“Η ζωή και ο θάνατος είναι σαν τις δύο φτερούγες του πουλιού, που κινούνται ταυτόχρονα”
(Osho)
Ανάμεσα στα παράπονα και κλαψιάρικα που ακούει κανείς από εμάς κυρίως τους ηλικιωμένους, είναι: “γεράσαμε” και ένα σωρό που λέμε σχετικά για το “ανέλπιστο” αυτό γεγονός. Από τη μια μεριά μας εύχονται “Χρόνια πολλά” κι από την άλλη νιαουρίζουμε που γεράσαμε! Άλλωστε, από εμάς εβγήκε το πολύ σωστό: “Το γήρας ουκ έρχεται μόνο”. Και, για να θυμηθώ κάποιο Λατίνο σοφό, που μου διαφεύγει το όνομά του, “Το γήρας είναι η μεγαλύτερη ασθένεια”. Επίσης, τώρα μου έρχονται στο μυαλό τα λόγια του Χριστού στον Απόστολο Παύλο: “Ότε ης νεώτερος εζώννυες σε αυτόν και περιεπάτεις όπου ήθελες. Όταν δε γηράσης εκτενείς τας χείρας σου, και άλλος σε ζώσει, και οίσει (και θα σε πάει) όπου ου θέλεις”. (Ιωάνν. 21, 18). Αυτός είναι ο κύκλος, και τα αναμενόμενα, της ζωής. Και θα πρέπει, επιτέλους, να προσγειωθούμε και στην πραγματικότητα αυτή. Ερχόμαστε, πορευόμαστε και στην πορεία μας αυτή πολλά πρέπει να περιμένουμε, ευχάριστα ή δυσάρεστα και αν δεν πεθάνομε “πρόωρα” δεν θα ξεφύγουμε τον θάνατον όταν έλθη “το πλήρωμα χρόνου”. Κι ακόμη δεν μπορώ να καταλάβω τι εννοούν συγγενείς του πεθαμένου όταν γράφουν στο αγγελτήριο του θανάτου “πλήρης ημερών”! Πόσες είναι αυτές οι “πλήρεις ημέρες” και γιατί αποφεύγουν να τις αναφέρουν;
Τέλος πάντων. Γράφοντας, τα πολύ παραπάνω ανέτρεξα στο βιβλίο του μεγάλου Ινδού φιλοσόφου Osho “Μέση ηλικία και ωριμότητα” (2001), απ’ όπου και μια ρήση του έβαλα στην απαρχή του γραπτού μας αυτού. Από το ίδιο βιβλίο παίρνω και αναφέρω αποσπασματικά μερικές σκέψεις του, αφού όμως πρωτοαναφέρω τα λόγια του Αποστόλου Παύλου: “Απόκειται τας ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις” (Εβρ. 9, 27). Ο βιολογικός θάνατος, λοιπόν, αναπόφευκτος, είτε “πλήρης ημερών” είτε ολίγων ημερών. Ωστόσο, για τον Χριστιανόν ισχύει αυτό που ο ίδιος Απόστολος γράφει προς τους εν Ρώμη Χριστιανούς: “Εάν τε ζώμεν, εάντε αποθνήσκωμεν, του Κυρίου εσμέν” (Ρωμ. 14,8) Επομένως, καμία ανησυχία και κανένας πανικός με τη σκέψη του γήρατος και κυρίως του θανάτου.
Και, κάτι από την εξόδιον Ακολουθίαν ή Κηδεία, όπου λέγει ο υμνωδός: “… Πως παρεδόθημεν τη φθορά και συνεξεύθημεν τω θανάτω”. Το φθαρτό το περιμένουν και φθαρτά με τελευταία κατάληξη τον θάνατον. Προς τι λοιπόν οι μουρμούρες, η έκπληξις (!) και ο πανικός;
Και συνεχίζω, όπως το υποσχέθηκα, με τις παρακάτω σκέψεις του Osho: “H ύπαρξη γνωρίζει μόνο την κυκλική αλλαγή: από τον θάνατο στη γέννηση. Κι αυτό είναι μια αέναη διαδικασία. Κάθε γέννηση οδηγεί στον θάνατο και κάθε θάνατος οδηγεί στη γέννηση. Κάθε γέννηση προηγείται του θανάτου και κάθε θάνατος προηγείται της γέννησης. Γι’ αυτό η ύπαρξη δεν φοβάται. Πουθενά δεν υπάρχει φόβος, εκτός από τον νου του ανθρώπου. Ο άνθρωπος φαίνεται να είναι το μόνο άρρωστο είδος σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Γιατί όλη αυτή η αρρώστεια; “Κάθε στιγμή κάτι πεθαίνει σ’ εσένα και κάτι καινούργιο γεννιέται”. “Η ζωή δεν υπάρχει χωρίς τον θάνατο κι ούτε ο θάνατος υπάρχει χωρίς τη ζωή. Προφανώς δεν είναι αντίθετα, αλλά συμπληρωματικά. Είναι αλληλεξαρτημένα, το ένα χρειάζεται το άλλο και είναι μέρη του κοσμικού όλου. Ο άνθρωπος όμως δεν το έχει αντιληφθεί αυτό επειδή είναι τόσο βαθιά κοιμισμένος, που δεν μπορεί να δει ένα απλό και προφανές γεγονός. Ελάχιστα να ξυπνήσεις -όχι πολύ- και θα δεις ότι αλλάζεις κάθε στιγμή. Και αλλαγή σημαίνει ότι κάτι πεθαίνει και κάτι ξαναγεννιέται. Τότε η γέννηση και ο θάνατος γίνονται ένα. Τότε η παιδική ηλικία και η αθωότητά της γίνονται ένα με τα γεράματα και την αθωότητά τους. Υπάρχει διαφορά, αλλά δεν είναι αντίθετα. “Στην ύπαρξη τίποτε δεν αρχίζει και τίποτα δεν τελειώνει… Η ημέρα μετακινείται προς τη νύχτα και η νύχτα μετακινείται προς τη μέρα. Το καθετί απλώς κινείται προς το συμπληρωματικό του”. “Δεν χρειάζεται ν’ ανησυχείς για τα γεράματα. Είναι η ωριμότητά σου. Απλώς έχεις περάσει μέσα από όλες τις εμπειρίες και έχεις γίνει τόσο έμπειρος, που τώρα δεν χρειάζεται να επαναλάβεις αυτές τις εμπειρίες ξανά και ξανά. Τις έχεις υπερβεί”. “Πρέπει να χαίρεσαι, και θα ήθελα να καταλάβει όλος ο κόσμος ότι είναι δικαίωμά μας να δεχόμαστε με βαθιά ευγνωμοσύνη τα γεράματα και την τελική ολοκλήρωση των γηρατειών μέσα στον θάνατον. Αν δεν είσαι ευγνώμων γι’ αυτό, αν δεν μπορείς να γελάσεις μ’ αυτό, αν δεν μπορείς να εξαφανιστείς μέσα στο αιώνιο, αφήνοντας ένα γέλιο πίσω σου, δεν έχεις ζήσει σωστά”.
