Χάνεται σιγά-σιγά ένα από τα ιστορικά μετόχια των Χανίων, το Μετόχι του Μπάρμπου στην περιοχή του Κουμπέ. Ενα εντυπωσιακό κτήριο για την εποχή του που κατασκευάστηκε τον 17ο-18ο αιώνα και που γύρω του είχε μια μεγάλη έκταση αγροτικών καλλιεργειών, δόθηκε σε Μικρασιάτες πρόσφυγες στο πλαίσιο των “ανταλλάξιμων”.
Σήμερα παραμένει κατοικία ένα μέρος του ωστόσο το κυρίως κτήριο και τα μικρότερα κτίσματα γύρω του του παραμένουν αναξιοποίητα και σιγά-σιγά καταστρέφονται.
Το κόστος ανακατασκευής είναι τέτοιο που δεν επιτρέπει στους ιδιώτες ιδιοκτήτες του να το επαναφέρουν σε καλή κατάσταση.
«Το κτήριο αυτό όταν γεννήθηκα εγώ στα 1947 ήταν ένα παλάτι, μέσα είναι όλο καμάρες, ξύλινα δάπεδα, τζάκι» μας λέει ο κ. Γιώργος Τζελαϊλίδης που έχει κληρονομήσει ένα μέρος του Μετοχιού. Όπως εξηγεί ο συνομιλητής μας «το Μετόχι βρέθηκε στα χέρια της οικογένειας μας και άλλων οικογενειών ως “ανταλλάξιμο”. Ο πατέρας μου ήταν Μικρασιάτης και όταν ήλθαν εδώ έμεναν στο χώρο του Μετοχιού πολλές οικογένειες προσφύγων, αφού είχαν φύγει οι Τούρκοι».
Το Μετόχι είχε το κυρίως κτήριο, γύρω-γύρω τοίχο και οχύρωση, καθώς και βοηθητικά κτίσματα για τους εργάτες και σταύλους. Οι αυλές του και οι δρόμοι σύνδεσης μεταξύ των κτιρίων είχαν καλντερίμι. Ο κ. Γιώργος μας δείχνει το σημείο όπου ήταν ο φούρνος και τις χαρακτηριστικές καμάρες του μετοχιού.
«Από μέσα το κτίριο είναι όλο ξύλινο και με “τσακμά” δηλαδή ξύλο και από πάνω σοβάτισμα με λάσπη. Πως να συντηρήσεις ένα μετόχι που μόνοι οι στεγασμένοι χώροι είναι 800 τετραγωνικά μέτρα ; Μια εποχή ένας επιχειρηματίας το είχε δει και σκέφτονταν να το ενοικιάσει, να το ανακατασκευάσει πλήρως και να το λειτουργήσει ως μπουάτ. Είχαμε πάρει και τη σχετική έγκριση από την αρχαιολογία αλλά το κόστος και πάλι ήταν απαγορευτικό και δεν προχώρησε» σημειώνει.
Προχωράμε πέρα από το βασικό κτήριο στο χώρο όπου υπάρχει ένα πηγάδι. Από αυτό τροφοδοτείται μια δεξαμενή, μικρή πισίνα. «Εδώ έκαναν μπάνιο οι τουρκάλες έλεγαν οι παλιοί! Σίγουρα από εδώ έπαιρνε νερό όλη η γύρω περιοχή γιατί πάντα υπήρχε διαθέσιμο από το πηγάδι» αναφέρει κ. Τζελαϊλίδης.
ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Την ιστορία του Μετοχιού του Μπάρμπου, όπως και των υπόλοιπων Μετοχιών έχει ερευνήσει και έχει καταγράψει με δημοσιεύματα του στα “Χ.Ν.” ο ιστοριοδίφης Μανώλης Μανούσακας. «Το μετόχι, οχυρωμένη κατοικία πιθανότητα του 17ου-18ου αιώνα, με καλλιεργήσιμη έκταση γύρω του, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα που βρίσκονταν στον κάμπο των Χανίων, έχει κάποια αξιόλογα στοιχεία (επιρροές από τη βενετοκρατία). Η κεντρική αυλόθυρα με εντυπωσιακό διάκοσμο και δύο στρογγυλούς φεγγίτες, δεξιά και αριστερά, οδηγεί μέσα από μια δεύτερη καμάρα στην αυλή και στο κυρίως κτίσμα. Παλιότερα υπήρχε στην αυλή ένας μικρότερος κουμπές όπου όπως γράφει ο Ι. Παπαγρηγοράκης (παλιά Κρητική εστία, τεύχος 35) στέγαζε τον τάφο του Γαζή Οσμάν Μπαρμπούς (σ.σ. από όπου πήρε το όνομα του το Μετόχι που λέγεται ότι ήταν εξωμότης Γάλλος, στρατηγός στον Τουρκικό στρατό που σκοτώθηκε κατά την πολιορκία των Χανίων το 1645). Οι γωνίες του κεντρικού κτιρίου ανατολικά είναι ενισχυμένες στη βάση τους κατά τα βενετσιάνικα πρότυπα. Έχει αρκετές προσθήκες γύρω και πάνω του και ένα μέρος του στέγασε παλαιότερα αστυνομικό σταθμό…» αναφέρει στο δημοσίευμα του στα “Χ.Ν.” ο κ. Μανούσακας. Οι κουμπέδες που υπάρχουν πιο δυτικά και από όπου πήρε το όνομα η συνοικία κτίστηκαν την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα για να στεγάσουν τον τάφο ενός επιφανούς τούρκου του Χαμίτ Βεηζαδέ.
Προστασια της πολιτισμικης κληρονομιας!!!!!!!!