«Ζώνεται το παλιό φθαρμένο ράσο του/ βάζει τα ξυλοπάπουτσά του,/ φορεί το καλογερικό σκουφί του/ φορτώνεται στην πλάτη το σακκούλι του,/ κάνει τον σταυρό του δυτικά,/ παίρνει το μαγικό ραβδί του…/ Εκεί στα βάθη της Μικράς Ασίας/ κατά Καππαδοκία μεριά,/ ετοιμάζεται για να ‘ρθει,/ όπως κάνει αιώνες τώρα,/ κι εφέτος την Πρωτοχρονιά/ ο πάλαι ποτέ δικός μας Aγιος Βασίλης.// Το ξέρει ότι έχει πεθάνει,/ πάνε χρόνια τώρα,/ και ο τελευταίος ζευγάς/ που τον περίμενε/ για να ευλογήσει το αλέτρι του./ Το ξέρει ότι τα παιδιά -αντί γι’ αυτόν-/ περιμένουν πώς και πώς/ τον Santa Claus, τον Aγιο της Κατανάλωσης/ μ’ όλα τα μπιχλιμπίδια του./ Το ξέρει ότι κι εφέτος/ θα βρει κλειστές τις πόρτες-/ όλα τα ξέρει…/ Κι ότι κάπου τον περιμένει/ ένας ξεχασμένος βοσκός/ στο μαντρί του για ευλογία, κι αυτό το ξέρει/ ο πάλαι ποτέ δικός μας Aγιος Βασίλης». Το ποίημα “Aγιος Βασίλης έρχεται” του γράφοντος απ’ την ανέκδοτη ποιητική του συλλογή “Το χελιδόνι του μοναχού”.
«Μέσα στην καλύβα έφεγγε με λιγοστό φως ένα λυχνάρι. Ο Γιάννης, σαν είδε στο φως πως ο μουσαφίρης ήτανε γέροντας καλόγερος, πήρε το χέρι του και τ’ ανασπάστηκε και το ‘βαλε απάνω στο κεφάλι του. Yστερα φώναξε και τη γυναίκα του, ως είκοσι χρονώ κοπελούδα, που κουνούσε το μωρό τους μέσα στην κούνια. Κι εκείνη πήγε ταπεινά και φίλησε το χέρι του γέροντα, κι είπε: “Κόπιασε, παππού, να ξεκουραστείς”. Ο Aγιος Βασίλης στάθηκε στην πόρτα και βλόγησε το καλύβι κι είπε: “Βλογημένοι να ‘σαστε, τέκνα μου, κι όλο το σπιτικό σας! Τα πρόβατά σας να πληθαίνουν ως του Ιώβ μετά την πληγήν και ως του Αβραάμ και ως του Λάβαν! Η ειρήνη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού να είναι μαζί σας!”». Και στο διήγημα του Φώτη Κόντογλου “Το βλογημένο μαντρί” (από αυτό το απόσπασμα) μας παραπέμπει το παραπάνω ποίημα. Το είχα και αυτό στα “υπόψιν”, όταν το έγραφα.
Το ξέρω ότι ο Santa Claus ή Saint Nicolas ή Père Noël, όπως αλλιώς τον λένε τον παγκοσμιοποιημένο Aγιο έχει νικήσει κατά κράτος τον δικό μας Aγιο Βασίλη που, ωστόσο, επιμένει (να δούμε μέχρι πότε) να επιβιώνει στα κάλαντα που λένε, όπως τα λένε, τα παιδιά. Βαστώντας “πέννα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι”… αλλά κι ένα ραβδί, σύμβολο της δύναμης και της μαγικής του ενέργειας…
Ευχές για τους… επιβάτες της στήλης
«Μια στάση εδώ… μια στάση εκεί… ο νέος χρόνος κάνει,/ του καθενούς χρυσές ευκές μέσα στη χέρα βάνει». «Μια στάση εδώ… μια στάση εκεί… μ’ ευκές για τσ’ επιβάτες/ του νέου χρόνου να διαβού τσι γελαστές του στράτες».
Με μαντινάδες οι ευχές της στήλης για τον νέο χρόνο, το νέο έτος, το 2020, που περιμένει για να κάνει κι αυτό τη… δούλα του. Και για να τηρηθεί το “έθιμο” του γράφοντος που επιμένει σταθερά, σχεδόν κάθε χρόνο, απ’ την εποχή των “Εύφημων μνειών” και των “Πεταχτών”, πάνω από 20 χρόνια δηλαδή, στα… πατροπαράδοτα. Να ‘ναι καλά οι φίλοι μου και διαχρονικοί φίλοι της στήλης, που ανταποκρίθηκαν άμεσα και με προθυμία στις… παραγγελιές μου. Ο εκ των κορυφαίων διαλεκτοφώνων ποιητής του νησιού μας και συνάδελφός μου στη Δασκαλοσύνη Κωστής Λαγουδιανάκης (δικές του οι μαντινάδες που… έκαναν ποδαρικό, όπως κι οι έξι στο τέλος της στήλης), ο “φίλος ιερωμένος” που επιμένει να κρατά την ανωνυμία του, και η Νεκταρία Θεοδωρογλάκη. Πάμε στη δημοσίευσή των, δίχως σχόλια…
«Στον Καππαδόκη Αγιο σας εύχομαι να μοιάστε/ σε ξένα ορφανά παιδιά δώρα για να μοιράστε». «Σε ξένου άρρωστου, φτωχού την πόρτα μη χτυπήσεις/ αν με τη συμπόνια σου δώρα δεν θα τ’ αφήσεις». «Ο νέος χρόνος που ‘ρχεται ειρήνη να μας φέρει/ κι ό,τι καλό, και την υγειά σε όποιον υποφέρει». Οι μαντινάδες του φίλου ιερωμένου.
«Το δυο χιλιάδες είκοσι, πολλές χαρές να φέρει/ και στον ανθρώπων τις καρδιές, τσ’ αγάπης το αστέρι». «Τη μέρα της Πρωτοχρονιάς να κάνεις τον σταυρό σου/ ολοχρονίς η Παναγιά να είναι στο πλευρό σου»./ Πρωτοχρονιάτικες ευχές από τον Ψηλορείτη, ειρήνη και χαμόγελα σε όλον τον πλανήτη». Οι μαντινάδες της Νεκταρίας.
Κλείνουμε όπως αρχίσαμε με Κωστή Λαγουδιανάκη.
«Το δυο χιλιάδες είκοσι σκουτελικό στη χέρα/ βαστά υγείας ξεφουρνιά στο πρώτο καλημέρα». «Του δυο χιλιάδες είκοσι ανατολή νεδιάζει,/ αγάπη και καλή καρδιά, ολοχρονίς να λιάζει». «Του δυο χιλιάδες είκοσι χτυπά το σημαντήρι/ ελπίδες καρποθέρητα νέικα για να σπείρει». «Τσ’ αρχιχρονιάς το νέικο του χρόνου το σταλίκι/ να βεντεμίσει να ‘ρθουνε χαρές καλαμπαλίκι». «Του χρόνου ολοχρόνιως μεράστρι με την πούλια/ Ν’ αστροκαλοβλεπίζουνε τα νέικα μαξούλια». «Χρόνε καινούργιε διάβασε να δώσεις… εξετάσεις/ με άριστα το είκοσι ξέτρεξε να περάσεις».
Καλή χρονιά!
