Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και δάσκαλος υποκριτικής Ακύλλας Καραζήσης θα βρεθεί την ερχόµενη Παρασκευή 28 Ιουνίου το βράδυ στο Θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης”, όπου θα ζωντανέψει επί σκηνής, µαζί µε τον µουσικό Gary Salomon, το βιβλίο του Ντιντιέ Εριµπόν “Επιστροφή στη Ρενς”.
Μια µουσική ανάγνωση ενός βιβλίου που µιλάει για τους πολλαπλούς αποκλεισµούς που βιώνει ένας οµοφυλόφιλος, παιδί εργατικής οικογένειας, στην προσπάθειά του να ξεφύγει από τη µοίρα της κοινωνικής του τάξης, σε µια Ευρώπη που σταδιακά “γέρνει” προς την ακροδεξιά. Μια εκδήλωση, που έχει τίτλο “Η εργατική τάξη πάει στην κόλαση”, θα φιλοξενηθεί στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων και η οποία στάθηκε αφορµή για να µιλήσουµε µε τον καταξιωµένο ηθοποιό και σκηνοθέτη.
- Τι παράσταση είναι αυτή που θα παρουσιάσετε;
Πρόκειται για ένα αυτοβιογραφικό µυθιστόρηµα του Ντιντιέ Εριµπόν µε τίτλο “Επιστροφή στη Ρενς” που θα προσπαθήσουµε να ζωντανέψουµε στη σκηνή µε λόγια και µουσική µαζί µε τον Gary Salomon. Ο Εριµπόν σήµερα είναι 70αρης και προέρχεται από µια λαϊκή οικογένεια της βόρειας Γαλλίας. Μια περιοχή που παλαιότερα ήταν προπύργιο του κοµµουνιστικού κόµµατος και αυτή τη στιγµή της Λεπέν. Ο Εριµπόν είναι οµοφυλόφιλος και µιλάει για την καταπίεσή του από το οµοφοβικό περιβάλλον της µικρής πόλης στην οποία µεγάλωσε, αλλά και τις τεράστιες δυσκολίες που αντιµετώπισε, ως παιδί της εργατικής τάξης, στον αγώνα του να ξεφύγει από τη µοίρα της τάξης του µέσα από τη µόρφωση. - Να υπερβεί δηλαδή οικονοµικά και κοινωνικά εµπόδια…
Μιλάει αναλυτικά για το πόσο δύσκολο είναι για ένα παιδί εργατικής οικογένειας να περάσει στην τριτοβάθµια εκπαίδευση στη Γαλλία και πόσους αποκλεισµούς υφίσταται. Αποκλεισµούς όχι νοµικούς, αλλά οικονοµικούς και κοινωνικούς. Χαρακτηριστικά αναφέρεται και στην κοινωνική ντροπή που νιώθει αφού έχει καταφέρει να ενσωµατωθεί, ως φιλόσοφος, κοινωνιολόγος, συγγραφέας και δηµοσιογράφος, στο περιβάλλον των διανοουµένων του Παρισιού. Μάλιστα, περιγράφει το πως ένιωθε όταν το βιβλίο του έγινε παράσταση κι ο ίδιος ντράπηκε να καλέσει τη µάνα του, µια εργάτρια, στην πρεµιέρα. - Ο συγγραφέας αναφέρεται στις δεκαετίες του ΄60 και ΄70 όπου µεγάλωσε αλλά θα έλεγε κανείς ότι θα µπορούσε να µιλάει και για το σήµερα. ∆εν είναι έτσι;
Αυτά δεν έχουν αλλάξει. Για παράδειγµα ο Εντουάρντ Λουί που είναι πολύ γνωστός συγγραφέας, επίσης οµοφυλόφιλος και παιδί εργατικής τάξης, έχει γεννηθεί το 1992 και γράφει για τα ίδια προβλήµατα. Μιλάει για το σκληρό µπούλινγκ που δέχθηκε ως µαθητής του Γυµνασίου, δηλαδή µετά το 2000, λόγω της οµοφυλοφιλίας του. Μήπως η ταξική κατηγοριοποίηση έχει αλλάξει σήµερα σε σχέση µε το παρελθόν; - Αναφερθήκατε σε δύο συγγραφείς που µιλάνε για την καταπίεση που έχουν υποστεί στη ζωή τους. Η τέχνη και η λογοτεχνία είναι ένα πεδία που µπορεί να µιλήσει κανείς πιο ελεύθερα; Είναι πεδία που µπορεί να “ανασάνει” κανείς;
Σίγουρα είναι ένα καταφύγιο. Από εκεί και πέρα, όχι µόνο η τέχνη, αλλά και η γνώση, είναι δύναµη για ένα οποιοδήποτε λαϊκό παιδί. Ωστόσο, υπάρχουν τα εµπόδια που είπαµε πιο πριν. Για παράδειγµα πόσα παιδιά αλβανικής καταγωγής που ζουν στην Ελλάδα –χωρίς να παραβλέπουµε τις εξαιρέσεις που υπάρχουν- καταφέρνουν να περάσουν στην τριτοβάθµια εκπαίδευση; ∆εν χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια από αυτά τα παιδιά για να περάσουν στο πανεπιστήµιο; - Το όραµα της Ενωµένης Ευρώπης ξεκίνησε µε πολλές προσδοκίες αλλά τα τελευταία χρόνια ενισχύονται οι φωνές αµφισβήτησης. Αυτό αποτυπώθηκε και στις πρόσφατες ευρωεκλογές µε την άνοδο της ακροδεξιάς, στην οποία αναφέρεται και ο συγγραφέας. Γιατί πιστεύετε συµβαίνει αυτό;
Η Ευρώπη κινδυνεύει από διάφορα κόµµατα και κοινωνικές οµάδες οι οποίες κατηγορούν την Ευρώπη την ίδια στιγµή που ζουν από αυτή. Μάλιστα, σε µια δηµοσκόπηση που έγινε πριν λίγο καιρό, οι Έλληνες αναδείχθηκαν οι λιγότερο φιλοευρωπαίοι. Το εντυπωσιακό είναι ότι ενώ αµφισβητούν την αναγκαιότητα της Ευρώπης, είναι αυτοί που καρπώνονται τόσα πολλά από ευρωπαϊκά προγράµµατα. Για εµένα αυτός είναι ο πιο σοβαρός κίνδυνος για την Ευρώπη. Από εκεί και πέρα προσωπικά πιστεύω ότι η Ευρώπη κινδυνεύει περισσότερο -όχι από την ακροδεξιά- αλλά από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, που δεν έχει καµία επαφή µε τους λαούς. Εποµένως, η Ευρώπη θα πρέπει να βρεθεί ξανά κοντά στον κόσµο. - Θα πρέπει δηλαδή να βρει ξανά το ανθρώπινο πρόσωπό της;
Οι πολιτικοί γενικά και ιδίως οι προοδευτικοί, οι δηµοκράτες και οι αριστεροί, πρέπει να καταλάβουν ότι θα πρέπει να ξανασυνδεθούν µε κάποια βασικά πράγµατα και αξίες. ∆εν πρέπει να κολακεύουν τον κόσµο αλλά να τον εκπαιδεύουν. Κι εµείς πρέπει να εκπαιδευτούµε ότι είµαστε πρώτα Ευρωπαίοι και µετά Έλληνες. Αυτό για εµένα είναι βασικό. - Η παράσταση αυτή, µέσα στη συγκυρία που ζούµε, έχει θα λέγαµε κι έναν χαρακτήρα παρέµβασης στα κοινά…
Για εµένα είναι λάθος να τοποθετούµε το θέµα σε αυτή τη βάση. Η τέχνη δεν κάθεται ξεκοµµένη κάπου έξω από την κοινωνία. Ούτε ο καλλιτέχνης είναι ένας απλός παρατηρητής. Ο καλλιτέχνης είναι κοµµάτι της κοινωνίας. Από εκεί και πέρα, για εµένα η τέχνη θα πρέπει να έχει έναν χαρακτήρα εκπαιδευτικό, µε την έννοια µιας “φαντασιόπληκτης προπαγάνδας”. Όχι µιας προπαγάνδας κοµµατικής ή στενά πολιτικής. Αυτές έχουν µια ξύλινη γλώσσα. Μιας εκπαιδευτικής διάστασης που προάγει την ελευθερία της έκφρασης. Αυτό πρέπει να κάνει η τέχνη: να “δηλητηριάζει” τους ανθρώπους µε το “βακτήριο” της ελευθερίας της έκφρασης.
Η εκδήλωση
Η εκδήλωση “Η εργατική τάξη πάει στην κόλαση” που αποτελεί µια µουσική ανάγνωση βασισµένη στο βιβλίο του Ντιντιέ Εριµπόν “Επιστροφή στη Ρενς” θα πραγµατοποιηθεί την Παρασκευή 28 Ιουνίου στις 22:30 στο Θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης”.
Το βιβλίο θα ζωντανέψουν µε λόγια και µουσική επί σκηνής οι: Ακύλλας Καραζήσης και Gary Salomon.
Η εκδήλωση διοργανώνεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων σε συνδιοργάνωση µε το ∆ηµοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης