» Επισηµάνσεις από τον δρ Νοµικής Αλέξανδρο Οικονόµου
Όσοι παρακολουθούν την πορεία του Εθνικού Συµβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και το κατά πόσο θετικά ή όχι ανταποκρίνεται στο ρόλο του, διαπιστώνουν δύο πλευρές στο νόµισµα. Η πρώτη αφορά το πόσο σηµαντική είναι η θεσµική του ύπαρξη και λειτουργία όπως επίσης πόσο αναγκαία η παρέµβαση του ΕΣΡ όταν χάνεται ο κοινωνικός προσανατολισµός των ΜΜΕ σε ορισµένες περιπτώσεις θεµάτων. ∆εύτερον, υπάρχουν ορισµένες στρεβλώσεις στην οπτική ορισµένων άρθρων του Κώδικα ∆εοντολογίας του ΕΣΡ οι οποίες επηρεάζουν ή µπορεί να επηρεάσουν τόσο το δηµοσιογραφικό επάγγελµα όσο και αυτή καθαυτή τη λειτουργία των ΜΜΕ.
Τίθεται το ερώτηµα λοιπόν αν η αναβάθµιση του ΕΣΡ είναι απαραίτητη. Στα Χανιώτικα Νέα απαντάει ο Ειδικός Επιστήµονας, Νοµικός του ΕΣΡ, ∆ιδάκτωρ Νοµικής Αλέξανδρος Οικονόµου, ξεκάθαρα και τεκµηριωµένα. «Το ΕΣΡ στερείται θεµελιωδών χαρακτηριστικών των ανεξάρτητων αρχών, από την αρχή της λειτουργίας του το 1989. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει ανοίξει µία συζήτηση µέσω της οποίας έχουν κατατεθεί τρεις βασικές προτάσεις για αλλαγές στον καταστατικό νόµο 2863/2000. Πληροφορίες οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να λάβουν στη διεύθυνση https://www.syntagmawatch.gr/trending-issues/h-anavathmisi-tou-esr-protash-tropopoihshs-tou-n-2863-2000/. Πρόκειται για αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες ενόψει και του άρθρου 30 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2018/1808».
Ο ∆ιδάκτωρ Νοµικής κ. Οικονόµου, εξηγεί πως είναι απολύτως αναγκαία η ενίσχυση της ανεξαρτησίας του ΕΣΡ κάνοντας λόγο για ξεχωριστή νοµική προσωπικότητα καθώς και ξεχωριστή οικονοµική αυτοτέλεια του Συµβουλίου, έχοντας δικά του έσοδα. Παράλληλα πρέπει, όπως ανέφερε στην εφηµερίδα, να δοθεί ιδιαίτερη και ισχυρή έµφαση στο ρυθµιστικό του ρόλο µέσω πρόβλεψης για την έκδοση κανονιστικών πράξεων και νέων συµβουλευτικών αρµοδιοτήτων. Επίσης χαρακτηρίζει ο ίδιος ως αναγκαία τη βελτίωση της αποτελεσµατικότητάς του ΕΣΡ µε τέσσερεις αλλαγές στο νοµικό καθεστώς των µελών. Αυτές όπως είπε είναι η µείωση του αριθµού των µελών από 9 σε 7, πρόβλεψη πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης για όλα τα µέλη, αποδεδειγµένη γνώση του αντικειµένου ως προϋπόθεση διορισµού και όριο ηλικίας.
Στην ερώτηση µας γιατί οι αλλαγές αυτές πρέπει να υλοποιηθούν άµεσα, απάντησε πως αφενός οι εξελίξεις στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο τρέχουν µε µεγάλη ταχύτητα, αφετέρου τα τελευταία δύο χρόνια (µετά το ν. 4779/2021), το ΕΣΡ ακολουθώντας τις άλλες ευρωπαϊκές ανεξάρτητες αρχές, που έχουν ενσωµατώσει σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία, έχει αναλάβει την εποπτεία και τη ρύθµιση του ραδιοτηλεοπτικού περιεχοµένου του διαδικτύου. Η αυξανόµενη ανάδειξη του διαδικτύου ως νέου µέσου µετάδοσης, όπως τονίζει, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, φαίνεται ότι αλλάζει τα δεδοµένα ως προς τον τρόπο θεσµικής παρέµβασης της εποπτικής αρχής. Ο κ. Οικονόµου τόσο ως Ειδικός Νοµικός όσο και γνώστης του πλαισίου λειτουργίας του ΕΣΡ το οποίο υπηρετεί, επισηµαίνει πως «…είναι απαγορευτικό να αγνοηθεί η ανάγκη συνολικών διαρθρωτικών παρεµβάσεων στο κανονιστικό πλαίσιο της εποπτευόµενης αγοράς».
Υπάρχει µία αίσθηση, την οποία διατύπωσα στον κ. Οικονόµου, ότι το ΕΣΡ εµποδίζεται στο να ασκήσει τις αρµοδιότητες του. Ο Αλέξανδρος Οικονόµου λέει χαρακτηριστικά: «Η απάντηση είναι ναι, διότι όλοι που µπορούν να διακρίνουν καταστάσεις µπορούν και αντιλαµβάνονται την έλλειψη πληρότητας σε αρµοδιότητες του ΕΣΡ. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία περίπλοκων νοµικών καταστάσεων που µεγιστοποιούνται µεταξύ άλλων, από την ανεξέλεγκτη λειτουργία ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθµών, την ίδια ώρα που παρατηρείται αδυναµία ενεργοποίησης συστηµατικών ελεγκτικών µηχανισµών ακόµα και για τους σταθµούς που αδειοδοτήθηκαν το 2018. Είναι χρήσιµο επίσης να αναφέρω ότι ζητήµατα εφαρµογής της ραδιοτηλεοπτικής νοµοθεσίας, πρέπει να ανατίθενται στο ΕΣΡ, που γνωρίζει καλύτερα την σχετική αγορά και όχι στον αρµόδιο υπουργό, του οποίου ο ρόλος είναι να διαµορφώνει πολιτικές».
Η ανεξαρτησία της Αρχής, του ΕΣΡ όπως είπε ο κ. Οικονόµου, είναι ίσως ο καθρέπτης: «Εκεί δηλαδή, όπου τα πολιτειακά όργανα, τα πολιτικά κόµµατα οφείλουν να καθρεπτίσουν και φυσικά να αναλογιστούν τα διαχρονικά τους λάθη, τα οποία δεν µου είναι δύσκολο να αναφέρω, πως τελικά υπονοµεύουν τη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών. Άρα είναι αναγκαίο πέρα της αναβάθµισης του ΕΣΡ, αναγκαίο και το να αντιληφθούν άπαντες τον ιδιαίτερο, σηµαντικό και απόλυτα ουσιαστικό ρόλο των Ανεξάρτητων αρχών στο δηµοκρατικό µας πολίτευµα».