Αυξάνονται οι τιμές και στην Ελλάδα

 Τα άσχημα μηνύματα για τις εξελίξεις στην παραγωγή της Ισπανίας φαίνεται ότι πυροδότησαν μια ελαφρά αλλά γενική αύξηση των τιμών στην Ελλάδα και στην Κρήτη.
Έτσι, συμφωνα με το  Δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 13-11-18 ( www.sedik.gr) παρατηρήθηκε κάποια αύξηση τιμών  της τάξεως των 10-20 λεπτών σε όλες σχεδόν τις επιχειρήσεις που δίδον τιμές στον ΣΕΔΗΚ, με αποτέλεσμα  σε αρκετές περιπτώσεις να φράσουν τα 2,80€/κιλο  ενώ σε κάποιες να φράσουν και στα 2,90 ( ΑΝΩΣΚΕΛΗ ΑΕ, Α.Σ, Χανίων) και  στην ΚΟΛΥΜΠΑΡΙ ΑΕ να ακουμπήσουν το ψυχολογικό κατώφλι των 3€/κιλο!
Ανάλογη κατάσταση φαίνεται να υπάρχει και στην Πελοπόννησο όπου στην Πρ. ΕΑΣ Μεσσηνίας έφτασαν τα 2,90€/κιλο.
Η αύξηση αυτή των τιμών στην Ελλάδα,  ασφαλώς είναι συνέπεια των δυσμενών εξελίξεων στην Ισπανία οι οποιες θέτουν υπο κάποια αμφισβήτηση  την αναμενόμενη υψηλή παραγωγή της και Ιδιαίτερα την παραγωγή εξτρα παρθένου.
Οι εξελίξεις αυτές αφορούν, συμφωνα με πληροφορίες Ισπανικών ΜΜΕ,  την σημαντική καθυστέρηση της συγκομιδής και τις σοβαρές δακοπροσβολές.
Η  καθυστέρηση  της συγκομιδής, που προκλήθηκε από τις συνεχείς και σε μερικές περιπτώσεις καταστροφικές βροχοπτώσεις που δεν επέτρεπαν  εργασίες στους ελαιώνες, επί 2-3 εβδομάδες, για τις Βιομηχανίες τυποποίησης ήταν κρίση. Πολλές από αυτές, που καθυστερούσαν τις αγορές τους ελπίζοντας  σε αυξημένη προσφορά και πολύ  μειωμένες τιμές από το Οκτώβριο,  απογοητεύτηκαν και αναγκάστηκαν να στραφούν στα αποθέματα με κάποια αύξηση τιμών.
Από την άλλη πλευρά οι  αυξημένες δακοπρσβολές  που ανακοινωθήκαν από επίσημη υπηρεσία της Ισπανίας και  η συνακόλουθη  υποβάθμιση της ποιότητας  τελικά οδηγούν σε σκέψεις για πιθανότατο περιορισμο της παραγωγής εξτρα παρθένου στην  χωρά.
Στα πλαίσια αυτά, οι τιμές στην Ιταλία για το εξτρα παρθένο, σύμφωνα με το Δελτίο τιμών  του ΣΕΔΗΚ της 30-10-18 ( www.sedik.gr)  συνεχίζουν να αυξάνονται  φθάνοντας στο BARI στα 5,95 €/κ και στον μ.ο. της χωράς στα 5,42€/κ.
Αλλά και στην Ισπανία όπου οι αγοραπωλησίες γενικά υποχώρησαν σχεδόν κατά 50%,  οι τιμές παρουσίασαν  κάποια αύξηση με το  εξτρα παρθένο να φθάνει τα 3,60€/κ

