Συμβουλές για ορθές αρδευτικές και γεωργικές πρακτικές εν μέσω καύσωνα, δίνει ο δρ Νεκτάριος Κουργιαλάς, ερευνητής, υπεύθυνος Έργ. Υδατικών Πόρων, Αρδεύσεων & Περιβ/ντικής Γεωπληροφορικής στο Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών & Αμπέλου (ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ – ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ).
Ο κ. Κουργιαλάς εστιάζει στις καλλιέργειες της ελιάς, των εσπεριδοειδών και των αβοκάντο με στόχο την προστασία από θερμικές καταπονήσεις και ηλιακά εγκαύματα σε περιόδους καύσωνα.
Αναλυτικά συμβουλεύει:
•Μείωση απωλειών διαπνοής των φυτών μέσω εφαρμογής κατάλληλου θερινού κλαδέματος, και σκευασμάτων που μειώνουν τη συνολική διαπνοή του φυτού, όπως η καολίνη. Η καολίνη είναι φυσικό ορυκτό (αδρανές υλικό) το οποίο δημιουργεί ένα λεπτό στρώμα στο φύλλωμα των φυτών όταν ψεκαστεί, προστατεύοντας το φυτό από ηλιακά εγκαύματα και θερμικές καταπονήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η καολίνη κατά την εφαρμογή με ψεκασμό στο φύλλωμα αποτελεί μια φυσική μορφή εντομοαπωθητικού σκευάσματος (π.χ. προστασία από δάκο). Μείωση της εξάτμισης του νερού από το έδαφος μέσω της καταστροφής των ζιζανίων τη θερινή περίοδο (π.χ. εφαρμογή χορτοκοπής) και θρυμματισμού των υπολειμμάτων κλαδέματος (υγιής βλαστοί) – απόθεση στο έδαφος.
•Στα δέντρα με λεπτό φλοιό όπως είναι τα εσπεριδοειδή η έντονη ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει ηλιοεγκαύματα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, βλάβες από ηλιακά εγκαύματα μπορούν να αποβούν μοιραία. Αν το δέντρο έχει κορμό, βραχίονες και κλάδος που εκτίθεται στις άμεσες ακτίνες του ήλιου για αρκετές ώρες καθημερινά, συνίσταται το βάψιμο αυτών με οικολογικό πλαστικό χρώμα ή ασβέστη, σύμφωνα με τις οδηγίες εφαρμογής. Επίσης τα νεαρά δενδρύλλια αβοκάντο παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να τα σκεπάζουμε με ειδικό δίχτυ σκίασης προκειμένου να τα προστατεύσουμε από το έντονο ηλιακό φως.
•Εφαρμογή βιοδιεγερτών (προϊόντα που περιλαμβάνουν εκχυλίσματα φυκών, χουμικά και φουλβικά οξέα, πρωτεΐνες και αμινοξέα, ανόργανες ενώσεις, μύκητες/βακτήρια) με στόχο μεταξύ άλλων και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του φυτού στο θερμικό στρες. Η εφαρμογή τους μπορεί να γίνει με ψεκασμό στο φύλλωμα, μέσω του εδάφους, καθώς και με προσθήκη στο νερό άρδευσης. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι βιοδιεγέρτες έχουν βοηθητικό ρόλο και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τις βασικές ανάγκες του φυτού σε θρέψη και άρδευση.
•Βελτιστοποίηση χρήσης νερού άρδευσης μέσω ελέγχου λειτουργίας δικτύου άρδευσης. Εντοπισμός τυχών διαρροών, απόφραξη σταλακτήρων και μικροεκτοξευτήρων, καθαρισμός φίλτρων, χρήση υδρομετρητών προκειμένου να μετράτε η ποσότητα του νερού που παρέχεται στην καλλιέργεια μας και χρήση μανόμετρων για τον έλεγχο της πίεσης λειτουργίας του συστήματος (στάγδην άρδευση 1 atm, μικροεκτοξευτήρες 2 atm).
•Όταν κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας ή/και ανάπτυξης των καρπών εμφανίζονται ιδιαίτερα ζεστοί και ξηροί άνεμοι, τα δέντρα μπορούν να χάσουν την καρποφορία τους. Στην περίπτωση αυτή, συνίσταται άρδευση με εφαρμογή επιπλέον 50% της προγραμματισμένης ημερήσιας ποσότητας νερού την ημέρα πριν από την αναμενόμενη ζέστη. Ο υπολογισμός της δόσης άρδευσης συνίσταται να γίνεται με βάση τη μετεωρολογική πληροφορία, τον τύπο του εδάφους, το είδος και την ηλικία της καλλιέργειας και τον χρόνο της προηγούμενης άρδευσης. Σε περιόδους καύσωνα, ιδιαίτερα για τις καλλιέργειες αβοκάντο και εσπεριδοειδών, προτείνεται η αύξηση της συχνότητας άρδευσης με μικρότερες ποσότητες νερού. Αναλυτικότερα, ανάλογα και με τη σύσταση του εδάφους, συνίσταται η εφαρμογή της συνολικής εβδομαδιαίας αρδευτικής δόσης σε 2 ή 3 επιμέρους δόσεις εντός της εβδομάδας (προτείνεται αυτές να εφαρμόζονται σε απόσταση 3 ή 2 ημερών, αντίστοιχα μεταξύ τους). Αξίζει να σημειωθεί ότι με στόχο την ορθολογική διαχείριση του νερού άρδευσης και την ενίσχυση των αποδόσεων των κρισιμότερων καλλιεργειών του νησιού, το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών & Αμπέλου (ΙΕΛΥΑ) / ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης εκδίδει εβδομαδιαία δελτία άρδευσης για τις κύριες γεωργικές περιοχές όλης της Κρήτης.
