Αναγκαία κρίνεται η δημιουργία περιφερειακής τράπεζας πολλαπλασιαστικού υλικού ώστε να σταματήσει η «γενετική ρύπανση» των αρωματικών φυτών της Κρήτης από την εισαγωγή σπόρων άγνωστης προέλευσης. Στο μεταξύ, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπογραφεί προγραμματική σύμβαση μεταξύ Περιφέρειας Κρήτης, Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και ΕΛΓΟ «Δήμητρα» για τη δημιουργία ενός αγροκτήματος για τη διάσωση των τοπικών ειδών φυτικής παραγωγής στην Αγροτική Σχολή Μεσσαράς και αντίστοιχα των ντόπιων ειδών αιγοπροβάτων στους Ασωμάτους.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, κατά την παρουσίαση σε φορείς μέρους των αποτελεσμάτων της Επιτροπής Εργασίας του ΓΕΩΤΕΕ – παράρτημα Κρήτης για τα αρωματικά φυτά που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων. Την Επιτροπή Εργασίας απαρτίζουν οι: Δρ Κ. Οικονομάκης – σ. Ερευνητής ΕΛΓΟ «Δήμητρα», Π. Σκλαβάκη – διευθύντρια Δασών Χανίων, Δρ. Κ. Τζεράκης – ερευνητής ΕΛΓΟ «Δήμητρα», Δρ. Χ. Φουρναράκη – ΜΑΙΧ, Ελ. Γεωργατζή – ΔΑΟΚ ΠΕ Χανίων, Ευρ. Κουνδουράκη – ΤΑΑ Χανίων, Β. Σελιανάκης – Δήμος Αποκόρωνα και Δρ. Α. Δασκαλάκη – ΓΕΩΤΕΕ παρ. Κρήτης.
ΑΠΕΙΛΕΣ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Στο πλαίσιο της παρουσίασης τονίστηκε ότι τα κυριότερα προβλήματα για τα αρωματικά φυτά αποτελούν η μείωση των φυσικών πληθυσμών μαλοτήρας και άλλων ενδημικών ειδών από την υπερβόσκηση, την υπερ-συλλογή κ.ά.
Η Επιτροπή επεσήμανε τον κίνδυνο να εξαφανιστούν ενδημικά είδη και να υπάρξουν σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και απώλεια εισοδήματος από την αξιοποίηση φυτών κι άλλων προϊόντων που παράγονται από αυτά (π.χ. μέλι).
Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή πρότεινε να υπάρξουν περιορισμοί στη συλλογή -με σχετική δασική αστυνομική διάταξη, όπως ήδη έχει γίνει- και παράλληλα να γίνει εμπλουτισμός των φυσικών πληθυσμών.
Για τον σκοπό αυτό προτάθηκε ακόμα η δημιουργία μητρικής φυτείας γύρω από τη λιμνοδεξαμενή Ομαλού.
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Κατά τη συνάντηση έγινε ιδιαίτερη αναφορά στο ζήτημα του πολλαπλασιαστικού υλικού. Συγκεκριμένα τα μέλη της Επιτροπής υπογράμμισαν την έλλειψη πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού με συνέπεια να μην υπάρχουν πιστοποιημένοι σπόροι για όσους επιθυμούν να καλλιεργήσουν αρωματικά φυτά αλλά και συγχρόνως να υφίσταται ο κίνδυνος της γενετικής ρύπανσης του ντόπιου υλικού από την εισαγωγή πολλαπλασιαστικού υλικού άγνωστης προέλευσης.
Η Επιτροπή πρότεινε ως λύση τη δημιουργία Περιφερειακής Τράπεζας Πολλαπλασιαστικού Υλικού ώστε να εξασφαλιστεί η διάσωση και διάδοση πιστοποιημένου υλικού. Πρόταση η οποία, όπως επεσήμαναν μέλη της Επιτροπής, καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να υλοποιηθεί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Για το ίδιο θέμα η αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενή Τομέα Θεανώ Βρέντζου σημείωσε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη προσπάθειες για τη δημιουργία στην Αγροτική Σχολή Μεσσαράς ενός πολυλειτουργικού αγροκτήματος εκπαιδευτικού και επιδεικτικού χαρακτήρα για τη διάσωση των τοπικών ειδών φυτικής παραγωγής και αντίστοιχα στους Ασωμάτους των ντόπιων αιγοπροβάτων.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Σχετικά με την καλλιέργεια των αρωματικών φυτών τα μέλη της Επιτροπής σημείωσαν ότι κυμένεται ακόμα σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τόνισαν τον κίνδυνο που υπάρχει από την συστηματική καλλιέργεια με συμβατικές μεθόδους (χρηση χημικών λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων κ.λπ.) σε περιοχές όπως το οροπέδιο Ομαλού που θα επιβαρύνει περιβαλλοντικά με μεφάλο κίνδυνο για τα υπόγεια νερά που αποτελούν πηγή όλης της ΠΕ Χανίων.
Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή προτείνει την άμεση δημιουργία φορέα διαχείρισης της λιμνοδεξαμενής του Ομαλού και των καλλιεργειών της περιοχής καθώς και την θεσμοθέτηση και παροχή κινήτρων (π.χ. μείωση κόστους πιστοποίησης) για βιολογική καλλιέργεια στο οροπέδιο Ομαλού.
Προτείνει ακόμα τη σύνταξη πρωτοκόλλων καλλιέργειας και δυνατότητα πιστοποίησης με το σήμα «Κρήτη» καθώς και τεχνική στήριξη των καλλιεργητών.
ΣΥΛΛΟΓΗ – ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ
Κατά την παρουσίαση έγινε αναφορά και στο θέμα της συλλογής, ξήρανσης και τυποποίησης των αρωματικών φυτών όπου επισημάνθηκε το χαμηλό επίπεδο τεχνογνωσίας που υπάρχει καθώς και την έλλειψη τεχνογνωσίας σε θέματα μεταποίησης, τυποποίησης και προώθησης.
Στο πλαίσιο αυτό προτάθηκε να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση των παραγωγών σε σύγχρονες μεθόδους συλλογής και ξήρανσης καθώς και τήρησης των αρχών υγιεινής και ασφάλειας. Επίσης, τα μέλη της Επιτροπής πρότειναν τη διαπίστευση εργαστηρίων για την πιστοποίηση αρωματικών φυτών (προσδιορισμός ειδών, ποσοτική και ποιοτική σύσταση αιθέριων ελαίων κ.ά.) και την προώθηση της συσκευασίας μέσα από οικοτεχνίες με την παροχή κινήτρων μέσω προγραμμάτων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
