» Επισηµάνσεις στο 12ο Θερινό Σχολείο Περιβαλλοντικής ∆ηµοσιογραφίας
Βασικές προϋποθέσεις για την αναγκαία περιβαλλοντικά µετάβαση στις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) αποτελεί ο σεβασµός στο περιβάλλον και η ενεργή συµµετοχή των τοπικών κοινωνιών, µέσω των ενεργειακών κοινοτήτων.
Αυτό επισηµάνθηκε, µεταξύ άλλων, κατά την πρώτη ηµέρα των εργασιών του 12ου Θερινού Σχολείου Περιβαλλοντικής ∆ηµοσιογραφίας, το οποίο ξεκίνησε το πρωί του Σαββάτου, θα διαρκέσει έως τις 28 Ιουλίου και πραγµατοποιείται στις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου (Ίδρυµα Αγία Σοφία) στους Αγίους Πάντες Αποκορώνου.
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η “ΣΤΡΟΦΗ” ΣΤΙΣ ΑΠΕ
Ο καθηγητής και π. πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης Γιάννης Φίλης, στην εναρκτήρια εισήγηση µε τίτλο “Ποιος κυβερνάει αυτόν τον πλανήτη;” αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη για “στροφή” των σύγχρονων κοινωνιών στις ΑΠΕ.
Νωρίτερα µιλώντας στους δηµοσιογράφους τόνισε ότι «η κλιµατική κρίση είναι πλέον “ορατή” και στους πιο διστακτικούς και πλέον άπιστους και η οποία προκαλείται σε µεγάλο βαθµό οι υδρογονάνθρακες».
Το κρίσιµο ζήτηµα, όπως επεσήµανε ο κ. Φίλης, είναι η λήψη άµεσων µέτρων. Συγκεκριµένα, υπογράµµισε ότι θα πρέπει να σταµατήσουν άµεσα οι εξορύξεις: «Νέες εξορύξεις θα πρέπει να απαγορεύονται. Κι αυτό γιατί έχει αποδειχθεί µε σοβαρές έρευνες ότι η υπάρχουσες πετρελαιοπηγές και εξορύξεις επαρκούν για ένα σωρό σενάρια κατανάλωσης για να καταλήξουµε µέχρι το 2050 στην ανθρακική ουδετερότητα. Άρα δεν χρειαζόµαστε καινούριες εξορύξεις, γιατί αν κάνουµε καινούριες εξορύξεις σηµαίνει ότι θάβουµε τον πλανήτη όλο και περισσότερο».
Συνεχίζοντας ο κ. Φίλης επεσήµανε ότι το δεύτερο µέτρο είναι η άµεση και δραστική µείωση χρήσης των ορυκτών καυσίµων υπογράµµισε ότι δεν υπάρχει άλλη λύση από τη “στροφή” στις ΑΠΕ.
Ερωτηθείς από τα “Χ.ν.” αν οι ΑΠΕ µπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής που βαίνουν όλο αυξανόµενες, ο κ. Φίλης σχολίασε: «Μπορούν. Έχουν γίνει πάρα πολλές έρευνες και υπολογισµοί για το θέµα αυτό. Εκεί που δεν µπορούν µέχρι στιγµής είναι στα αεροπλάνα και στα πλοία. Όµως αυτό αφορά το περίπου 5% των συνολικών ενεργειακών αναγκών. Κι αυτό µπορεί να καλυφθεί µε το λεγόµενο πράσινο υδρογόνο». Τι χρειάζεται όµως για να προχωρήσουµε προς αυτή την κατεύθυνση; «Χρειάζεται έρευνα και κυρίως πολιτική βούληση, η οποία δεν υπάρχει σήµερα», σχολίασε ο κ. Φίλης.
“ΚΛΕΙ∆Ι” ΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
και πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης.
“ΑΠΕ και Ενεργειακή ∆ηµοκρατία. Ο Ρόλος των ενεργειακών Κοινοτήτων” ήταν το θέµα που ο π. δήµαρχος Κοζάνης, αντιπρόεδρος ∆ικτύου Ενεργειακών Κοινοτήτων µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και πρόεδρος Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης.
Ο κ. Ιωαννίδης, µιλώντας στα “Χ.ν.”, υπογράµµισε ότι η συζήτηση γύρω από τις ΑΠΕ θα πρέπει να γίνεται µε κάποιες βασικές παραδοχές: «Πρώτον, ότι όλοι συµφωνούµε ότι η µετάβαση από την κοινωνία των ορυκτών καυσίµων στην κοινωνία των ΑΠΕ και της κυκλικής οικονοµίας, είναι αναγκαία κι έχει έναν υπαρξιακό χαρακτήρα για την ανθρωπότητα και τις επόµενες γενιές. ∆εύτερον, ότι το όφελος αυτής της µετάβασης θα πρέπει να διαχυθεί στις τοπικές κοινωνίες και τρίτον ότι θα πρέπει να αξιοποιηθεί η δυνατότητα της συµµετοχής των πολιτών σε αυτή τη µετάβαση».
