Ο ιατρός ερευνητής Ι. Ιωαννίδης εξηγούσε1 σχετικά με την “αξιοκρατία” στα Ελληνικά πανεπιστήμια και στο δικό του στην Αμερική το “Στάνφορντ”.
Μπήκα μέσω google Earth: Τι θαύμα! O χώρος όλος εμπνέει σεβασμό, έχει λέει 20 δισεκατομμύρια περίσσευμα από δωρεές. Τι θλίψη για τα δικά μας που δαπανούν τεράστια ποσά του προϋπολογισμού για επιδιόρθωση- αναπλήρωση των καταστροφών από τις καταλήψεις. Εκτός τις άλλες καταστροφές που επιφέρουν οι προστατευόμενες από το άσυλο “ληστρικές συμμορίες”. Δεν γίνεται πουθενά τέτοιο μπάχαλο.
Αμέσως μετά την μεταπολίτευση ξεκίνησε μια «επαναστατική» διαδικασία όπου πια οι φοιτητές ευρισκόμενοι στο απυρόβλητο του ασύλου επέβαλλαν βαθμιαία μια καινούργια “δικτατορία” με επίκληση τον «εκδημοκρατισμό»
Με την αλλαγή του 1982 κ.ε θεσμοθετήθηκε2 στα πλαίσια του εκδημοκρατισμού, « η συμμετοχή φοιτητών και υπαλλήλων στη επιλογή του διδακτικού προσωπικού και του πρύτανη. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις όλων των κομματικών και μη παρατάξεων, είτε με πιέσεις είτε με απειλές επέβαλλαν την εκλογή λεκτόρων και καθηγητών με προσόντα χαμηλού επιπέδου και κυρίως, γενίκευσαν την ευνοιοκρατία και την συναλλαγή και υπονόμευσαν την ποιότητα των πανεπιστημιακών και των ανωτέρων σπουδών στην Ελλάδα, για δεκαετίες»
Παρά την σπατάλη ιδρύσεως νέων πανεπιστημίων και σχολών σε όλες τις πόλεις της χώρας, το αποτέλεσμα ήταν ο πληθωρισμός πτυχίων χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα γνώσεων και αντιστοιχία στην αγορά εργασίας .Προστέθηκαν μετά το 1990 και από τις χώρες του άλλοτε «υπαρκτού» σοσιαλισμού κι άλλοι πτυχιούχοι. Μια παρακμή που οδήγησε και στην χρεοκοπία, για την οποία ευθύνεται ο λαϊκισμός ενός πολιτικού συστήματος με «όραμα» τη κατάκτηση και νομή της εξουσίας.
Με το σύνθημα «Αλλαγή»3 και τέρμα η «Συντήρηση» Συντήρηση ταυτισμένη με τη δεξιά που έμπαινε στο «χρονοντούλαπο» της ιστορίας, αποδομήθηκε και στη Μέση παιδεία το συντηρητικό «παραδοσιακό σχολείο» που γενεές γενεών γνώριζαν. Ένα σχολείο, που ενέπνεε μεν τον σεβασμό αλλά όχι λίγες φορές και τον φόβο, ότι πολλά πράγματα ώφειλαν νάλλάξουν και άλλαξαν ήταν ζητούμενο των καιρών και της κοινωνίας. Αλλά κάθε αλλαγή κρίνεται εκ του αποτελέσματος πόσο μάλλον στη δυναμική της εκπαιδευτικής διαδικασίας
Ως τότε πριν την «Αλλαγή», όχι λίγες φορές , τον περασμένο αιώνα 1917,1928,1964, 1976 είχαμε σημαντικές μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό της παιδείας, με το σχολείο όμως φύλακα και δάσκαλο αξιών, δικαιοσύνης και άμιλλας γνώσεων και «αιέν αριστεύειν»
Με την αλλαγή σταδιακά καταργήθηκε ουσιαστικά η αξιολόγηση των μαθητών μέχρι που φθάσαμε με εξευτελιστικές βαθμολογίες να εισάγωνται στα ΑΕΙ.
Η διοίκηση των σχολείων από τον Γυμνασιάρχη και τον Λυκειάρχη, οι οποίοι ήσαν με την σχολική εφορεία. θεσμοί κύρους και σεβασμού, αξιολόγησης και μέριμνας των σχολείων αντικαταστάθηκε από Δ/ντές διαβλητής αξιολόγησης και ορισμένης θητείας.
Οι ειδικοί και περιφερειακοί επιθεωρητές επίσης καταργήθηκαν.Οι νέοι ονομαζόμενοι επίσης επί θητεία Δ/ντές εκλέγονται και τοποθετούνται, με κατά βάση και κομματικά κριτήρια, τάχατες για να βοηθήσουν την κυβερνητική υπέρ παιδείας προσπάθεια.
Στα σχολεία εκλέγονται πρόεδροι τάξεων και 15μελή συμβούλια που «δημοκρατικά» γενικεύουν τις καταλήψεις για τον «χαβαλέ». ΑΕΙ, Λύκεια και Γυμνάσια, άσυλα ανομίας, καταλύοντας κάθε έννοια σεβασμού και μάθησης όχι χωρίς ευθύνη και των λεγομένων καθηγητών τους , οι οποίοι κυρίως των ΑΕΙ, πληρώνονται σε παρατεταμένες διακοπές.
