Υψηλό ποσοστό στους παρεμβατικούς τοκετούς, όπως η καισαρική τομή, διατηρεί η Ελλάδα, το οποίο “αγγίζει” το 50%, ξεπερνώντας ακόμη και τις Η.Π.Α. (32%), την ώρα που, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το ποσοστό των επεμβατικών τοκετών δεν πρέπει να υπερβαίνει το 22 – 25%. Ωστόσο, τα πλεονεκτήματα που έχει ο φυσιολογικός τοκετός για τη γυναίκα, αλλά κυρίως για το παιδί, είναι πολλαπλά καθώς έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι η συγκεκριμένη διαδικασία το προετοιμάζει να αντιμετωπίσει και τα υπόλοιπα στρες στη μετέπειτα ζωή του.
Αντιθέτως με την καισαρική τομή παρουσιάζονται ορισμένα προβλήματα από τη βίαια έξοδο του μωρού που αναφέρονται κυρίως στο αναπνευστικό του σύστημα γι’ αυτό και παρατηρείται μεγαλύτερο ποσοστό νεογνών να εισάγονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Αυτό επεσήμανε ο καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Εμμανουήλ Σαλαμαλέκης στο περιθώριο της επιστημονικής συνάντησης για επίκαιρα θέματα εμβρυομητρικής ιατρικής που διοργανώθηκε προχθές στο ξενοδοχείο “Minoa Palace” υπό την αιγίδα της Εταιρείας Ιατρικών Μελετών Κρήτης και του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων.
Αναλυτικότερα ο καθηγητής, αναφερόμενος στα μέτρα που πρέπει να λαμβάνουν οι μαιευτήρες, ώστε οι γυναίκες να έχουν μια ομαλή εγκυμοσύνη, λιγότερες επιπλοκές και να επιτυγχάνουν σε μεγαλύτερο βαθμό έναν φυσιολογικό και όχι επεμβατικό τοκετό, τόνισε ότι επειδή «τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια έξαρση στον επεμβατικό τοκετό και ιδίως στην καισαρική τομή, γίνεται μία προσπάθεια στην Ελληνική Εταιρεία Εμβρυομητρικής Ιατρικής να κατευθύνει τους γυναικολόγους ώστε να γίνουν υπέρμαχοι του φυσιολογικού τοκετού. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει να το ασπάζονται και οι ίδιες οι έγκυες γυναίκες, αλλά και το περιβάλλον τους. Διότι πολλές φορές οι έγκυες είναι αυτές που πιέζουν. Μάλιστα τον τελευταίο καιρό υπάρχει και μια περίεργη ένδειξη στη διενέργεια καισαρικής τομής, όπου αναφέρεται η επιθυμία της εγκύου (να προχωρήσει ή όχι σε καισαρική). Και η καισαρική τομή, μέρα με τη μέρα κερδίζει μεγαλύτερο ποσοστό στη χώρα μας».
Αυτή η αύξηση στις καισαρικές τομές, όπως εξήγησε ο κ. Σαλαμαλέκης, οφείλεται «σε πολλούς παράγοντες και κυρίως στον φόβο για πιθανές επιπλοκές στον φυσιολογικό τοκετό. Το βασικότερο είναι ότι οι γυναίκες πιστεύουν πως αλλάζει η μορφολογία του γεννητικού τους συστήματος και κυρίως της εξωτερικής τους εμφάνισης. Αυτό όμως είναι μια λανθασμένη αντίληψη».
ΤΑ ΥΠΕΡ ΤΟΥ
ΦΥΣΙΚΟΥ ΤΟΚΕΤΟΥ
Ωστόσο, ο καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών υπογράμμισε ότι ο φυσικός τοκετός «έχει πολλά πλεονεκτήματα. Κατ’ αρχάς η γυναίκα έχει τη δυνατότητα να αισθανθεί την ομορφιά της γέννας όπως την αισθανόταν για πάρα πολλές γενιές το ανθρώπινο είδος. Το δεύτερο είναι ότι το ίδιο το παιδί έχει πολλά πλεονεκτήματα για τη μετέπειτα ζωή του, διότι η όλη διαδικασία του τοκετού είναι μία διαδικασία αντιμετώπισης των προβλημάτων του αρχόμενου στρες. Δηλαδή το στρες του τοκετού (στην προσπάθεια του μωρού να βγει έξω από την κοιλιά της μητέρας) το προετοιμάζει να αντιμετωπίσει και τα υπόλοιπα στρες στη διάρκεια της ζωής του. Κι αυτό έχει αποδειχτεί επιστημονικά».