Προχωρεί η συγκομιδή στην Ελλάδα, Βελτιώνονται οι αποδόσεις αλλά αυξάνονται οι οξύτητες
Μεγάλη  ανομοιομορφία  παρουσιάζει  φέτος η  έναρξη και η πορεία της συγκομιδής  μεταξύ περιοχών αλλά και μεταξύ κρατών.
Στην Ελλάδα και στην Κρήτη  οι πρώιμες βροχές  συνετέλεσαν  σε πολύ  πρώιμη έναρξη της συγκομιδής, ενώ αντίθετα  στην  Ισπανία οι όψιμες και συνεχείς βροχές που φαίνεται ακόμα συνεχίζονται την  έσπρωξαν πολύ  πίσω, αφού το ελαιόλαδο που έχει παραχθεί  σε όλη την χώρα, σύμφωνα με Ισπανικά ΜΜΕ, είναι μόλις 7.000 τόνους.
Η  συγκομιδή στην Κρητη,   που άρχισε φέτος σποραδικά πολύ πρόωρα, από μέσα Σεπτέμβρη, σε περιοχές του Αποκόρωνα  και της Κισσάμου,  γενικεύτηκε  επίσης πρόωρα από  τα μέσα Οκτάωρη, αντι για τα μέσα Νοέμβρη,   σε πολλές περιοχές της Δυτικής Κρητης  (Κολυμπαρι,  Ανώσκελη,  Βουκολιές) και της Μεσσαράς ( Ασήμι, Τυμπάκι, Εμπαρος)  και λίγες περιοχές  του Ρεθυμνου ( Μπράχιμο).
Ωστόσο, τελευταία,  καιρού επιτρέποντος  έχει ήδη γενικευτεί σε όλη την Κρητη  εκτός του Νομού Λασιθιου (Ζάκρος, Κριτσά) όπου λογω της μεγάλης ανομβρίας καθυστέρει ακόμα και συμφωνα με τα εκεί ελαιοτριβεία θα αρχισει κατά τα τέλη Νοεμβρίου.
Βασική αιτία για την πολύ  πρόωρη  αυτή έναρξη της συγκομιδής φαίνεται να είναι  η σύμπτωση των πρώιμων βροχοπτώσεων του Σεπτεμβρίου με την αυξημένη κυκλοφορία του Δάκου που παρουσιάστηκε μετά από αυτές. Έτσι ο φόβος  για δακοπροσβολές, αλλά και η σχετικά πρώιμη ελαιώση του ελαιοκάρπου,   οδήγησε μερικούς  παραγωγούς  να επισπεύσουν την συγκομιδή και φαίνεται ότι τα αποτελέσματα  μάλλον τους δικαιώνουν.
Οι αποδόσεις του ελαιοκάρπου σε λάδι,  δεν είναι πολύ άσχημες αλλά όχι  και τόσο καλές. Γενικά  κυμαίνονται γύρω στο 5-5,5/1 ( 20- 18 % ) χωρίς να λείπουν  και περιπτώσεις με καλύτερες αλλά και χειρότερες τιμές .
Η οξύτητα του ελαιολάδου,  κύριος δείκτης της ποιότητας, παρά το ότι αρχικά έδειξε ότι δεν ήταν και πολύ άσχημη, τελευταία φαίνεται να χειροτερεύει απόδειξη ότι ο Δάκος συνεχίζει με τις καλοκαιρίες των τελευταίων ημερών συνέχιζε να δουλεύει.
Γενικά οι οξύτητες, σήμερα, συμφωνα με τα στοιχεία που  δίδουν τα ελαιοτριβεία που συνεργάζονται με τον ΣΕΔΗΚ, φαίνεται να κυμαίνονται  γύρω στις 5 γραμμές (0,5%) , αλλά υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις με  7-8 γραμμές.  Περιπτώσεις των 3 γραμμών υπάρχουν αλλά είναι σπάνιες.

Ασάφειες και προτάσεις με την εισφορά Δακοκτονίας  
Στα 3€ ανά 100 κιλά λαδιού καθορίζεται με απόφαση της ΑΑΔΕ
Με πρόσφατη απόφαση της ΑΑΔΕ (αρ. πρ. ΠΟΛ 1196/24-10-2018) διευκρινίζεται το ύψος και ο τρόπος καταβολής της εισφοράς που πρέπει να καταβάλλουν για την δακοκτονία οι ελαιοπαραγωγοί την ελαιοκομική περίοδο 2018/19 που ήδη άρχισε και γενικεύεται σε όλη την Χώρα.
Η εισφορά αυτή με την απόφαση της ΑΑΔΕ καθορίζεται τελικά σε 0,03€ ανά κιλό παραγόμενου ελαιολαδου, δηλαδή 3€ ανά 100 κιλά λαδιού και καταβάλλεται από εκείνον για λογαριασμό του οποίου γίνεται η έκθλιψη του ελαιοκάρπου ειτε σε χρήμα, ειτε σε ελαιόλαδο ίσης αξίας.
Επομένως η κράτηση ως εισφοράς 2% επί της παραγόμενης ποσότητας ελαιολάδου δεν είναι νόμιμη,  συμφωνα με την  προηγούμενη απόφαση της ΑΑΔΕ.
Ωστόσο,  το θέμα λαμβάνει και άλλες διαστάσεις χρήζει πάρα πέρα εξετάσεις, εάν αληθεύουν οι φήμες ότι κάποια ελαιοτριβεία, ενώ παρακρατούν 2%  του  λαδιού,  ποσότητα που σε αξία ισοδυναμεί με σχεδόν 6 ευρω, δηλαδή  2/πλάσια απο την νόμιμη,  στην πράξη δεν  αποδίδουν ανάλογα στην εφορία.