Συνέβαλλε και η παραταξοποίηση στον συνδικαλισμό , η οποία μπορεί να ευλογήθηκε αρχικά από τα κόμματα αλλά γρήγορα ετερόκλητα αναρχοαυτόνομα πρόσωπα επεβλήθηκαν. εκμεταλλευόμενα και την γενικότερη αδιαφορία και την απαξίωση.
Σαράντα χρόνια το κράτος που πληρώνει δεν αξιολογεί, ποιος διδάσκει; τι διδάσκει; και πώς; και το κυριότερο, ποιο απότέλεσμα και προς τι;
Πολλοί υπουργοί- Αρσένης , Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου, της παιδείας της Αλλαγής και της Εναλλαγής4 έχοντες πια επίγνωση της τραγικής πορείας προσπάθησαν μεταρρυθμίσεις , οι οποίες όμως προσέκρουσαν στην αντίδραση συγκεκαλυμένου ή και απροκάλυπτου εκφασισμού με τις γνωστές μεθόδους τρομοκρατίας περισσότερο στα Πανεπιστήμια.
Περιέργως και ενώ γύρω πριν το 2000 η κατάσταση ήταν απελπιστική αναπτύχθηκαν στον χώρο της παιδείας –ως σε νοσούντα- αντισώματα επιβίωσης. ( εστίες φωτός). Είναι άξιο μελέτης πως σ’ένα χώρο χωρίς αξιολόγηση αλλά με πολλές προσπάθειες από λίγους, χωρίς ιδιαίτερη αμοιβή ή έπαινο με την συμπαράσταση της τοπικής και νομαρχιακής διοίκησης με την άμιλλα πατριωτισμού και άλλων, πολλά τμήματα πανεπιστημίων και πολλά σχολειά, αρκετών περιοχών επιτελούν σπουδαίο έργο.
Ζητούμενο θα παραμένει ποιο σύστημα, με ποιους δασκάλους θα προσφέρει στα παιδιά κριτική σκέψη, σφαιρική και ανθρωπιστική παιδεία, που χρειάζονται για να γίνουν καλοί πολίτες και δημιουργικοί
άνθρωποι, αυτό σήμερα φαίνεται περισσότερο δύσκολο και δυνατό μόνο με μια συναινετική και μακρόπνοη εκπαιδευτική πολιτική.
Χρειάζεται η στήριξη χιλιάδων δασκάλων -όχι αναπληρωτών- που σε μόνιμες θέσεις θα λειτουργούν ως ιεραπόστολοι και με την συμπαράσταση δυό γενεών. Επίλεκτοι δάσκαλοι ενός άλλου σχολείου μιας κοινωνίας, η οποία θα επιζητεί αναβάθμιση της ζωής σε συμπεφωνημένες βασικές αξίες της. Είναι δυνατόν;
Το Υπουργείο κάποτε είναι ανάγκη ν’αποβάλλει τη συμπλεγματική του άμεση σχέση με τις πανελλαδικές. Τα φροντιστήρια θα υπάρχουν!
Στη μεγάλη μεταρρύθμιση του 1964 οι μαθητές συνέχισαν να παίρνουν το απολυτήριο του Λυκείου και η ύλη των πανελλαδικών ήταν από όλη την διδακτέα του Λυκείου και Γυμνασίου και οι εξετάσεις διεξάγονταν τον Σεπτέμβριο, για την απόκτηση του λεγομένου «Ακαδημαϊκού απολυτηρίου». Ο αριθμός των εισακτέων ήταν περιορισμένος και σε συνάρτηση με τις δυνατότητες – ανάγκες της κοινωνίας.
Τα σημερινά ΑΕΙ αν δεν καινοτομούν παραγωγικά, όσα προσθέτουν ανέργους πρέπει να ν’ άναζητήσουν άλλους προσανατολισμούς και συμβαίνει διεθνώς.
Δεν εμπνέει και αυτή η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. Μας στέρεψαν φωτεινές προσωπικότητες ενδεικτικά, σαν τον Ε, Παπανούτσο τον Λ. Ακρίτα για ένα «παιδαγωγικό ινστιτούτο;»
Ελπίζομε στο απρόοπτα θετικό, κάτι το αντίθετο από την χρεωκοπία και την πανδημία! Κι όμως η πανδημία καταγράφει γενικευμένη αξιολόγηση και αναδείχνει, όσους συνέβαλλαν σε μια υπέρβαση αναδείχνοντας την φανταστική δυναμική της τηλεκπαίδευης.
Η Αξιολόγηση έστω και χωρίς σοβαρή υποδομή εκπαιδευτικού συστήματος είναι ανάγκη ν’ αναδείξει και να προβάλλει όσα θετικά και άξια γίνονται, να επαινέσει, ν’αναδείξει και να αμείψει όσους με φιλότιμο και πατριωτισμό εργάζονται για ένα σχολείο , το οποίο παρά τα δεινά εξακολουθεί να υπηρετείται και από φωτισμένους δασκάλους ικανούς να σαγηνεύουν και να γίνωνται πρότυπα, ελπίδα των νέων σ’ ένα κόσμο που πολλοί και για πολλά έχουν θολωμένο τον νου.
*Ο Γ. Πευκιανάκης είναι φιλόλογος π. Λυκειάρχης
1 Στη εκπομπή του Γ. Σαχίνη Τηλ. Κρήτη
2 Γ. Δερτιλή Ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας «πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης»
3 18 οκτωβρίου 1981
4 Η λεγομένη δεξιά και επονομαζόμενη «συντήρηση» Εκσυγχρονίστηκε οργανώθηκε ανάλογα και έγινε «Εναλλαγή»