Αντιθέτως με την καισαρική τομή, σύμφωνα με τον ίδιο, «παρουσιάζονται ορισμένα προβλήματα από τη βίαια έξοδό του που αναφέρονται κυρίως στο αναπνευστικό του σύστημα, γι’ αυτό και εισάγονται σε μεγαλύτερο ποσοστό στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας Νεογνών, σε σχέση με τον φυσιολογικό τοκετό».
“ΚΛΕΙΔΙ” Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Τον ρόλο της έγκαιρης διάγνωσης εμβρυομητρικών προβλημάτων κατά τη διάρκεια της κύησης επεσήμαναν οι ομιλητές που συμμετείχαν στην ενδιαφέρουσα επιστημονική συνάντηση. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμβρυομητρικής Ιατρικής και διευθυντής Μαιευτικής – Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Θόδωρος Στέφος επεσήμανε ότι στόχος της επιστημονικής συνάντησης ήταν να συζητηθούν όλα τα νεότερα δεδομένα της εμβρυομητρικής ιατρικής που απασχολούν τη μαιευτική κοινότητα. Παράλληλα ο κ. Στέφος, μιλώντας για την αναιμία κύησης, τόνισε ότι χρειάζεται διερεύνηση κατά τη διάρκεια της κύησης και απαιτείται συμμόρφωση των εγκύων γυναικών στις οδηγίες των γιατρών καθώς σήμερα υπάρχει δυνατότητα να διορθωθούν πολλά προβλήματα με τα κατάλληλα σκευάσματα.
Αναφερόμενος στη διαχείριση της εγκυμοσύνης και του εμβρύου ο μαιευτήρας γυναικολόγος και υπεύθυνος του Κέντρου Εμβρυομητρικής Ιατρικής “Ελευθώ” Χαράλαμπος Μπατάκης τόνισε ότι με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας πλέον υπάρχει η δυνατότητα να διαπιστωθούν εγκαίρως τα προβλήματα που υπάρχουν στο έμβρυο τόσο απεικονιστικά μέσω της εξελιγμένης τεχνολογίας υπερήχων όσο και διά μέσου όλης της γκάμας των γενετικών τεστ που πλέον μπορούν να γίνουν και στα Χανιά. Ο κ. Μπατάκης, μιλώντας για τα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν κατά τον προγεννητικό έλεγχο και τη διαχείριση μιας εγκυμοσύνης, επεσήμανε ότι έχει σημασία η σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να μην πανικοβάλλονται. Ο ίδιος έθεσε το ζήτημα για το πώς «η κοινότητα δέχεται ένα παιδί που ενδεχόμενα θα γεννηθεί με κάποιο πρόβλημα, όταν οι γονείς είναι αποφασισμένοι να γεννηθεί αυτό το παιδί, έστω και αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα».
