Σκηνικό «ζούγκλας» διαμορφώνεται στην αγορά εργασίας με επιχειρησιακές συμβάσεις που επιβάλλουν όρους εξαθλιωτικούς, «σπάνε» ωράρια, αναγκάζουν τους εργαζόμενους να παραιτούνται από θεμελιώδη δικαιώματα όπως είναι η επίσχεση και καταστρατηγούν ακόμη και την ελάχιστη νομοθετημένη προστασία του κατώτατου μισθού.
Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται μπροστά σε μια δύσκολη διαπραγμάτευση για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των εργασιακών σχέσεων, η ήδη διαμορφούμενη πραγματικότητα χτυπά… καμπανάκι κινδύνου. Το ακραίο παράδειγμα της εταιρείας Τ.Ο.Ξ.Ε. ΑΕ με τα ξενοδοχεία σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, που προχώρησε σε σύμβαση εργασίας παραβιάζοντας ακόμη και τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό, δεν είναι μοναδικό.
Τα στοιχεία
Σύμφωνα με στελέχη της ΓΣΕΕ που βρίσκονται σε διαδικασία συλλογής στοιχείων, έχουν εντοπιστεί κι άλλες επιχειρησιακές συμβάσεις που παραβιάζουν το φράγμα των 586 ευρώ (βασικός κατώτατος μισθός) ή και άλλα θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων στους κλάδους των ξενοδοχείων, της καθαριότητας και των εταιρειών φύλαξης (σεκιούριτι). Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως πάνω από 10 τέτοιες συμβάσεις έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια, ενώ υπολογίζεται πως 4-5 πρέπει να είναι ακόμη σε ισχύ.
Στον κλάδο των ξενοδοχείων τα… κόλπα είναι γνωστά:
– Εκτός σεζόν και σε νεκρές τουριστικά περιόδους συστήνονται με λιγοστούς υπαλλήλους «Ενώσεις Προσώπων» φιλικά προσκείμενες προς την εργοδοσία. Λειτουργούν ως σωματεία και υπογράφουν επιχειρησιακές συμβάσεις που δεσμεύουν όλους όσοι θα προσληφθούν ακολούθως εποχικά. Τέτοιες καταχρηστικές συμβάσεις έχουν εντοπιστεί σε Ηράκλειο, Ρόδο, Πιερία κ.α. και πολλαπλασιάζονται από το 2013.
– Οι εργοδότες αποχωρούν από το εργοδοτικό σωματείο και ζητούν εκβιαστικά από τους εργαζόμενους που προσλαμβάνουν να δεσμευτούν πως δεν είναι και δεν θα γίνουν μέλη του σωματείου εργαζομένων, ώστε να μην είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν την κλαδική σύμβαση που προβλέπει μισθούς 761 ? 830 ευρώ.
«Το πλαίσιο που επιτρέπει σε Ενώσεις Προσώπων να υπογράφουν συμβάσεις με καταχρηστικούς όρους αμοιβής και εργασίας πρέπει να διορθωθεί» δηλώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργατών Επισιτισμού και Υπαλλήλων Τουριστικών Επαγγελμάτων, Παναγιώτης Προύτζος.
Οπως ο ίδιος εξηγεί, οι «Ενώσεις Προσώπων» -τα «κίτρινα σωματεία» όπως τις αποκαλεί η ΓΣΕΕ- συστήνονται με εκβιαστικές μεθόδους από ελάχιστους ανθρώπους και δεσμεύουν με συμβάσεις εξαθλιωτικές και όρους φτωχοποίησης τους εκατοντάδες που προσλαμβάνονται για την καλοκαιρινή σεζόν.
Τα κρούσματα πολλαπλασιάζονται. Αν και δεν αποτελούν ακόμη τον κανόνα, οι συνδικαλιστές εκφράζουν φόβους πως θα κλιμακωθούν. «Εχουμε αντιληφθεί μια προσπάθεια να… ξηλωθεί το πουλόβερ παρόλο που η κλαδική υπεγράφη 1/1/2016» παρατηρεί ο κ. Προύτζος.
Με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εργασίας χαρακτήρισε χθες την επίμαχη σύμβαση της Τ.Ο.Ξ.Ε. Α.Ε. «παράτυπη και παράνομη», δηλώνοντας πως δεν έχει καμία ισχύ και δεν πρόκειται να εφαρμοστεί. Η συγκεκριμένη σύμβαση ορίζει βασικό μισθό 500 ευρώ και ημερομίσθιο 20 ευρώ για 4 κατηγορίες απασχολουμένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας ή αορίστου χρόνου (ρεσεψιονίστ, θυρωροί, σερβιτόροι, καμαριέρες, συντηρητές εγκαταστάσεων κ.ά.), όταν ο νόμος δεν επιτρέπει χαμηλότερο μισθό από 586,08 ευρώ τον μήνα και χαμηλότερο ημερομίσθιο από 26,18 ευρώ.
«Θα επιβληθούν όλες οι προβλεπόμενες κυρώσεις» διευκρινίζει ο γ.γ. του υπουργείου Εργασίας, Ανδρέας Νεφελούδης. «Η συγκεκριμένη σύμβαση είναι προφανώς παράνομη καθώς καταστρατηγεί την προστασία του κατώτατου μισθού. Πέρα από τις κυρώσεις που επισύρει, δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για την προοπτική εξέλιξης των μισθών» παρατηρεί ο δικηγόρος Δημήτρης Κρεμαλής.
Αρκεί να αναφερθεί πως για το 2015 το 94% των συμβάσεων που συνήφθησαν ήταν επιχειρησιακές. Την ίδια χρονιά, το 55,5% των νέων προσλήψεων αφορούσε σε ελαστικές μορφές εργασίας (μερική και εκ περιτροπής απασχόληση), ενώ ένας στους δύο μισθωτούς λαμβάνει καθαρό μισθό κάτω από 800 ευρώ…
Μετά τα λουκέτα
Το καθεστώς αυθαιρεσίας που ενδημεί σε συγκεκριμένους κλάδους ήρθε ξανά στην επιφάνεια με τα λουκέτα στο Athens Ledra και στην ΠΥΡΣΟΣ Security, που άφησαν εκατοντάδες εργαζόμενους στον δρόμο. Το αθηναϊκό ξενοδοχείο χρωστάει εννέα εκατομμύρια ευρώ μόνο στο ΙΚΑ, ενώ έχει απλήρωτους τους εργαζόμενους από τα μέσα Μαρτίου.
Η ΠΥΡΣΟΣ, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, έχει προχωρήσει εδώ και έναν χρόνο σε στάση πληρωμών προς πιστωτές, ενώ χρωστά 8,2 εκατ. στο ΙΚΑ.
Οι εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι τουλάχιστον πέντε μήνες. Κατά το υπουργείο Εργασίας, τα δύο αυτά περιστατικά ενέχουν στοιχεία «δόλιας εγκατάλειψης εργαζομένων και δημιουργίας οφειλών προς δημόσιους φορείς» και πρέπει να γίνουν αντικείμενο εισαγγελικής παρέμβασης.
ΠΗΓΗ: Ethnos.gr
