Έρωτας, Θάνατος, Χρόνος. Λένε… πως αυτές οι τρεις έννοιες κλείνουν µέσα τους όλου του κόσµου τα συναισθήµατα. Μπορεί να είναι κι έτσι. Όπως και να έχει… επετειακά, ας αναφερθούµε στο χρόνο… Άλλοτε απόλυτος και εκστατικός εραστής και άλλοτε, αδυσώπητος και δυνάστης. Πολυδιάστατος, είναι κυριολεκτικά και µεταφορικά η απόλυτη µονάδα µέτρησης της ζωής. Γίνεται πολύ συγκεκριµένος και παίρνει τη µορφή δευτερολέπτου, λεπτού, ηµέρας, µήνα και ολόκληρων ετών. Αλλά, και πολλές φορές είναι απρόβλεπτος και αόρατος, µια θολή ακαθόριστη φιγούρα γεµάτη στιγµές ζωής, µπορεί όµορφες και γλυκιές, ή µπορεί, πικρές και άσχηµες… Πεταρίζει σταθερά –κοινώς περνά- µαζί µε τα σηµαντικά και τα ασήµαντα του καθενός… Άγγελους και δαίµονες, µίση και πάθη, σωστά και λάθη, «θέλω» και «πρέπει», έρωτες και αγάπες, «ίσως» και «γιατί», επιθυµίες και όνειρα, σκέψεις, αποφάσεις και άλλα, που τώρα θα σκεφτείς… Είναι πολλές οι ρήσεις για το χρόνο, όπως… «ο χρόνος είναι χρήµα»*… «χρόνου φείδου»* (µην ξοδεύεις άσκοπα το χρόνο σου) και άλλες. Πόσο ισχύουν άραγε; Τα φθείρει ο χρόνος όλα, είναι «πανδαµάτωρ» τελικά, ή είναι και κάποια που δεν µπορεί, όχι να τα φθείρει, αλλά ούτε να τα ακουµπήσει; Να τον µετράµε, ή δεν έχει νόηµα και πρέπει µόνο να τον χρησιµοποιούµε; Στις µάχες µαζί του, είναι ο αγώνας άνισος κι εκείνος θα στέφεται πάντα νικητής άρχοντας της ζωής µας, ή όχι; Είναι τελικά δική µας επιλογή και απόφαση, το πώς διαλέγουµε να τον ξοδέψουµε και σε ποια «πράγµατα» θα τον αφιερώσουµε, ή µας βάζει στη διαδικασία, του… «δεν µπορώ να κάνω αλλιώς» και κάνουµε ό,τι εκείνος µας επιτάσσει όσο περνά, για να (τον) προλάβουµε; Μπορούµε, έστω εν µέρει, να τον ελέγξουµε, ή θαρρούµε πως το κάνουµε, γιατί εκείνος µας αυθυποβάλλει µε την ψευδή αίσθηση του ελέγχου του; Είναι ο χρόνος όσα µας δίνει, ή όσα εµείς δίνουµε σε ανθρώπους και καταστάσεις; Κι είναι κι άλλα που τώρα, ίσως, θα σκεφτείς… Πολλές οι αναρωτήσεις γύρω από το εν λόγω θέµα… Κι όσο πιο πολλές οι αναρωτήσεις άλλες τόσες και οι απόψεις και οι απαντήσεις… Όπως και να ‘χει, -και νοµίζω θα συµφωνήσεις- ο χρόνος µπορεί να είναι σύµµαχός µας, αλλά και αντίπαλος. Σύµµαχος είναι, όταν τον εκτιµούµε για τις όµορφες στιγµές που µας χάρισε, όταν τον ευγνωµονούµε για τις αγάπες που ζήσαµε και για τις σχέσεις και τις φιλίες που άντεξαν στο πέρασµά του, όταν τον ευχαριστούµε για τις πληγές που απάλυνε και για τους πόνους που χάιδεψε µέχρι να περάσουν, όταν τον αγαπάµε, τον αγκαλιάζουµε και τον αποθεώνουµε. Όταν… όταν… όταν… Από την άλλη τώρα, όταν τον φοβόµαστε γιατί (µας) φθείρει και τον µισούµε γιατί µας πήρε πράγµατα και ανθρώπους, όταν τα βάζουµε µαζί του και τον παλεύουµε, γιατί µας πίκρανε, ελπίζοντας ότι θα γλυκάνει, όταν τον αφορίζουµε γιατί στο πέρασµά του ήταν σκληρός και καταστροφικός, όταν τον χρεώνουµε για όσα δεν προλάβαµε, θεωρώντας ότι δεν µας ήταν ποτέ απλόχερος και αρκετός, αλλά µας δόθηκε µε το σταγονόµετρο, όταν… όταν.. όταν…, τότε είναι αντίπαλος. Κι έτσι, πότε σαν σύµµαχός µας και πότε σαν αντίπαλος, µας παρασύρει και πάει… πάει… πάει…, σταθερά και πάντα µπροστά. Κι ωστόσο, πόσο σύµµαχός µας και πόσο αντίπαλος είναι, µόνο ο καθένας ξέρει… Εν τέλει… και για να το πω και λίγο ποιητικά… Μήπως στη ζωή µας, να µη χορεύουµε µοναχικό ζεϊµπέκικο κι ο χρόνος ψυχρός κι αµέτοχος να µας παρακολουθεί από µακριά, αλλά να ανακαλύψουµε τον τρόπο και να χορεύουµε µαζί του µόνο τρυφερό ταγκό; Κι όταν γίνει αυτό, µήπως, οι στιγµές µας θα µετρούν, όχι σαν ένα φιλµάκι της ζωής µας µε λάθος λήψεις που απλώς θα µπει στο αρχείο της, αλλά σαν µια ταινία µεγάλου µήκους, ταινία αξιώσεων, έτοιµη για βραβείο καλύτερου σεναρίου σε απαιτητικό φεστιβάλ κινηµατογράφου; Σε λίγες µέρες ένας χρόνος φεύγει. Ο καινούργιος που έρχεται, ας χαρίσει σε όλους, τρυφερά ταγκό και όχι µοναχικά ζεϊµπέκικα, ανεκτίµητες καθηµερινές στιγµές και ανυπολόγιστης αξίας συναισθήµατα. Και… ας είναι µόνο σύµµαχος…
«Ο χρόνος είναι χρήµα». Απόφθεγµα του Βενιαµίν Φραγκλίνου, Αµερικανού πολιτικού και συγγραφέα
«Χρόνου φείδου». Απόφθεγµα του Χίλωνα του Λακεδαιµόνιου, που ήταν πολιτικός, νοµοθέτης, φιλόσοφος, ποιητής και ένας από τους 7 σοφούς της αρχαιότητας
*H Μαρία Σαρρή – Σαββάκη είναι δασκάλα Ειδικής Αγωγής – συγγραφέας