Τοματόζουμο δέχθηκαν την προηγούμενη βδομάδα τα ηλιοτρόπια του Βαν- Γκογκ από δύο νεαρές γυναίκες, στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.
Η δικαιολογία που πρόβαλλαν ήταν ότι με αυτή τους την πράξη ήθελαν να διαμαρτυρηθούν για την κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος.
Στο τέλος της κίνησης τους φωνασκούσαν ρητορικά “Τι αξίζει περισσότερο ; Η τέχνη ή η ζωή ; Αξίζει περισσότερο από το φαγητό ; Αξίζει περισσότερο από τη δικαιοσύνη;”
Τον Μάιο, στο Λούβρο των Παρισίων, ακτιβιστής αγανακτισμένος με την μόλυνση της φύσης έριξε τούρτα στο πρόσωπο της Μόνα Λίζα.
Ανέκαθεν υπήρχαν ομάδες διαμαρτυρίας που ήθελαν να εφαρμόσουν ένα πρωτότυπο τρόπο διαμαρτυρίας για ένα ζήτημα.
Τα φώτα θα στραφούν σε αυτό και το θέμα θα προβληθεί. Ακόμη και η αρνητική άποψη που θα έχουν κάποιοι για τον βανδαλισμό, σίγουρα θα ικανοποιήσει τους δράστες γιατί θα έχουν γίνει αντικείμενο συζήτησης.
Όμως ας αναλογιστούμε λίγο τα ερωτήματα των δύο γυναικών μπροστά από τον πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου.
Ο γράφων δεν μπορεί να κατανοήσει αυτές τις ερωτήσεις και την σύνδεση τους με την καθημερινότητα και τη περιβαλλοντική καταστροφή.
Η τέχνη είναι ζωή. Έχει άμεση σχέση και είναι αλληλένδετη. Η ζωή γεννάει την τέχνη όπως και η τέχνη δίδει ζωή.
Η τέχνη είναι πνευματική τροφή, σαφώς δεν ικανοποιεί άμεσα βιολογικές ανάγκες, αλλά πνευματικές και ψυχικές.
Η τέχνη μπορεί να επιρεάσει να συμπαρασύρει ή και να αλλάξει πολιτικές και νομικές επικρατούσες καταστάσεις. Πίνακες που διαχρονικά συγκίνησαν μάζες έχουν ταυτιστεί μαζί με ιστορικά γεγονότα. Οι πίνακες του Φον- Ες και του Ντελακρουά προβλημάτισαν τον ευρωπαϊκό -και όχι μόνο- κόσμο και συνέβαλαν στην ανάπτυξη του Φιλελληνισμού διαφοροποιόντας σταδιακά επίσημες πολιτικές και δόγματα σε συνδυασμό βέβαια με τα γεωπολιτικά συμφέροντα.
Στο νού του γράφοντος δεν έρχεται καμία μεμονωμένη τέτοια ενέργεια βανδαλισμού που να συνέβαλε σε κάτι. Τουναντίον. Οι ιδέες που εκφράστηκαν μέσω συγγραμμάτων και τεχνών είναι που “άλλαξαν τον κόσμο”.
Είναι τραγική ειρωνεία να καταστρέφεται ένας πίνακας ζωγραφισμένος με ηλιοτρόπια -άρα γεννήματα της φύσης- για να σωθούν τα εικονιζόμενα φυτά.
Ο πίνακας είναι που θα επιδράση στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Κοιτάζοντας τα ηλιοτρόπια θα τα θαυμάσουμε λόγω της ομορφιάς τους και θα τα προστατεύσουμε όπου τα συνταντήσουμε. Και εάν ακόμη τα “φονεύσουμε” κόβοντας τα από το χώμα και τοποθετόντας τα σε βάζο, θα τα βλέπουμε και θα ανακουφιζόμαστε όπως έναν πίνακα.
*Ο Μιχάλης Σμυρλάκης είναι πτυχιούχος Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου
