Με το νέο φορολογικό νοµοσχέδιο, που κατέθεσε πρόσφατα στη Βουλή το Υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, εισάγονται σηµαντικές αλλαγές στη λειτουργία της κτηµαταγοράς, αναµορφώνοντας το υφιστάµενο θεσµικό πλαίσιο.
Οι προτεινόµενες διατάξεις αποσκοπούν στην τόνωση της αγοράς ακινήτων και στη συνολική αναζωογόνηση της οικονοµίας, περιλαµβάνοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, επενδυτικά κίνητρα και µέτρα που διευκολύνουν τις συναλλαγές. Παράλληλα, επιχειρείται η αντιµετώπιση διαχρονικών προκλήσεων, όπως η έλλειψη προσιτής στέγης, η ρύθµιση της βραχυχρόνιας µίσθωσης και η προσαρµογή στις επιπτώσεις της κλιµατικής κρίσης.
Το νέο πλαίσιο στοχεύει στη µείωση του φορολογικού κόστους, την απλούστευση των διαδικασιών και την ενίσχυση της εµπιστοσύνης των πολιτών και των επενδυτών στην αγορά.
Με έµφαση στη βιώσιµη ανάπτυξη και τη στήριξη των νοικοκυριών, οι µεταρρυθµίσεις αυτές αποτελούν µια αποφασιστική παρέµβαση για τη δηµιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος στην κτηµαταγορά, επαναπροσδιορίζοντας τον ρόλο της ως µοχλού οικονοµικής ανάπτυξης.
Ωστόσο, µέχρι την ψήφισή του, δεν αποκλείεται να υπάρξουν µικρές αλλαγές στο περιεχόµενο, ιδιαίτερα όσον αφορά τη ρύθµιση που αφορά την 3ετία για τα κλειστά διαµερίσµατα, καθώς η ΠΟΜΙ∆Α έχει ήδη εκφράσει τις ενστάσεις της και έχει προτείνει συγκεκριµένες παρεµβάσεις, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν την τελική µορφή του νοµοσχεδίου.
ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Οι 9 βασικές παρεµβάσεις του νοµοσχεδίου περιλαµβάνουν:
1. Απαλλαγή φόρου εισοδήµατος για ακίνητα που δηλώνονταν ως κενά ή χρησιµοποιούνταν για βραχυχρόνια µίσθωση:
Κατοικίες έως 120 τ.µ., που είχαν δηλωθεί ως κενές ή χρησιµοποιούνταν αποκλειστικά για βραχυχρόνια µίσθωση τα έτη 2022, 2023 και 2024, θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήµατος. Η απαλλαγή ισχύει για µισθώσεις τουλάχιστον τριετούς διάρκειας που θα συναφθούν µεταξύ 8 Σεπτεµβρίου 2024 και 31 ∆εκεµβρίου 2025. Το µέτρο στοχεύει στην αύξηση της διαθεσιµότητας προσιτής στέγης µέσω της αγοράς µακροχρόνιας µίσθωσης.
2. ∆ιπλάσια µείωση του ΕΝΦΙΑ για ασφαλισµένα ακίνητα:
Από το 2025, η µείωση του ΕΝΦΙΑ αυξάνεται από 10% σε 20% για κατοικίες µε φορολογητέα αξία έως 500.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισµένες για φυσικές καταστροφές, όπως σεισµοί, πυρκαγιές και πληµµύρες.
3. Παράταση αναστολής ΦΠΑ στις νέες οικοδοµές:
Η αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδοµές παρατείνεται έως τις 31 ∆εκεµβρίου 2025, ενισχύοντας την οικοδοµική δραστηριότητα και διευκολύνοντας τους επενδυτές και τους αγοραστές.
4. Αναστολή επιβολής φόρου υπεραξίας από µεταβιβάσεις ακινήτων:
Η αναστολή του φόρου υπεραξίας επεκτείνεται έως το τέλος του 2026, διευκολύνοντας τις συναλλαγές στην κτηµαταγορά και προσελκύοντας νέες επενδύσεις.
5. Μόνιµη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια:Καθιερώνεται µόνιµη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για διατηρητέα κτίρια µε αξία έως 400.000 ευρώ. Με αυτό το µέτρο στηρίζεται η διατήρηση της πολιτιστικής κληρονοµιάς, καλύπτοντας το υψηλό κόστος συντήρησης των ιστορικών ακινήτων.
6. Τέλος ανθεκτικότητας στην κλιµατική κρίση:
Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας για τουριστικά καταλύµατα, κλιµακούµενο ανάλογα µε την κατηγορία και την εποχή. Τα έσοδα θα αξιοποιηθούν για έργα πρόληψης και αποκατάστασης φυσικών καταστροφών.
7. Ρύθµιση της βραχυχρόνιας µίσθωσης στην Αθήνα:
Για το 2025, απαγορεύεται η εγγραφή νέων ακινήτων για βραχυχρόνια µίσθωση στις 1η, 2η και 3η ∆ηµοτική Κοινότητα του ∆ήµου Αθηναίων. Η µη συµµόρφωση επιφέρει πρόστιµα που ξεκινούν από 20.000 ευρώ.
8. Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ στον ∆ήµο Σουφλίου:
Τα ακίνητα του ∆ήµου Σουφλίου εξαιρούνται από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2025, 2026 και 2027, ενισχύοντας την τοπική κοινωνία και οικονοµία.
9. Χρηµατοδοτικά προγράµµατα για στέγαση και ενεργειακή αναβάθµιση:
Το πρόγραµµα «Σπίτι Μου» επεκτείνεται µε στεγαστικά δάνεια και αυξηµένες επιδοτήσεις για την ενεργειακή αναβάθµιση ακινήτων. Το ανώτατο όριο στο «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» αυξάνεται από 10.000 σε 13.500 ευρώ, καλύπτοντας πλέον το 60% των δαπανών.
Το νοµοσχέδιο, σύµφωνα µε το υπουργείο, αποσκοπεί στη δηµιουργία ενός σταθερού, φιλικού προς την ανάπτυξη φορολογικού πλαισίου. Με τη µείωση του φορολογικού βάρους, την ενίσχυση της ασφάλειας ιδιοκτησιών και τη στήριξη της οικοδοµικής δραστηριότητας, επιχειρείται η αναθέρµανση της αγοράς ακινήτων. Παράλληλα, το νέο πλαίσιο ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και των επενδυτών, δηµιουργώντας τις προϋποθέσεις για µια δυναµική και βιώσιµη κτηµαταγορά.
Η ΠΟΜΙ∆Α για το ψηφιακό τέλος συναλλαγής
Ανακοίνωση για το ψηφιακό τέλος συναλλαγής εξέδωσε η ΠΟΜΙ∆Α σχολιάζοντας πως «µεταξύ άλλων περιπτώσεων επιβολής του, το αναλογικό Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αντικαθιστά αυτοµάτως το τέλος χαρτοσήµου 3,6% επί των επαγγελµατικών µισθωµάτων µε τον ίδιο ακριβώς συντελεστή (3,6%), και την ίδια διαδικασία είσπραξης. Το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής υπολογίζεται επί του συµφωνηθέντος µισθώµατος και δεν επιβάλλεται στα µισθώµατα κάθε είδους κατοικιών. ∆εν επιβάλλεται επίσης Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αν οι συµβαλλόµενοι έχουν επιλέξει την υπαγωγή της µίσθωσης σε καθεστώς ΦΠΑ.
Με Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής 3,6% βαρύνονται όχι µόνον τα επαγγελµατικά µισθώµατα, αλλά και τα υποµισθώµατα, χωρίς µάλιστα έκπτωση του ποσού που καταβάλλεται στον αρχικό εκµισθωτή, δεδοµένου ότι η υποµίσθωση θεωρείται ως νέα και ανεξάρτητη µίσθωση.
∆εν υπόκειται στο τέλος αυτό το τεκµαρτό εισόδηµα το οποίο προκύπτει από ιδιοκατοίκηση ή ιδιόχρηση οικοδοµών, δεδοµένου ότι επιβάλλεται µόνο επί των µισθωµάτων που αποκτώνται από σύµβαση εκµίσθωσης, ούτε τα µισθωτήρια και οι αποδείξεις καταβολής των µισθωµάτων.
Ποιος επιβαρύνεται,
πως και πότε αποδίδεται –
Οι ειδικότερες περιπτώσεις
Υπόχρεος για την πληρωµή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής 3,6% επί των µισθωµάτων είναι όποιος έχει συµφωνηθεί µεταξύ των συµβαλλοµένων ότι το επιβαρύνεται, ανάλογα µε την µεταξύ τους ειδικότερη συµφωνία που αφορούσε το τέλος χαρτοσήµου, συνήθως ο µισθωτής, ολόκληρο, ή µερικές φορές κατά το ήµισυ. Όποιος δηλαδή κατέβαλε έως τώρα τέλος χαρτοσήµου, τώρα είναι αυτοµάτως υπόχρεος στην καταβολή Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής. Υπόχρεος όµως για τη δήλωση και την απόδοση του είναι κατά κανόνα ο εκµισθωτής, ανεξαρτήτως αν το εισέπραξε ή όχι από το µισθωτή του, µε τη γνωστή διαδικασία της βεβαίωσής του µέσω της ετήσιας δήλωσης φόρου εισοδήµατός του.
Όταν ο εκµισθωτής δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος, σύµφωνα µε τα άρθρα 67 και 68 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήµατος, ή εκµισθωτής είναι οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοση του Τέλους καθίσταται ο µισθωτής.
Όταν εκµισθωτής ή µισθωτής είναι το ∆ηµόσιο ή φορέας γενικής κυβέρνησης, επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής 3,6% επί του συµφωνηθέντος µισθώµατος. Στις περιπτώσεις αυτές υποκείµενος στο Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής και βαρυνόµενος µε τη σχετική δαπάνη είναι ο αντισυµβαλλόµενος του ∆ηµοσίου ή του φορέα γενικής κυβέρνησης, µισθωτής ή εκµισθωτής.
Όταν αντισυµβαλλόµενος του ∆ηµοσίου ή του φορέα γενικής κυβέρνησης είναι ο εκµισθωτής, το οφειλόµενο Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αποδίδεται ετησίως µαζί µε τον φόρο εισοδήµατος που προκύπτει από τη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος.
Όταν αντισυµβαλλόµενος του ∆ηµοσίου ή του φορέα γενικής κυβέρνησης είναι ο µισθωτής, η δήλωση υποβάλλεται από αυτόν και το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αποδίδεται µέχρι την τελευταία ηµέρα του επόµενου µήνα της συναλλαγής.
Όταν ο εκµισθωτής απαλλάσσεται της υποχρέωσης υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος, το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής αποδίδεται από αυτόν εφάπαξ για το σύνολο των συµβατικών µισθωµάτων και µέχρι την τελευταία ηµέρα του επόµενου µήνα της συναλλαγής».
