Φτάνουμε κιόλας -συν Θεώ- μεθαύριο (23/3) στην Τρίτη Κυριακή των Νηστειών, στη μεγάλη μέρα της Σταυροπροσκύνησης, προμήνυμα ότι προχωρά η Σαρακοστή και ότι ύστερ’ από άλλες δυο Κυριακές των Νηστειών, φτάνουμε στη Βαγιοβδομάδα!
Πιο πριν όμως από τις εόρτιες αυτές αναφορές, δεν λησμονούμε ότι χθες (20/3) γιορτάστηκε η μνήμη του Νεομάρτυρα Αγίου Μύρωνα, από το Ηράκλειο, όπου, ως γνωστόν, μαρτύρησε στη γενέτειρά του, στις 20 Μαρτίου 1793.
Ας σιγοψάλλουμε το απολυτίκιο του, ποίηση Γερασίμου του Μοναχού, σε ήχο πλάγιο πρώτο και ας προσευχηθούμε στη Χάρη Του!
“Ηρακλείου το άνθος, το ευωδέστατον, ως ευσεβείας σε μύρον, ύμνοις γεραίρομεν, νεομάρτυς του Χριστού Μύρων μακάριε Συ γαρ νεότητος ακμήν, υπερείδες ανδρικώς, και ήθλησας στερροψύχως. Και νυν απαύστως δυσώπει, ελεηθήναι τας ψυχάς ημών”.
Ο Μάρτης περνά σχετικά γλυκύς από πλευράς καιρικών συνθηκών και η άνοιξη εδραιώνεται και επίσημα στη Φύση.
Χαρά Θεού οι αμυγδαλιές και λεμονοπορτοκαλίες ανθισμένες! Ευχές σ’ όλους μας για υγεία κι όσο γίνεται έξω στην πανέμορφη φύση της Κρήτης μας, να χαιρόμαστε ό,τι βλέπουν τα μάτια μας και να τ’ απολαμβάνουμε!
Ας δούμε τώρα, ύστερ’ από τα παραπάνω απαραίτητα προλογικά μας, τι βγάζει για σήμερα, το δισάκι της στήλης μας.
Εχουμε λοιπόν και λέμε:
Χάρης Στρατιδάκης: “Μια μέρα στο σχολείο της ύστερης Κρητ. Πολιτείας” Ρέθυμνο, 2014, σχ. 8ο μεγάλο, σ. 64 + πλούσια εικονογράφηση
Καλόδεχτη η παραπάνω προσφορά του ξεχωριστού φίλου, δραστήριου και εργατικού σχολ. συμβούλου, εδώ στα Χανιά, Ρεθεμνιώτη Χάρη Στρατιδάκη, δρα Παιδαγωγικής, με το τόσο ενδιαφέρον θέμα που εξετάζει, γύρω από την Εκπαίδευσή μας, στα χρόνια της Κρητικής Πολιτείας και παρουσιάζει σε επίμετρο:
“Τα Κρητικά σχολικά βιβλία της περιόδου: 1800 – 1913”.
Υστερ’ από την Εισαγωγή (σ. 7-10), τους προβληματισμούς και τις επιβεβλημένες ευχαριστίες του προς τους χορηγούς της έκδοσης και βέβαια για τους πάντα εκλεκτούς συνεργάτες του στα ανάλογα προγράμματα καθώς και τον μεγάλο μας Κρητολόγο Γιώργο Π. Εκκεκάκη, για το υλικό που αφιλόκερδα -όπως πάντα- του προσέφερε για το Επίμετρο του έργου: “Τα Κρητικά σχολ. βιβλία της περιόδου 1800 – 1913”. Ο συγγραφέας ακολούθησε την παρακάτω σοφή δομή στην εργασία του:
“ Μέρος Α’
Εισαγωγή στην εκπαίδευση της Κρητικής Πολιτείας
1. Ιστορικό της εκπαίδευσης κατά την περίοδο της Αυτονομίας (1898 – 1913).
2. Ιδιαιτερότητες της κρητικής εκπαίδευσης επί Αυτονομίας
Μέρος Β’
1. Πρόταση εκπαιδευτικού προγράμματος για εμψύχωση σε μαθητές δημοτικού σχολείου
2. Εκπαιδευτικό υλικό έτοιμο για διανομή στους μαθητές
3. Παράλληλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τον λαϊκό βίο και πολιτισμό της Κρήτης επί Αυτονομίας
Μέρος Γ’
1. Οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς – εμψυχωτές του προγράμματος
2. Πρόταση για τη διεξαγωγή εκπαιδευτικού προγράμματος σε μαθητές νηπιαγωγείων, γυμνασίων, λυκείων και σε φοιτητές παιδαγωγικών τμημάτων
3. Επισκέψεις σε χώρους σχετικούς με την Κρητική Πολιτεία
4. Η ανάδειξη της ιστορίας της σχολικής μονάδας
Επίμετρο
Κατάλογος κρητικών σχολικών βιβλίων της περιόδου 1800-1913”.
Ενα μικρό σε έκταση έργο (σ. 64) μεγάλο όμως και πλούσιο σε περιεχόμενο! Μας οδηγεί αβίαστα, προσεκτικά, μελετημένα, με έκθεση όλων των διαθέσιμων στοιχείων (ύστερα από συστηματική έρευνα, χρονοβόρα) στην πλήρη γνώση του θέματος, ξεναγώντας μας στο σχολείο της Υστερης Κρητικής Πολιτείας, ενώ παράλληλα μας προσφέρει και όλα τα στοιχεία για τα “Κρητικά σχολικά βιβλία, της περιόδου: 1800-1913” προκειμένου να κάνουμε τις απαραίτητες συγκρίσεις και εκτιμήσεις μας περαιτέρω! Εργο, μ’ ένα λόγο, θησαυρός!
Γι’ αυτό και ολόθερμες οι ευχές μας στον αγαπητό Χάρη, για Υγεία και πάντα δημιουργική προσφορά στον χώρο της Εκπαίδευσης, που τόσον ευδόκιμα υπηρετεί και όχι μόνο! Ο αξέχαστος -εξάλλου- “Φάλκονας” που είχα την τύχη να χαίρομαι όλες του τις εκδόσεις και δραστηριότητες, έδειχναν αυτήν την παραπέρα φωτεινή εξέλιξη και πορεία του. Να ’ναι πάντα καλά!
Σήφης Ι. Πετράκης: “Μαδαρίτικα Αναστορήματα τσ’ Ασηγωνιώτικης Ρίζας”
χ.τ.χ. έκδοσης (Αθήνα, 2014) σχ. 8ο, σ. 174 + πλούσια εικονογράφηση α/μ και έγχρωμη!
(Η εικόνα του εξώφυλλου και τα σκίτσα του βιβλίου, είναι έργο τ’ αδελφού του, Χρήστου)
Θέλει δε θέλει, δεν το μπορεί, ο ξεχωριστά αγαπητός μας Ασηγωνιώτης φίλος Σήφης Ι. Πετράκης, να ξεφύγει η πένα του από την Ασηγωνιώτικη ρίζα που ’ναι γέννημα κι ανάθρεμμά της!
Καμαρώνει όμως κι η ίδια η Αση Γωνιά για τους βλαστούς της: για το Σήφη, που γράφει και για τον Χρήστο που ξομπλιάζει τα γραφτά τ’ αγαπημένου του αδελφού, με τα σκίτσα του τα απολαυστικά!
Το νέο πόνημα του Σήφη: “Μαδαρίτικα Αναστορήματα τσ’ Ασηγωνιώτικης Ρίζας” ανασταίνει τον αναγνώστη του, τ’ αναπτερώνει το πεσμένο ηθικό του, από παθήματα και στενοχώριες των καιρών, τελευταία.
Ξεστρατίζει το νου τ’ αναγνώστη από την πόλη, από το γραφείο του, από την… τεμπελιά του και τον ανεβάζει ψηλά στα Μαδαρίτικα της μαγεύτρας Ασηγωνιώτικης Ρίζας, τη μια με τα χιλιοτρύπητα στιβάνια του Μπερβανοστελή και τη βίαιη αντικατάστασή τους με τ’ αγά τα καινούρια, την άλλη με τα οικογενειακά ξεκαθαρίσματα για γειτονιές και γενάρχες οικογενειών (βλέπε: Κουτσούδηδες, κ.α. σ. 26 κ.ε.) και την παρ’ άλλη για το αξέχαστο εφετινό πανηγύρι του Σταυρού, στην Ασηγωνιώτικη Μαδάρα και την “παμπάλαια” περιπέτεια στο “Πλατέ φαράγγι” του Πρινέ, με το σπηλιάρι του.
Υστερα σε συνεπαίρνει: Ο Σήφης και το τουφέκι του παπά από “Τσι Βεδέρους”.
Γυρίζεις σελίδα και μαθαίνεις: “για τ’ αράϊ” του βοσκού και την “κολέβα του” όπου διαφυλάσσονται του βοσκού τα χρειαζούμενα, ενώ πιο κάτω, σ’ αφήνου μ’ ανοιχτό το στόμα οι “δαιμονοϊστορίες” του, σωστές πολύτιμες καταγραφές προφορικής ιστορίας τοπικής και βέβαια διάσωσης λαογραφικών δεδομένων.
Ενας πλούτος αποθησαύρισης αναστορημάτων τσ’ Ασηγωνιώτικης ρίζας είναι, τελικά, και οι 170 σελίδες αυτού του βιβλίου!
Πού δεν ξεχνά, πέραν των παραπάνω, να μας ξεναγήσει ο δημιουργός του, σε μέρη και τόπους ιερούς: σαν το Φραγκοκάστελο των γειτονικών Σφακίων καθώς και σ’ άλλα μέρη των, να μας θυμίσει την ιστορική επίσκεψη Ασηγωνιωτών στη Μάνη, στη Ρόδο, στου Μωριά τις στράτες, αλλά και να μας κάνει μνημόσυνα σεβασμού και τιμής, σε καπετάνιους και πολέμαρχους (Ανδρέας Παπαδάκης, μπάρμπα Νικόλας Νικητάκης κ.ά.), αλλά και λαϊκούς ποιητές και ριμαδόρους (σαν τον αξέχαστο Νικόλα τον Ψαρό, από τ’ Ασκύφου) καθώς και πρωτοκορυφαία ονόματα της Κρητικής Λογοτεχνίας μας (σαν τον Ν. Καζαντζάκη), σε εκδήλωση παρουσίασης έργου γι’ αυτόν κλ.
Το έργο τούτο, με μια φράση, είναι -στην ώρ’ απάνω- δώρο πολύτιμο γιατί σε συναρπάζει η ανάγνωσή του, γιατί σε… ξεστρατίζει από “τα άγχητα” που μας φέρνουν τα τόσο επικίνδυνα πυρηνικά απόβλητα που μας γυροφέρνουν τελευταία, από τους ατέλειωτους φορολογικούς διακανονισμούς που μας επιβάλλουν οι… αρμόδιοι κι από τις οικονομικές μας στενότητες, που δεν αντέχονται πια!
Αγαπητέ Σήφη, σε καμαρώνουμε, κι ευχόμαστε να ’σαι γερός και να πεζοστρατάς την Ασηγωνιώτικη ρίζα που ’χει τόσα να σου εμπιστευτεί να μας γράψεις, ακόμη, και τ’ αδέρφι σου, ο αγαπητός επίσης συνάδελφος Χρήστος, να σου ξομπλιάζει τα γραφόμενά σου, με το πενάκι του!
– Να ’στε πάντα καλά. Ανασταίνετε με πένα και πενάκι, τις ομορφιές της όντως προικισμένης και ηρωοτόκου Αση Γωνιάς!
Μπράβο σας γιατί και η γενέθλια γη σας τ’ αξίζει κι εσείς την προβάλλετε στον κόσμο, ετσά που της πρέπει! Ευχές για καλή συνέχεια!
Και μια μουσική παραγωγή ποιότητος:
Αντώνης Μαρτσάκης: “Τση Χώρας και τση Ρίζας” Αλμπουμ με διπλό CD, έκδοση “Σείστρον” Ηρακλείου 2014
Κυκλοφόρησε το διπλό CD του χαρισματικού μουσικού του τόπου μας, Αντώνη Μαρτσάκη, με τον παραπάνω τίτλο: “Τση Χώρας και τση Ρίζας” όπου περιλαμβάνονται στο πρώτο: Κρητικοί παραδοσιακοί σκοποί, χορευτικά κ.λπ. και στο δεύτερο: Ριζίτικα τραγούδια και απόσπασμα από το ιστορικό τραγούδι του Δασκαλογιάννη.
Αναλυτικά τα περιεχόμενα των δύο CD:
No 1: – Eίμαι μιας άλλης εποχής
– Σταγόνες απ’ τη θάλασσα
– Στειακές κοντυλιές
– Ωστε ν’ αστράφτει το σπαθί
– Μέρα που δε μίλησες
– Πρώτος καημός
– Αμαριώτικες κοντυλιές
– Το κάθε κύμα που ’ρχεται
– Παινέματα της νύφης
– Μαλεβιζιώτης ή πυρρίχιος
Νο 2: Τα χελιδόνια τση Βλαχιάς
– Χίλιως καλώς το βρήκαμε.
– Ηθελα και να κάτεχα
– Ενας βοσκός, καλός βοσκός
– Σαν αποθάνω θάψτε με
– Δείξε μου Χάρε το στρατί
– Ο Γιάννης με τον ήλιο
– Δασκαλογιάννης (απόσπασμα από το ηρωϊκό του άσμα)
Ακριβοδίκαια, κι αυτό τον τιμά, σημειώνει τους συντελεστές – συνεργάτες στην όλη συγκρότηση του CD που τον συνέδραμαν: Ν. Μαρεντάκη, Χ. Γαργανουράκη, Μ. Σταυρακάκη, Ν. Στρατάκη, Φ. Μπαλτζάκη, Κ. Μαρκάκη και τον φωτογράφο Κ. Βουτυράκη. Επαινούμε επίσης και την αναφορά ονομαστικά των στιχουργών που συνέθεσαν για την παραγωγή του πρώτου CD τους στίχους των, που είναι θαυμάσιοι και περιέχουν: ευαισθησίες, μηνύματα και ήθος γνήσιων λαϊκών ποιητών του τόπου μας! Το δεύτερο, εξάλλου, CD με τα ριζίτικα και το τραγούδι Δασκαλογιάννη αποτελεί κατάθεση ψυχής του Αντώνη στον μοναδικό αυτό πλούτο της Δυτικής Κρήτης. Ευχές για εμπνευσμένες επιτυχίες στον χώρο της Μουσικής μας Παράδοσης στον δημιουργό των CD Αντ. Μαρτσάκη και συγχαρητήρια στο “Σείστρον” για την προσεγμένη δισκογραφική παραγωγή του. Ολοι σας πάντα άξιοι.
Εδώ όμως τελειώσαμε για σήμερα. Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα. Ως τότε γεια σας!