Πρόταση για εξορθολογισμό και απλοποίηση  
Η απόφαση  (αρ. πρ. ΠΟΛ 1196/24-10-2018) η  οποία,  δυστυχώς, αναπαράγει  τις προβλέψεις  του Α.Ν. 112/1967 , της περιόδου της  Δικτατορίας, περιέχει  πολλές ασάφειες που επιτρέπουν  πρόκληση  διενέξεων,   ενώ  συγχρόνως   αποτελούν και δίοδο  διαφυγής σημαντικών  εσόδων για τον προϋπολογισμό. Η Δακοκτονία και το σύστημα είσπραξης  εισφορών απαιτούν απλοποίηση και εξορθολογισμό.
Ήδη  Συν/σμοι στην Πελοπόννησο που εφαρμόζουν μόνοι τους την Δακοκτονία καθορίζουν την εισφορά ανά δέντρο ή ανά στρέμμα που είναι δικαιότερη γιατί το κόστος είναι ανάλογο με τα δέντρα ή την έκταση που εφαρμόζεται..
Επομένως καλό είναι να μελετηθεί ο καθορισμός της εισφοράς με βάση την έκταση που είναι δηλωμένη στο Ελαιοκομικό Μητρώο και η εισφορά να καταβάλλεται από τις επιδοτήσεις οπότε θα εισπράττεται στα σίγουρα και από όλους.
Τα ελαιοτριβεία πρεπει να απαλλαγούν από αυτή την υποχρέωση!

Σημαντικά προβλήματα στην παραγωγή της Ισπανίας
Καθυστέρηση της συγκομιδής και μεγάλες δακοπροσβολές
Τα προβλήματα που φαίνεται ότι έχουν ανακύψει στην ελαιοπαραγωγή της Ισπανίας  φαίνεται ότι  προβληματίζουν σημαντικά τους παραγωγούς αλλά και τις Βιομηχανίες τυποποίησης  της χωράς,  αλλά  προκαλούν και γενικότερες αναταράξεις στην  διεθνή αγορά.
Οι συνεχείς και καταρρακτώδεις βροχές που έπεσαν τελευταία σε ορισμένες περιοχές προκάλεσαν οπωσδήποτε  κάποιες ζημιές  στην παραγωγή. Κυρίως όμως καθυστέρησαν την συγκομιδή για 2-3 εβδομάδες προκαλώντας προβλήματα στους παραγωγούς αλλά και στους αγοραστές ελαιολαδου που έλπιζαν  να υπάρξει γρήγορα μεγάλη προσφορά η οποια θα τους επέτρεπε να αγοράσουν σε  χαμηλές τιμές.
Από την άλλη πλευρά, συμφωνα με ανακοίνωση  του «Δικτύου Προειδοποιήσεων και Φυτουγιεινής Ενημέρωσης της Ανδαλουσίας (RAIF)»,  παρά τη μείωση της κινητικότητας του Δάκου λόγω των πρόσφατων βροχοπτώσεων και των χαμηλότερων θερμοκρασιών,  οι υψηλότερες θερμοκρασίες που παρατηρούνται κατά  τις μεσημβρινές ώρες της  ημέρας  συντελούν στην αύξηση των προσβολών του  ελαιοκάρπου από Δάκο..
Το ποσοστά των προσβεβλημένων καρπών  είναι αρκετά υψηλά και εμφανίζονται  σε όλες σχεδόν  τις  επαρχίες της Ανδαλουσίας
Σύμφωνα με τις τελευταίες δειγματοληψίες  οι δακοπροσβολές αυτές  που είναι της τάξεως  του 9,20% στο Cádiz,   8,40% στο Jaén  και 5%  στην Huelva,  προκάλεσαν εύλογες ανησυχίες για αυξημένες οξύτητες και άσχημη ποιότητα ελαιολάδου
Οπωσδήποτε στις  ζώνες με βιολογικές καλ/γειες  οι προσβολές ήταν  μεγαλύτερες  στην Córdoba  με ποσοστό 20,9%  και στο Jaén  με ποσοστό 15,30%.  Στις υπόλοιπες επαρχίες, οι προσβολές είναι κάτω από το 3% των ζωντανών προσβολών.
Πάντως η κινητικότητα των  τέλειων  εντόμων ,   φαίνεται ότι γενικά  μειώνεται στις παγίδες  Mac-Phail τις τελευταίες εβδομάδες σε όλες τις ελαιοκομικές ζώνες  λόγω της  αυξημένης σχετικής υγρασίας.
Πάντως , σε όλη τη διάρκεια του Οκτωβρίου,  η καταπολέμηση του εντόμου , τόσο με εναέρια. όσο και με επίγεια μέσα , είχε ενταθεί στις περιοχές που έχουν υπερβεί τα όρια θεραπείας.