Ειδικότερα, για τη συµµετοχή των τοπικών κοινωνιών στην πράσινη µετάβαση ο κ. Ιωαννίδης αναφέρθηκε στο θεσµικό πλαίσιο των ενεργειακών κοινοτήτων κι έφερε ως παράδειγµα καλής πρακτικής τη “Μινώα Ενεργειακή” που έχει έδρα στο Ηράκλειο. Ξεκαθάρισε ακόµα ότι το θεσµικό πλαίσιο υπάρχει ήδη από το 2018, όταν δηµιουργήθηκε ο πρώτος νόµος από την τότε κυβέρνηση για τις ενεργειακές κοινότητες, ενώ σηµείωσε ότι τα “κενά” εκείνου του νόµου επιχείρησαν να τα εκµεταλλευτούν κάποιοι επιχειρηµατίες, επιχειρήθηκε να αντιµετωπιστούν πέρυσι όταν ο νόµος άλλαξε µε την ενσωµάτωση δύο ευρωπαϊκών οδηγιών.
«Το κρίσιµο όµως δεν είναι ίσως το θεσµικό πλαίσιο, αλλά να υπάρξει κοινωνική κινητοποίηση γύρω από το θέµα και πολιτική βούληση. Πρωτίστως, όµως, κοινωνική κινητοποίηση και συµµετοχή ώστε να αξιοποιηθούν οι ενεργειακές κοινότητες που αποτελούν ένα συνεταιριστικό εργαλείο. Αυτό σηµαίνει ότι χρειάζεται µέσα από διάλογο να δηµιουργηθεί ένα οικοσύστηµα µε την υποστήριξη τοπικών φορέων, αυτοδιοίκησης, τοπικών ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων, µικροµεσαίων επιχειρήσεων, πολιτών κλπ.», είπε, ο κ. Ιωαννίδης, ενώ ειδικότερα για τις κοινωνικές συγκρούσεις που αναπτύσσονται λόγω των Βιοµηχανικών ΑΠΕ, επεσήµανε την έλλειψη χωροταξικού σχεδιασµού.
«ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΛΛΑ ΜΕ ∆ΙΚΑΙΟ ΤΡΟΠΟ»
«Η ενεργειακή µετάβαση µαζί µε τη µετάβαση της πρωτογενούς παραγωγής είναι οι δύο πυλώνες γι’ αυτό που συζητείται σε παγκόσµιο επίπεδο και ονοµάζουµε “πράσινη µετάβαση”», τόνισε ο ερευνητής από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστηµίου Κρήτης ∆ρ. Πέτρος Λυµπεράκης µιλώντας µε θέµα “Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης: Θέσεις για την ενεργειακή µετάβαση στην Κρήτη” και πρόσθεσε ότι «την πορεία αυτή θα πρέπει να την ακολουθήσουµε έτσι κι αλλιώς τη στιγµή που η κλιµατική κρίση κάνει επιτακτική αυτή την ανάγκη».
Υπογράµµισε, ωστόσο, ότι δεν αποτελεί µονόδροµο η µετάβαση αυτή να γίνει σε βάρος του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών: «Ασφαλώς το σηµερινό ενεργειακό µοντέλο είναι καταστροφικό για το περιβάλλον και τους ανθρώπους, αλλά και η µετάβαση θα πρέπει να γίνει µε τρόπο δίκαιο κοινωνικά και όχι σε βάρος του περιβάλλοντος, των ανθρώπων και των τοπικών κοινωνιών. ∆ιαφορετικά είναι υποκριτικό να συζητάµε για “πράσινη µετάβαση” όταν από αυτή τη µετάβαση πλήττονται όλα αυτά που αναφέραµε».
«Εξαιτίας της έντασης του προβλήµατος της κλιµατικής κρίσης, επιχειρήθηκε να υποστηριχθεί ότι “δεν πειράζει ας θυσιάσουµε και λίγο περιβάλλον για να προχωρήσει η ενεργειακή µετάβαση”. Αυτό αντιµετωπίστηκε µε απόλυτο τρόπο στην COP που έγινε για τη σύµβαση της βιοποικιλότητας στη Γλασκόβη πριν 4 χρόνια και είπε κατηγορηµατικά “όχι” σε µια ενεργειακή µετάβαση µε κόστος για το περιβάλλον. Το άλλο που θα πρέπει να δούµε πολιτικά είναι η ενεργειακή µετάβαση να µην γίνει µέσω της χρηµατοδότησης µεγάλων επιχειρήσεων, δηλαδή µε συγκεντρωτικό τρόπο. Εκεί υπάρχει µια σύγκρουση, µια σύγκρουση που είναι πολιτική», τόνισε καταλήγοντας ο κ. Λυµπεράκης.
Υπενθυµίζεται ότι το Θερινό Σχολείο ∆ηµοσιογραφίας διοργανώνεται από το Τµήµα ∆ηµοσιογραφίας & ΜΜΕ του ΑΠΘ, σε συνεργασία µε το Εργαστήριο ∆ηµοσιογραφικών Σπουδών και Επικοινωνιακών Εφαρµογών του ΕΚΠΑ, µε συνδιοργανωτές τους Περιφέρεια Κρήτης – Π.Ε. Χανίων, ∆ήµο Αποκορώνου, ΚΠΕ Βάµου και ΑΠΕ-ΜΠΕ.
