Ένα σημαντικό κενό σε ό,τι αφορά τις ελληνικές αποκαταστάσεις ιστορικών κτηρίων και συνόλων φιλοδοξεί να καλύψει η περιοδική έκδοση “Τετράδια Αρχιτεκτονικής Αποκατάστασης”, ο πρώτος τόμος της οποίας παρουσιάστηκε το περασμένο Σάββατο στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου (Κ.Α.Μ.).
H έκδοση πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Τεκμηρίωσης και Αποκατάστασης Ιστορικών Κτηρίων και Συνόλων του Πολυτεχνείου Κρήτης και το ΚΑΜ του Δήμου Χανίων.
Την επιμέλεια του πρώτου τόμου είχαν εκ μέρους του Εργαστηρίου οι Κλήμης Ασλανίδης και Νίκος Σκουτέλης, ενώ στην επιστημονική επιτροπή συμμετείχαν ακόμα οι ομότιμοι καθηγητές των Σχολών Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ και του ΑΠΘ, Γιάννης Κίζης και Μιχάλης Νομικός, και ο αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών Σταύρος Μαμαλούκος.
«Ο πρώτος τόμος της σειράς περιλαμβάνει ένδεκα άρθρα, τα οποία παρουσιάζουν έργα αποκατάστασης της τελευταίας δεκαετίας. Οι επεμβάσεις αφορούν σε μνημεία ή απλά ιστορικά κτήρια διαφορετικών ιστορικών περιόδων και διαφορετικής κλίμακας», εξηγούν οι Κλήμης Ασλανίδης και Νίκος Σκουτέλης στο εισαγωγικό σημείωμα του τόμου.
Στο πρώτο “Τετράδιο” ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει βήμα βήμα τα στάδια αποκατάστασης σημαντικών μνημείων και ιστορικών κτηρίων. Μεταξύ αυτών το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου και η Παναγία Σπηλιώτισσα, το διπλό μνημείο που βρίσκεται στον βράχο της Ακρόπολης, το αρχαίο θέατρο της Απτέρας, ο ιερός ναός της Αγίας Κυριακής στην Απείρανθο της Νάξου, το αρχοντικό “Αντουάνικο” στον κάμπο της Χίου, η οικεία του Παύλου Μελά στην Κηφισιά κ.ά.
«Η επιλογή (των μνημείων) έγινε με σκοπό να αναδείξει ότι ανεξάρτητα από το είδος του έργου, μια αποκατάσταση είναι τελικώς επιτυχής όταν κατορθώνει να διατηρήσει την ταυτότητα του κτηρίου, συντηρώντας, αναδεικνύοντας ή και ανακτώντας ό,τι
συγκροτεί τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του», υπογραμμίζουν οι κ.κ. Σκουτάλης και Ασλανίδης.
Η έκδοση, όπως διευκρινίστηκε κατά την παρουσίαση των “Τετραδίων” απευθύνεται στην επιστημονική κοινότητα των ειδικών και ειδικευόμενων στην αποκατάσταση κτηρίων, αλλά παράλληλα είναι προσιτή σε ένα ευρύτερο κοινό, το οποίο επιθυμεί να γνωρίσει τις αρχές και τις μεθόδους των σύγχρονων αποκαταστάσεων.
«Ο αναγνώστης διαβάζοντας τον τόμο μπορεί να κατανοήσει όλο το σκεπτικό μιας αποκατάστασης. Πως δηλαδή προσεγγίζει κανείς ένα παλιό κτήριο ή μνημείο, που μπορεί να έχει πολλά προβλήματα από τη φθορά του χρόνου αλλά και τις αλλαγές των χρήσεων, και στη συνέχεια ποιες τεχνικές μεταχειρίζεται για να προχωρήσει στην αποκατάστασή του», ανέφερε ο ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ Γιάννης Κίζης, μιλώντας στα “Χ.ν.”, ενώ τόνισε ότι στον “πυρήνα” μιας καλής αποκατάστασης ενός μνημείου βρίσκεται πάντα η «καλή αρχιτεκτονική»: «Ο αρχιτέκτονας δηλαδή πρέπει να αφενός καλός αρχιτέκτονας, δηλαδή να ξέρει να συνθέτει, αλλά και να γνωρίζει καλά την οικοδομική, τόσο την ιστορική όσο και τη σύγχρονη. Από εκεί και πέρα η εξειδίκευση στην αποκατάσταση είναι θέμα εμβαθύνσεως και εξειδίκευσης».
Να σημειωθεί τέλος ότι τα “Τετράδια” θα δημοσιεύουν σε σταθερή βάση –περίπου κάθε δύο χρόνια— αρχιτεκτονικές μελέτες και έργα αποκατάστασης, με απώτερο στόχο να δημιουργηθεί ένα βήμα για τη δημοσίευση ποιοτικών εργασιών, που συχνά παραμένουν εν πολλοίς άγνωστες.
