Τον τελευταίο καιρό είδαν το φως της δημοσιότητας στον χανιώτικο Τύπο δημοσιεύματα σχετικά με τη δράση του Νεοζηλανδού επιλοχία Dudley Perkins κατά τη Μάχη της Κρήτης και την κατοχή και για τον φόνο του.
Θα ήθελα κι εγώ να αναφερθώ στα γεγονότα αυτά και να καταθέσω τη μαρτυρία μου για συμπλήρωση της ήδη πλούσιας βιβλιογραφίας και ιστοριογραφίας της εποχής εκείνης.
Και πρώτα ποιος ήταν ο Perkins.
Ο Dudley Perkins ήταν επιλοχίας του Νεοζηλανδικού στρατού, πολέμησε στο Μάλεμε κατά τη μάχη της Κρήτης, συνελήφθη αιχμάλωτος, απέδρασε από το στρατόπεδο αιχμαλώτων, περιπλανήθηκε στα χωριά και τα βουνά της Κρήτης, εφυγαδεύθη στην Αίγυπτο, επανήλθε στην Κρήτη σαν μέλος των μυστικών υπηρεσιών του Βρετανικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής με το ψευδώνυμο Βασίλης ή (Kiwi), έλαβε μέρος στις συμπλοκές της Αχλάδας (Νοέμβριο 1943) και Καλόγερου (Φεβρουάριο 1944) και εφονεύθη σε ενέδρα γερμανικού αποσπάσματος στη θέση Στεφανόπορος της περιοχής Λάκκων.
Και λίγα για το αιματηρό επεισόδιο και τον φόνο του. Στις 28 Φεβρουαρίου 1944, ο Perkins με ομάδα πέντε ανταρτών, ξεκίνησαν από την περιοχή Σούγιας Σελίνου, για να μεταφέρουν έναν ασύρματο με τα παρελκόμενά του στα Κυριακοσέλια Αποκορώνου.
Στη θέση Στεφανόπορος της περιοχής Λάκκων, η ομάδα έπεσε σε ενέδρα γερμανικού αποσπάσματος ίσως κατόπιν καταδόσεως από κάποιον “πατριώτη”.
Σκοτώθηκε ο Perkins και ο Ανδρέας Βάνδουλας από το Νίππος και διέφυγαν οι άλλοι τέσσερις (Ι. Ζαμπιάκης, Ε. Τζατζιμάκης, Γ. Τσιραντωνάκης και Π. Τσαμαντάκης).
Αργότερα τα οστά του Perkins μεταφέρθηκαν στο βρετανικό νεκροταφείο της Σούδας όπου αναπαύονται μαζί με τις χιλιάδες Βρετανών και θα αναπαύονται στον άπειρο χρόνο. Εμεινε στην Κρήτη που τόσο την υπηρέτησε. Έγινε Κρητικός.
Και τώρα η δική μου μαρτυρία.
Το καλοκαίρι του 1987(;) φιλοξένησα για αρκετές ημέρες στη Χρυσή Ακτή, ένα ηλικιωμένο, μοναχικό, σεβάσμιο Βρετανό με το όνομα Murray Elliott.
Πολλά απογεύματα καθισμένοι στην ευρύχωρη βεράντα του διαμερίσματός του συζητούσαμε για διάφορα θέματα, παλιά και καινούργια, έχοντας συντροφιά ένα μπουκάλι εκλεκτό κρασί και δυο ποτήρια.
Κάποια φορά και κάποια στιγμή σταμάτησε τη συζήτηση, έστρεψε το βλέμμα του προς τ’ απέναντι, Λευκά Ορη, την ώρα που οι μισοσκιασμένες κορφές και πλαγιές καλύπτονταν από μια αραιή μαβιά αχλή.
Οπως έμενε σιωπηλός και σκεπτικός για λίγο, διέκρινα δυο δάκρυα να κυλούν από τα μάτια του και να κατηφορίζουν στα μάγουλά του.
Τον ρώτησα τι του συμβαίνει και έμεινα κατάπληκτος από την απάντησή του: «Αυτό το μεγαλείο της φύσης, αυτό το υπέροχο κρητικό τοπίο, τούτη την ώρα, με γεμίζουν συγκίνηση και παράξενα συναισθήματα. Τα πάντα με σοφία εποίησε ο κύριος…».
Δεν ήθελα περισσότερες εξηγήσεις. Εμεινα κι εγώ σιωπηλός και εκστατικός μπροστά στο υπέροχο αυτό θέαμα. Μου εκμυστηρεύτηκε ότι είναι συγγραφέας, ότι έχει έλθει στην Κρήτη και άλλες φορές, ότι, έχει πάρει συνεντεύξεις από πολλούς Κρητικούς, κι ότι έχει γράψει ένα βιβλίο για ένα Νεοζηλανδό επιλοχία που πολέμησε και σκοτώθηκε στην Κρήτη.
Μου χάρισε ένα αντίτυπο. Δεν ξέρω αν έχει κυκλοφορήσει στην Ελλάδα. Μάλλον όχι.
Ο τίτλος του “Dudley Perkins the lion of Crete”. Εγώ τότε πολύ λίγα πράγματα ήξερα για το πρόσωπο αυτό και για τα γεγονότα αυτά διαβάζοντας το βιβλίο του, συμπλήρωσε τις γνώσεις μου, μιας κι έχω κι εγώ την παραξενιά της ιστορικής έρευνας.
Εκτός από την ιστορία του Perkins, το βιβλίο περιλαμβάνει λίγα στοιχεία για την αντίσταση στην Κρήτη και εξαίρει τον πατριωτισμό και τη φιλοξενία των Κρητικών.
Επίσης περιλαμβάνει και αρκετές φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες είναι αδημοσίευτες. Είναι κι αυτό το βιβλίο ένα λιθάρι στο οικοδόμημα που λέγεται Μάχη Κρήτης και Κατοχή.
(Έκδοση Century Hutchinon New Zeeland, 1987)