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΡΥΘΜΙΣΗ
ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Κατά τη διάρκεια της επιστημονικής συνάντησης για τα ενδοκρινολογικά προβλήματα στην κύηση μίλησε ο καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Γιώργος Γαλάζιος, ο οποίος τόνισε ότι, σύμφωνα με μελέτες, ένα ποσοστό 4 – 10% των γυναικών πάσχει από αυτά. Οπως ανέφερε ο κ. Γαλάζιος, γυναίκες οι οποίες πάσχουν από παθήσεις του θυρεοειδούς μπορούν κάλλιστα να μείνουν έγκυες, αρκεί να έχουν ρυθμίσει τον θυρεοειδή τους. Ωστόσο, επεσήμανε πως οι υποθυρεοειδικές γυναίκες, δηλαδή αυτές που έχουν μειωμένη τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, συνήθως παρουσιάζουν υπογονιμότητα. «Οι γυναίκες αυτές θα πρέπει πρώτα να αποκαταστήσουν στο φυσιολογικό τη λειτουργία του θυρεοειδούς μετά από κατάλληλη θεραπεία και παρακολούθηση και στη συνέχεια να επιδιώξουν την εγκυμοσύνη», ανέφερε ο κ. Γαλάζιος και πρόσθεσε ότι για τις γυναίκες με βεβαρημένο ιστορικό υπερθυρεοειδισμού ή που παρουσιάζουν μια ύποπτη συμπτωματολογία θα πρέπει «από το πρώτο κιόλας τρίμηνο της κύησης να υπόκεινται σε εργαστηριακό έλεγχο και στη συνέχεια, εάν οι μετρήσεις είναι ύποπτες για υπερθυρεοειδισμό κατά τη διάρκεια της κύησης, να υποβάλλονται σε θεραπεία με φαρμακευτικά σκευάσματα που δεν είναι ιδιαίτερα βλαπτικά για το έμβρυο, εάν δοθούν στην κατάλληλη δοσολογία και για το κατάλληλο χρονικό διάστημα, ώστε να συντελέσουν στην καλύτερη διανοητική εξέλιξη του εμβρύου. Υπάρχουν θυρεοειδικές ορμόνες που παρεμβαίνουν έντονα στην εξέλιξη του εμβρυικού κεντρικού νευρικού συστήματος έτσι ώστε η εγκυμοσύνη να συνεχιστεί χωρίς προβλήματα και το παιδί να γεννηθεί χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Γι’ αυτό οι γυναίκες θα πρέπει να κάνουν ένα screen test το πρώτο τρίμηνο και στη συνέχεια να παρακολουθούνται μια φορά τον μήνα ώστε να ελέγχεται η θεραπεία τους από ενδοκρινολόγο».
Σε περίπτωση που δεν ρυθμιστεί ο υπερθυρεοειδής η κατάσταση της εγκύου μπορεί να επιδεινωθεί με αιμορραγίες, αποβολές μέχρι και καθυστέρηση της διανοητικής ανάπτυξης του παιδιού. Γι’ αυτό, όπως τόνισε ο κ. Γαλάζιος, η διάγνωση και η θεραπεία θα πρέπει να εφαρμόζονται όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα.
ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ
ΜΑΙΕΥΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Για τις παγίδες στην υπερηχογραφία κύησης μίλησε ο επίκουρος καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας, Ε.Κ.Π.Α., Νικ. Βραχνής, ο οποίος τόνισε ότι απαιτείται η μίνιμουμ έκθεση της εγκύου κατά τη διάρκεια ενός υπερηχογραφήματος, ενώ σημασία έχει και η τεχνική (η ασπρόμαυρη κλίμακα δεν έχει ιδιαίτερους κινδύνους, ενώ με χρώματα και ντόπλερ ο χρόνος έκθεσης είναι περιορισμένος, αλλά και απαραίτητος για τη διάγνωση). Μιλώντας για τα επείγοντα μαιευτικά τόνισε ότι όσο η οικονομική κατάσταση χειροτερεύει τόσο αυξάνει η πλημμελής παρακολούθηση κάποιων εγκύων που αντιμετωπίζουν προβλήματα και μεγαλώνει την πιθανότητα να υπάρξει επείγον μαιευτικό κατά τη διάρκεια του τοκετού. Παράλληλα ο κ. Βραχνής τόνισε ότι ένας επιπλέον σημαντικός παράγοντας σήμερα για τα επείγοντα μαιευτικά περιστατικά είναι οι επιπλοκές που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης γυναικών που επιλέγουν να κάνουν παιδί σε μεγαλύτερη ηλικία.
Στην κύηση και την υπέρταση καθώς και στα νομικά προβλήματα περιγεννητικής ιατρικής αναφέρθηκε ο μαιευτήρας γυναικολόγος, συντονιστής διευθυντής Ε.Σ.Υ., Νοσοκομείο “Ελενα Βενιζέλου” Γιώργος Φαρμακίδης, στον πρόωρο τοκετό ο επίκουρος καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας, Α.Π.Θ., Απόστολος Μαμόπουλος, στην ανίχνευση εμβρυικών κυττάρων στο περιφερικό αίμα της εγκύου η κυτταρογενετίστρια, Τμήμα Γενετικής Κέντρου Εμβρυομητρικής Ιατρικής “Ελευθώ” στα Χανιά Ευαγγελία Σκλαβούνου.
