Οι Αγορές Ηλεκτρισμού λειτουργούν ήδη μέσα στην περίοδο της ονομαζόμενης Ενεργειακής Μετάβασης. Δηλαδή, στην χρονική αυτή περίοδο που διανύουμε που πρέπει να υπάρξει προσαρμογή τέτοια, ώστε να πάμε από τα καύσιμα στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και να μηδενισθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050.
Στην τρέχουσα περίοδο παρατηρείται μια άνευ προηγουμένου μεταβλητότητα στις αγορές πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου (ΦΑ), εξ αιτίας, εκτός των άλλων και του «πολέμου Πούτιν» στην Ουκρανία, αλλά και των οικονομικών μέτρων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, που προκαλούν μια εξαιρετική αστάθεια στις Αγορές Ηλεκτρισμού και την επακόλουθη δυσλειτουργία των. Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρούνται εξωφρενικές τιμές της κιλοβατώρας και απίστευτα μεγάλες χρεώσεις των καταναλωτών ρεύματος, παρά τις όποιες επιδοτήσεις του κράτους.
Στην προσπάθεια της Ανθρωπότητας να αποτρέψει την Κλιματική Αλλαγή ο Ηλεκτρισμός μπορεί να αποδειχθεί ένα καίριο εργαλείο, για πολλούς και διάφορους λόγους. Για να μεγιστοποιηθεί η αξιοποίηση των ΑΠΕ. Για να καθιερωθούν τα έξυπνα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και οι μεταφορές. Για να επιτευχθούν μέγιστοι βαθμοί απόδοσης στις Πόλεις και στη Βιομηχανία. Για την εξομάλυνση στις ημερήσιες καμπύλες ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, με τις διασυνδέσεις ηλεκτρικών δικτύων μεγάλων γεωγραφικών περιοχών. Για την εξασφάλιση ποιότητας, υψηλής απόδοσης και αξιοπιστίας των παροχών ρεύματος με τη λειτουργία έξυπνων δικτύων και μικρο-δικτύων. Τέλος, για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου.
Την περίοδο αυτή οι Ευρωπαϊκές Αγορές Ηλεκτρισμού δυσλειτουργούν. Στις ΗΠΑ υπάρχει μια μακρά παράδοση στη λειτουργία Χρηματιστηρίων, κι έτσι υπάρχει μεγάλη εμπειρία και τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η δυσλειτουργία των αγορών καταλήγει, στο τέλος της ημέρας, σε υψηλές χρεώσεις στα τιμολόγια των καταναλωτών. Διμερείς μακροπρόθεσμες συμφωνίες μεταξύ Παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας και καταναλωτών μπορούν να προστατεύσουν έναντι παροδικών διακυμάνσεων. Όμως στη χώρα μας δεν έχουν, μέχρι τώρα, αξιοποιηθεί.
Για να υπάρξει επιτυχής διαχείριση της τρέχουσας κατάστασης πρέπει να αναληφθεί μια προσεκτική και λεπτομερής εξέταση όλων των πιθανών σεναρίων για την εξέλιξη των Ηλεκτρικών Αγορών. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να υπάρξει στη μελέτη των απαραίτητων αλλαγών στα προσεχή 15 χρόνια. Θα πρέπει να αναλυθούν όλα τα σχετικά τεχνικά θέματα, όπως:
•Διασυνδέσεις (Υψηλής Τάσης Συνεχούς ή Εναλλασσόμενου Ρεύματος)
•Υποθαλάσσια δίκτυα συνεχούς ρεύματος
•Παράκτια αιολική παραγωγή
•Φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις και σε συνδυασμό με άλλες συμβατές εκμεταλλεύσεις γης
•Έξυπνοι φορτιστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων και Έξυπνα Δίκτυα Φόρτισης (ΕΔΦ) σε συνδυασμό με εφαρμογές έξυπνων τηλεφώνων
•Εγκαταστάσεις παραγωγής, αποθήκευσης και διάθεσης πράσινου υδρογόνου
•Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας και καινοτομίες τεχνολογίας μπαταριών.
Θα πρέπει, επίσης, να βελτιωθούν όλα τα σχετικά ρυθμιστικά θέματα, όπως λ.χ. νομοθετήματα, οδηγίες, κλπ.
Στις μέρες μας, όπου οι παραγωγοί και οι καταναλωτές μπορούν ως έννοιες να συνενωθούν, αφού και οι καταναλωτές μπορούν να παράγουν ρεύμα αλλά και οι παραγωγοί μπορούν να καταναλώνουν ρεύμα, το ευρύ Κοινό αναδεικνύεται σε ένα ρυθμιστικό παράγοντα-κλειδί στη λειτουργία των ηλεκτρικών δικτύων αλλά και των αγορών ηλεκτρισμού. Έτσι, είναι σαφές, ότι υπάρχει μια κρίσιμη Κοινωνική Διάσταση σε όλα αυτά, και για να το εκφράσουμε αυτό εν συντομία: «Τα φιλόδοξα Σχέδια απαιτούν Εγκρίσεις», και οι εγκρίσεις του κοινωνικού συνόλου εξασφαλίζονται μόνο μετά από μια σημαντική και εμπεριστατωμένη προσπάθεια.
Όμως, εν κατακλείδι, το να αποτραπεί η επερχόμενη Κλιματική Αλλαγή είναι ένα εξαιρετικά επείγον θέμα για την Ανθρωπότητα! Θα πρέπει αποφασιστικά να δράσουμε χωρίς καθυστέρηση! Έχουμε προσεγγίσει ήδη δίπλα στο σημείο μη-επιστροφής!
Υ.Γ.
Το Άρθρο μου αυτό το αφιερώνω στα δυο εγγόνια μου: τον μικρό Μιχάλη και τον μικρό Θαλή με την ευχή να ζήσουν στο φυσικό κλίμα της Γης μας χωρίς καμία κλιματική αλλαγή, και σε ένα Κόσμο Ειρηνικό χωρίς πολέμους
*Ο Θαλής Μιχ. Παπάζογλου είναι Phd, αφυπηρετήσας τακτικός Καθηγητής Α’ Βαθμίδας Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας, έχει τιμηθεί για την πολυετή συμβολή του στα θέματα Λειτουργίας και Ελέγχου Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας με το κορυφαίο Βραβείο Τεχνικής Επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Μεγάλων Δικτύων Ηλεκτρισμού (CIGRE)