Aυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ κρατών της Ε.Ε. για πάταξη της φοροδιαφυγής

Ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα θα έχει και στην Ελλάδα η εφαρμογή της συμφωνίας των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ τους για διασυνοριακές φορολογικές συμφωνίες των επιχειρήσεων τύπου «tax ruling», τις οποίες χρησιμοποιούν ως όχημα για φοροδιαφυγή.
Η συμφωνία επετεύχθη ομόφωνα από τα όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά τη σύνοδο των Υπουργών Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο ύστερα από πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με βάση τη συμφωνία όλα τα κράτη μέλη θα διαθέτουν τις πληροφορίες που χρειάζονται για να προστατεύσουν τις φορολογικές τους βάσεις και να στοχεύσουν αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις που προσπαθούν να αποφύγουν την καταβολή του μεριδίου που τους αναλογεί όσον αφορά τη φορολογία μέσω της αξιοποίησης φορολογικών πλεονεκτημάτων που επιτυγχάνουν σε διάφορες χώρες.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα το μέτρο αφορά όχι μόνο τη δράση πολυεθνικών επιχειρήσεων και τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνουν να εκμεταλλεύονται τα διαφορετικά φορολογικά καθεστώτα στις χώρες μέλη αλλά και τις εγχώριες επιχειρήσεις για την αξιοποίηση φορολογικών πλεονεκτημάτων που ισχύουν σε γειτονικές χώρες με στόχο τη φοροδιαφυγή.
Σήμερα τα κράτη μέλη ανταλλάσσουν ελάχιστες πληροφορίες μεταξύ τους σχετικά με τις φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling». Εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών να αποφασίσουν αν μια τέτοια φορολογική συμφωνία ενδέχεται να αφορά άλλη χώρα της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, τα κράτη μέλη συχνά δεν είναι ενήμερα για διασυνοριακές φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling» που έχουν εκδοθεί σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ και οι οποίες μπορεί να έχουν αντίκτυπο στις δικές τους φορολογικές βάσεις. Η έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τις εν λόγω φορολογικές συμφωνίες μπορεί να αξιοποιηθεί από ορισμένες εταιρείες με σκοπό την τεχνητή μείωση της καταβαλλόμενης φορολογίας.
Για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση, οι νέοι κανόνες που συμφωνήθηκαν θα απαιτούν από τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν αυτόματα πληροφορίες σχετικά με τις φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling». Με την οδηγία καταργείται η διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών να αποφασίζουν σχετικά με το ποιες πληροφορίες ανταλλάσσονται, πότε και με ποιους.
Η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling» θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να εντοπίσουν ορισμένες καταχρηστικές φορολογικές πρακτικές επιχειρήσεων και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Αναμένεται ότι η πρωτοβουλία αυτή θα αποτρέψει τις φορολογικές αρχές από την προσφορά επιλεκτικής φορολογικής μεταχείρισης σε εταιρείες, εφόσον αυτή θα είναι ανοιχτή σε διεξοδικό έλεγχο από τις αντίστοιχες υπηρεσίες των υπόλοιπων κρατών μελών. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα πολύ υγιέστερο φορολογικό ανταγωνισμό.
Επιπλέον, η Επιτροπή θα λαμβάνει τακτικά τις πληροφορίες που χρειάζεται προκειμένου να ελέγχει την εφαρμογή της σχετικής οδηγίας και να εξασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεταφέρουν τις νέες διατάξεις στο εθνικό δίκαιο πριν από το τέλος του 2016, πράγμα που σημαίνει ότι η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ την 1 Ιανουαρίου 2017.
Μετά την αναγγελία της συμφωνίας, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Jean-Claude Juncker, δήλωσε σχετικά: «Χαιρετίζω θερμά τη σημερινή συμφωνία ως ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός. Η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικές συμφωνίες τύπου «tax ruling» θα παρέχει στις εθνικές αρχές πληροφορίες σχετικά με τον επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό. Σηματοδοτεί ένα άλμα προς τα εμπρός στις προσπάθειές μας να προχωρήσουμε στους τομείς του συντονισμού της φορολογικής πολιτικής και της φορολογικής εναρμόνισης. Το υφιστάμενο σύστημα των κανόνων για τη φορολογία εταιρειών είναι άδικο και ακατάλληλο για το σκοπό αυτό. Υπάρχει πληθώρα εθνικών κανόνων που επιτρέπει σε ορισμένες εταιρείες να κερδίζουν, ενώ άλλες ζημιώνονται. Αυτός ο αθέμιτος ανταγωνισμός αποτελεί ανάθεμα στις αρχές του θεμιτού ανταγωνισμού στο πλαίσιο της εσωτερικής μας αγορά.»
Ο κ. Πιερ Μοσκοβισί, επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, δήλωσε: «Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν σήμερα να ανταλλάσσουν περισσότερες πληροφορίες επί των φορολογικών συμφωνιών τύπου «tax ruling» που παραχωρήθηκαν σε εταιρείες οι οποίες λειτουργούν διασυνοριακά. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού, την εξασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στη φορολογία των επιχειρήσεων και την παροχή δικαιότερων όρων ανταγωνισμού τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές. Θεωρώ ότι η σημερινή συμφωνία αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα ότι τα κράτη μέλη είναι έτοιμα για την επίτευξη του κοινού μας στόχου που είναι η δίκαιη και αποτελεσματική φορολόγηση. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να εργάζεται για την εφαρμογή αυτών των κανόνων διαφάνειας παγκοσμίως».