Ασύμφορη η ατομική αποθήκευση του ελαιολάδου!
Πολλοί παραγωγοί τελευταία, βρίσκονται, όπως μας λένε στο δίλημμα αν συμφέρει να αποθηκεύουν το ελαιόλαδο  τους στο  ελαιοτριβείο η  σε δικές τους δεξαμενές στο σπίτι τους;
Και βασική αίτια του προβληματισμού αυτού είναι οι  γενικά χαμηλότερες  τιμές που εξασφαλίζει  η  συνηθείας  της αποθήκευσης του προϊόντος στις αποθήκες των Συν/κων η Ιδιωτικών ελαιοτριβείων και ο  ιδιότυπος  εγκλωβισμός  του παραγωγού, να υπακούσει στους ορούς πώλησης που αυτά  καθορίζουν.

Τα καλά και τα τρωτά της αποθήκευσης στο σπίτι
Βεβαία, η αποθήκευση στο σπίτι, έχει το πλεονέκτημα ότι ο παραγωγός είναι απόλυτα κυρίαρχος στο πότε, πόσο και σε ποιόν θα πουλήσει το προϊόν του, έχει όμως και τα τρωτά της.
Ωστόσο και  η αποθήκευση στο σπίτι, εκτός βέβαια από τις μικρές ποσότητες που προορίζονται για οικογενειακή κατανάλωση, απαιτεί σημαντικές δαπάνες  και επιβαρύνσεις. Και μεταξύ αυτών κυρίαρχη θέση  έχει η  απόκτηση σωστών ανοξείδωτων δεξαμενών που οπωσδήποτε κοστίζουν σημαντικά σαν επένδυση, αλλά παράλληλα  απαιτούν και σημαντική απασχόληση και δαπάνες  για την συντήρηση και λειτουργία τους.
Σημαντική όμως φροντίδα και δαπάνες απαιτεί και η μεταφορά του προϊόντος από το ελαιοτριβείο στο σπίτι αλλά και από το σπίτι στις αποθήκες του αγοραστή που θα επιλεγεί. Και το κόστος αυτό, ανεξάρτητα αν σε κάποιες  περιπτώσεις το αναλαμβάνουν τα ελαιοτριβεία, τελικά ειτε άμεσα ειτε έμμεσα με τις τιμολογήσεις μεταφέρεται  στο παραγωγό.
Πέραν όμως από αυτά και οι αγοραστές  ελαιολαδου από σπίτια, όπως μας εξομολογήθηκε τυποποιητής, διστάζουν να το προτιμήσουν, διότι η άγνοια των πραγματικών συνθηκών αποθήκευσης του και οι πιθανές υποβαθμίσεις  της ποιότητας, δημιουργούν την ανάγκη να κάνει πλήρη χημική ανάλυση πριν προβεί στην αγορά. Και η ανάλυση αυτή κοστίζει πολύ ακριβά και ενώ δεν συζητείται για μικροποσότητες, για μεγαλύτερες  αποτελεί σημαντική επιβάρυνση.

Οι δεξαμενές των Ενώσεων δεν πρέπει να σκουριάσουν 
Τελικά μέσα σε αυτή την περίπλοκη κατάσταση εύλογα γεννιέται το ερώτημα. Υπάρχει άλλη καλύτερη λύση και ποια;
Η απάντηση είναι ότι υπάρχει, αλλά δεν είναι μαγική και δεν μπορεί να εξασφαλιστεί από τρίτους, όπως ίσως κάποιοι θα ήθελαν!.
Οι δεξαμενές και οι εγκαταστάσεις τυποποίησης των πρωην Ενώσεων που ασφαλώς υπάρχουν ακόμα και οι περισσότερες βρίσκονται σε αρκετά καλή κατάσταση, δεν πρεπει να σκουριάσουν η να πολωθούν σε επιτηδείους. Αυτές θα μπορούσαν να αποτελέσουν χώρους αποθήκευσης  του προϊόντος, όπως γινόταν και παλαιοτέρα,  και στην συνέχεια πώλησης του, ειτε ως χύμα με διαγωνισμούς, ειτε ως τυποποιημένου.
Αυτό βέβαια απαιτεί πρωτίστως κάποιες κινήσεις  που πρεπει να κάνουν βασικά οι  νοικοκυραίοι παραγωγοί. Αυτοί έχουν συμφέρον,  να ασχοληθούν  ενεργότερα.
Απαιτεί όμως και την ενεργό υποστήριξη και καθοδήγηση  των πολιτικών μας που διατείνονται ότι είναι στο πλευρό των  παραγωγών.