Αμφίβιο όχημα που μπορεί να κόψει τα καλάμια, τα οποία πολλές φορές «πνίγουν» τις λίμνες, χρησιμοποιεί η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών για τη διαχείριση του πυκνού καλαμιώνα στη Μικρή Πρέσπα. Το μηχάνημα χρησιμοποιείται για το κόψιμο των καλαμιών σε περιοχές με υψηλή στάθμη νερού, στις οποίες η πρόσβαση των συμβατικών μηχανημάτων, όπως το τρακτέρ, είναι αδύνατη.
«Κάποτε τα καλάμια αποτελούσαν μέρος παραδοσιακών πρακτικών για οικοδομικές εργασίες και χρησιμοποιούνταν ευρέως ως οικοδομικά υλικά για τις στέγες ή τα χωρίσματα στα σπίτια, κάτι που έχει εγκαταλειφθεί. Επιπλέον, και η μείωση των κοπαδιών συντελεί στην ανεξέλεγκτη βλάστηση των καλαμιών, γεγονός που επηρεάζει την αναπαραγωγή των ψαριών αλλά και των υδρόβιων πτηνών», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη επικοινωνίας της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών Μάχη Σολάκη.
Η Εταιρία υλοποιεί την τελευταία πενταετία το πρόγραμμα LIFE Prespa Waterbirds που αποσκοπεί στη διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας στη Μικρή Πρέσπα, με έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ορνιθοπανίδα και τις δράσεις διαχείρισης των πυκνών καλαμιώνων
«Κόβουμε τα καλάμια και τα μοιράζουμε για ζωοτροφή στους κτηνοτρόφους και παράλληλα εξετάζουμε πειραματικά τη βιομάζα καλαμιού για τη χρήση της ως λίπασμα», λέει η Μάχη Σολάκη. Εξηγεί δε πως όταν κόβονται τακτικά τα καλάμια και διατηρούνται σε χαμηλά ύψη, βοηθάει στην αναπαραγωγή των ψαριών και τα πουλιά μπορούν να βρουν πιο εύκολα χώρους για να κάνουν τις φωλιές τους και να τραφούν.
«Κοινές Πτήσεις», το νέο ντοκιμαντέρ για την Πρέσπα
Στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE γυρίστηκε και είναι έτοιμο να βγει σε λίγες μέρες, το ντοκιμαντέρ «Wings, wetlands and people» (στα ελληνικά με τον τίτλο «Κοινές πτήσεις») με σκηνοθέτη τον Ισπανό Francisco Marquez.
Στο διάρκειας 30΄ ντοκιμαντέρ «πρωταγωνιστούν» οι δράσεις για τη διαχείριση του καλαμιώνα, με το αμφίβιο όχημα να «κλέβει» τις εντυπώσεις αλλά και οι εμπειρικές γνώσεις που καταθέτουν κάτοικοι της περιοχής. Ένας απ’ αυτούς, ο ψαράς Γιώργος Παρασκευόπουλος εκφράζει την πεποίθησή του πως «αν ο άνθρωπος δεν παρέμβει, να κόψει κάποια κομμάτια καλαμιών για να μπορεί να κατέβει το ψάρι, τα ψάρια δεν θα υπάρχουν πλέον στη λίμνη».
«Η κοπή των καλαμιών βοηθάει όχι μόνο τους ψαράδες, βοηθάει και τους κτηνοτρόφους. Ο κτηνοτρόφος χρειάζεται μια περιοχή, η οποία έχει χόρτο, είναι καθαρή, γιατί ς’ αυτό το υγρό λιβάδι, κάποια στιγμή το καλοκαίρι θα μπορούν να βοσκήσουν ζώα. Το καλάμι είναι πολύ καλό για να φωλιάσουν τα πουλιά, να φωλιάσουν κάποια υδρόβια ζώα, αλλά και να κρυφτούν τα ψάρια, να βρουν καταφύγιο, αυτό είναι πολύ θετικό», δηλώνει ο ψαράς της Πρέσπας ο οποίος τονίζει ότι «όλα είναι ένας κύκλος: βοηθώντας το ψάρι βοηθάς όλο τον κύκλο».
Για τη διαχείριση των καλαμιών μιλάει και ο κτηνοτρόφος Νίκος Κακαράντζας, επισημαίνοντας ότι «το καλάμι ήταν πάντα μια μορφή καλής ζωοτροφής στην Πρέσπα».
«Το καλάμι, αν το διαχειριστείς σωστά, είναι πολύ καλή ζωοτροφή αλλά πρέπει να είναι σε χαμηλή βλάστηση, διαφορετικά δεν θα μπορεί κανένας να το παλέψει γιατί θα γίνει κακή ζωοτροφή και για μας φυσικά και για το περιβάλλον. Και τα πουλιά έχουν πρόβλημα με το μεγάλο καλάμι», σημειώνει.
Για τον κτηνοτρόφο της περιοχής είναι σημαντικό τα παιδιά να καταλάβουν ότι «ο βιότοπος που έχουμε, το εθνικό πάρκο, είναι μία μορφή ζωής για τον άνθρωπο με ό,τι συνεπάγεται, με όλη τη φύση, με την καλή κτηνοτροφία που διαθέτουμε, με την αλιεία, με τα πουλιά».
«Αυτό το πράγμα», τονίζει, «πρέπει να το διατηρήσουμε σαν κόρη οφθαλμού όλοι μας».
Σκοπός πάντως των δράσεων του προγράμματος που υλοποιεί η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, σύμφωνα με την κ. Σολάκη, είναι και η εμπλοκή των κτηνοτρόφων και ψαράδων στη διαχείριση των καλαμιώνων και τη δημιουργία υγρών λιβαδιών προκειμένου να υπάρχει ισορροπία στο οικοσύστημα.
Το πενταετές πρόγραμμα LIFE Prespa Waterbirds ολοκληρώνεται στα τέλη Σεπτεμβρίου του 2021, συγχρηματοδοτείται κατά 60% από τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος (LIFE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Prespa Ohrid Nature Trust (PONT) και το Πράσινο Ταμείο και συντονιστής είναι η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών.
