Οι Εργατικοί υπόσχονται πολλά στον βρετανικό προεκλογικό αγώνα, όπως την επανεθνικοποίηση των σιδηροδρόμων και του οργανισμού ύδρευσης. Οι Τόρηδες υπόσχονται το τέλος της πολιτικής λιτότητας. Λεφτά υπάρχουν όμως;
«Στους πολυεκατομμυριούχους, τους βαθύπλουτους, τους φοροφυγάδες, στα κακά αφεντικά και σε όσους ρυπαίνουν το περιβάλλον. Σε αυτούς ανήκει το Συντηρητικό Κόμμα» ανάφερε ο αρχηγός των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν κατά την παρουσίαση των θέσεων του κόμματός του ενόψει των βρετανικών εκλογών του Δεκεμβρίου. Το ένα τρίτο των βρετανών εκατομμυριούχων έχουν πράγματι προσφέρει χορηγίες στους συντηρητικούς Τόρηδες. Από την άλλη πλευρά το Εργατικό Κόμμα βασίζεται στη στήριξη των μικρομεσαίων. Σε αυτούς θέλει να δώσει μετεκλογικά χρήματα μέσα από ένα ριζικό πρόγραμμα αναδιανομής του πλούτου, σύμφωνα με τον Κόρμπιν, όπως αναφέρει δημοσίευμα της DW.
«Εξωτικές» υποσχέσεις από τους Εργατικούς
Ο ίδιος εκτιμά ότι «το επίπεδο φτώχιας στη χώρα είναι καταστροφικό» και γι αυτό προτείνει αναδιανεμητικά μέτρα. Θέλει να αυξήσει τους μισθούς του δημοσίου κατά 5%, να υιοθετήσει μέτρα για τη δωρεάν περίθαλψη των ηλικιωμένων και στηρίζει την καθιέρωση ενός εκτεταμένου προγράμματος κοινωνικών κατοικιών. Επιπλέον ο Τζέρεμι Κόρμπιν υποστηρίζει ότι κοινωφελείς οργανισμοί, όπως ο οργανισμός ύδρευσης ή το σιδηροδρομικό δίκτυο, πρέπει να επιστρέψουν στο κράτος. Μια από τις πιο «εξωτικές» υποσχέσεις των Εργατικών είναι πάντως το «δωρεάν ίντερνετ για όλους». Για το λόγο αυτό το Εργατικό Κόμμα προτείνει την εξαγορά της βρετανικής Τelecom από το κράτος και την δωρεάν διάθεση των υπηρεσιών της στους πολίτες. Τα σχέδια των Εργατικών προβλέπουν επίσης μείωση των διδάκτρων φοίτησης στα βρετανικά πανεπιστήμια, δεδομένου ότι η πλειονότητα των βρετανών φοιτητών χρειάζεται δεκαετίες για την αποπληρωμή φοιτητικών δανείων. Από τις προεκλογικές υποσχέσεις τους δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει η απασχόληση, με προτάσεις για τη μη περαιτέρω αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης ή τη βελτίωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, με προστασία από την απόλυση και επέκταση της γονικής άδειας. Τέλος, οι Εργατικοί υπόσχονται την ενίσχυχη του δημόσιου συστήματος υγείας και του εκπαιδευτικού συστήματος, τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν υποστεί περικοπές.
Πιο συντηρητικές υποσχέσεις από τους Συντηρητικούς
Σύμφωνα με το Εργατικό Κόμμα έχει ληφθεί υπόψη το κόστος όλων αυτών των μέτρων που προτείνει. Υποστηρίζει ότι ο εταιρικός φόρος θα αυξηθεί στο 26% και θα εισαχθεί έκτακτος φόρος στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου προκειμένου να στηριχθούν τα δημόσια ταμεία. Αντίστοιχα τα οδικά τέλη θα χρησιμοποιηθούν για την άντληση χρημάτων για τα δημόσια μεταφορικά μέσα. Σύμφωνα πάντως με υπολογισμούς σε βρετανικά ΜΜΕ το κόστος και οι δαπάνες του σχεδίου «επανεθνικοποίησης» των Εργατικών θα κόστιζε 80 δις ευρώ.
Αντίθετα το Συντηρητικό Κόμμα εμφανίζεται πιο μετριοπαθές στην παροχολογία αυτή τη φορά. Οι προεκλογικές του υποσχέσεις κοστολογούνται σε χαμηλότερα ποσά: 20 δις για το σύστημα δημόσιας υγείας, δύο δις επιπλέον για την Εθνική Άμυνα και τη δημόσια ασφάλεια – με πρόσληψη μάλιστα 20.000 αστυνομικών. Οι Τόρηδες θέλουν να διασφαλίσουν επίσης 55 δις για την κοινωνική ασφάλιση. Η σημαντικότερη όμως προεκλογική υπόσχεση των νυν κυβερνώντων Συντηρητικών και του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον προσωπικά είναι το τέλος στη δεκαετία λιτότητας που ταλάνισε το Ηνωμένο Βασίλειο.
Και το κόστος του Brexit;
Το Γραφείο Ελέγχου του Προϋπολογισμού επικρίνει τα σχέδια δαπανών και των δύο κομμάτων. Από τη μια εκτιμά ότι η υλοποίηση του προγράμματος των Τόρηδων μπορεί να στηριχθεί μόνο με αύξηση φόρων και από την άλλη κρίνει τις προτάσεις των Εργατικών εξωπραγματικές, αφού συνεπάγονται τεράστιες πρόσθετες δαπάνες. Ωστόσο κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν θέλουν να αυξηθεί το δημόσιο χρέος, παρά το ότι το έλλειμμα για το 2019/2020 εκτιμάται 10% υψηλότερο σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτό οφείλεται στη μείωση των φορολογικών εσόδων και την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά τι συμβαίνει με το κόστος του Brexit;
Aυτό που φαίνεται να λείπει από τους οικονομικούς υπολογισμούς των δύο μεγάλων κομμάτων είναι ο υπολογισμός του κόστους του Brexit. Το Εργατικό Κόμμα επιθυμεί επαναδιαπραγμάτευση με την ΕΕ για τη συμφωνία εξόδου με έμφαση στην τελωνειακή ένωση και τα πλεονεκτήματα της εσωτερικής αγοράς. Κάτι τέτοιο εκτιμούν ότι θα μειώσει το κόστος του Brexit – όπως και ένα δημοψήφισμα που θα ακύρωνε το Brexit. Από την άλλη, τα σχέδια του Μπόρις Τζόνσον αναφορικά με το Brexit κοστολογούνται στα 70 δις ευρώ, σύμφωνα με τον Ινστιτούτο NIERS. H oικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 3-4%, ενώ αναφορικά με το λεγόμενο μέρισμα για το Brexit, που υπόσχεται ο Τζόνσον, δεν υπάρχουν για την ώρα νεότερα. Ο νυν υπ. Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου Σαχίντ Τζαβίντ ανέφερε πρόσφατα σε δημόσια συζήτηση ότι υπάρχει πάντως μαξιλαράκι στον προϋπολογισμό για υπερβάσεις στις δημόσιες δαπάνες. Οι βρετανοί ψηφοφόροι φαίνεται ωστόσο να γνωρίζουν καλά ότι για τις ακριβές υποσχέσεις των μελλοντικών κυβερνώντων θα κληθούν οι ίδιοι να πληρώσουν την λυπητερή.
