος του άξιου παιδιού του διπλανού ο οποίος δεν έχει τις ίδιες γνωριμίες, φροντίζει να δουλεύει όσο το δυνατό λιγότερο, να πάει αργότερα και να φεύγει νωρίτερα από τη δουλειά του, να βάζει στην τσέπη του ότι και όσο μπορεί ο καθένας -όχι μόνο οι πολιτικοί- απ’ αυτά που δεν του ανήκουν, να μισεί και να υπονομεύει τον “άλλο”».
Είπε κι άλλα, με τα οποία μπορεί κανείς να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει, όπως ότι «Δεν έχω εμπιστοσύνη σ’ αυτά που λέει ο κ. Τσίπρας, ούτε το ΚΚΕ. Τον κομμουνισμό τον γνωρίσαμε στη Ρωσία έτσι όπως εφαρμόστηκε» και για τους νέους «Να μην φεύγουν στο εξωτερικό, χάνουμε το αίμα μας ως έθνος με την φυγή των νέων, να μείνουν εδώ, να δουλέψουν, να αγαπήσουν την εργασία, να μην απεργούν (ειδικά οι δάσκαλοι, οι γιατροί…)».
Παραθέτω τώρα και μερικά σχόλια που υπάρχουν κάτω από τη συνέντευξη:
«Αν αυτοί υπηρξαν οι πνευματικοί άνθρωποι του παρελθόντος που δόμησαν τη σύγχρονη Ελλάδα, κατανοητή η κατάντια μας…».
«Γεροντική άνοια. Χρειάζεται επειγόντως brain scan».
«Δικαιολογώ τον Κριαρά διότι είναι άτεκνος».
«Εν ολίγοις αυτός ο διανοούμενος, μας προτείνει να μείνουμε σκλάβοι στην κόλαση, που μας ετοίμασαν ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος. Να σκύψουμε το κεφάλι, να εκτελούμε αδιαμαρτύρητα τις εντολές της τρόικας. Να συμβάλλουμε στη μετατροπή της χώρας μας σε γερμανικό προτεκτοράτο, να θυσιάσουμε 30 χρόνια από τη ζωή μας-τόσο θα κρατήσει το μνημόνιο. Όχι κύριε Κριαρά. Όποιος μείνει στην Ελλάδα είναι δειλός και ραγιάς».
«Καλά τα λες μεγάλε (στην ηλικία) αλλά και εσύ καρπώθηκες όλα τα “καλά” της φεουδαρχικής πανεπιστημιακής συντεχνίας, χωρίς να την αλλάξεις και το αποκορύφωμα δέχθηκες να ενισχύσεις ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορώ να ακούω μπουρδολογίες από τους βολεμένους του συστήματος. Μόνο πες πόσα λεφτά πήρες από συντάξεις».
«Βλέπετε Σουλεϊμάν φαίνεται. Αν δεν έχετε κάτι σοβαρό να πείτε, μη δίνετε ανούσιες συμβουλές εκ του ασφαλούς».
Όλοι οι παραπάνω λένε το ίδιο. Λένε «ποιος είσαι εσύ, ρε Κριαρά, που θα μου πεις εμένα ποια είναι η αλήθεια; Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;».
Μπορεί ο κύριος Κριαράς να μην ξέρει, ποιοι είναι αυτοί, αλλά ξέρω εγώ. Κατά βάθος, έχουν όλοι το ίδιο ονοματεπώνυμο. Τους λένε «Μιχάλη Λιάπη».
Καλή χρονιά!
*O Πολυχρόνης Κουτσάκης είναι συγγραφέας και Επίκουρος Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Κρήτης. Το τελευταίο μυθιστόρημά του είναι το «Καιρός για Ήρωες».
