Την ντροπιαστική κατάσταση του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης φέρνει στη βουλή το Κ.Κ.Ε., με τους βουλευτές του Μανώλη Συντυχάκη, Μαρία Κομνηνάκα και Διαμάντω Μανωλάκου να ζητούν την άμεση παρέμβαση του Υπουργείου Παιδείας.
Επισημαίνοντας το σπουδαίο έργο που επιτελείται στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ.), όσον αφορά τη συγκέντρωση, τη διάσωση, συντήρηση, την επιστημονική τεκμηρίωση και ανάδειξη του υλικού, οι βουλευτές τονίζουν τις «ελλείψεις σε έμψυχο δυναμικό, υποδομές και σε κρατική χρηματοδότηση ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις του έργου που επιτελούν, την ανάδειξη των αρχειακών θησαυρών και την απόδοσή τους στην επιστημονική και άλλη έρευνα».
Χαρακτηριστικά αναφέρουν πως «σήμα κινδύνου για τις τεράστιες ελλείψεις και τα σοβαρά προβλήματα εκπέμπει το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Ι.Α.Κ) στα Χανιά, που αποτελεί περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους και θεωρείται το μεγαλύτερο και σπουδαιότερο από τα περιφερειακά αρχεία της χώρας σε αριθμό και πλούτο εγγράφων και άλλων ντοκουμέντων, με 100 χρόνια ζωής και προσφοράς.
Η κυβέρνηση τηρεί σιγή και δε δίνει απαντήσεις για την απαράδεκτη κατάσταση, που επικρατεί επί σειρά ετών στο Ι.Α.Κ.. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν έχει ακόμη απαντήσει την από 27/05/2020 σχετική ερώτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ».
Σύμφωνα με τους βουλευτές του ΚΚΕ, «είναι τέτοια η απαξίωση του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης (Ι.Α.Κ.) και η ανεπίτρεπτη κατάσταση που επικρατεί, ώστε να έχει σταματήσει να παραλαμβάνει αρχεία λόγω έλλειψης χώρου. Ειδικότερα, στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο, το οποίο δεν πληροί τις προϋποθέσεις φύλαξης του πολύτιμου αρχειακού υλικού. Υπάρχει έλλειψη χώρων, προβλήματα υγρασίας του κτιρίου, που είναι ασυντήρητο, με διαχρονική ευθύνη όλων των κυβερνήσεων. Πολλά σπάνια και πολύτιμα ντοκουμέντα κινδυνεύουν, αφού βρίσκονται εκτεθειμένα στη μούχλα. Το αρχειακό υλικό είναι «στοιβαγμένο» ακόμη και στους διαδρόμους μεταξύ των αρχειοστασίων, χωρίς δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε αυτό, δυσχεραίνοντας έτσι την επιστημονική έρευνα, τη διάθεση και την αξιοποίηση όλου αυτού του αρχειακού πλούτου από το κοινό και τους ερευνητές. Συνάμα, το αρχειακό υλικό είναι ουσιαστικά αφύλακτο και με τραγικές ελλείψεις προστασίας. Για παράδειγμα, πρόσφατα, υπήρξε κίνδυνος καταστροφής των πολύτιμων αρχείων, λόγω μη εφαρμογής μυοκτονίας, η οποία έγινε εντέλει με έξοδα των εργαζόμενων!».
Επιπλέον, σημειώνουν πως «το προσωπικό της υπηρεσίας του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης είναι ανεπαρκέστατο, αφού για τη συντήρηση του αρχείου υπάρχουν μόνο τρεις εργαζόμενοι, που εργάζονται σε αντίξοες συνθήκες. Το Ι.Α.Κ. δε διαθέτει ούτε προσωπικό καθαριότητας, με αποτέλεσμα οι ίδιοι οι εργαζόμενοι που έχουν την ευθύνη για το αρχειακό υλικό να έχουν αναλάβει και την καθαριότητα των χώρων. Εκτός των παραπάνω, το αρμόδιο υπουργείο Παιδείας, στο οποίο υπάγεται το ΙΑΚ, δεν χρηματοδοτεί ούτε τα λειτουργικά έξοδα, σε βαθμό που να μην καλύπτονται οι ανάγκες ακόμη και για την προμήθεια αναλώσιμων πχ μελάνια, φωτοτυπίες κτλ. Μάλιστα τα προβλήματα με τις προμήθειες αυτές οξύνθηκαν, καθώς η ευθύνη έχει μεταφερθεί στην Κεντρική Υπηρεσία, ενώ κατά καιρούς υπήρξαν προβλήματα και με την πληρωμή των ενοικίων, των λογαριασμών τηλεφώνου, ρεύματος κτλ» .
Οι βουλευτές του ΚΚΕ θυμίζουν πως «διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις φαίνεται να αδιαφορούν για τις απαραίτητες προϋποθέσεις προστασίας του αρχειακού υλικού και απρόσκοπτης λειτουργίας του Ι.Α.Κ., ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις του έργου που επιτελεί, την ανάδειξη των αρχειακών θησαυρών και την απόδοσή τους στην επιστημονική και άλλη έρευνα».
Βάσει των παραπάνω, ρωτούν την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως «ω ποια μέτρα προτίθεται να πάρει η Κυβέρνηση για:
• Για τη στελέχωσή του ΓΑΚ και όλων των περιφερειακών υπηρεσιών του με κρατική ευθύνη και χρηματοδότηση, με όλο το απαραίτητο μόνιμο εξειδικευμένο και βοηθητικό προσωπικό και την πλήρη κάλυψη όλων των λειτουργικών του αναγκών από τον κρατικό προϋπολογισμό.
• Για την άμεση συντήρηση του υπάρχοντος κτιρίου στέγασης του ΙΑΚ, ώστε να διαμορφωθούν συνθήκες ασφαλούς φύλαξης του πολύτιμου αρχειακού υλικού και κατάλληλες συνθήκες εργασίας για τους εργαζομένους.
• Για την εξεύρεση κατάλληλου χώρου και ανέγερση νέου κτιρίου για τη στέγαση του ΙΑΚ, ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις εύρυθμης λειτουργίας του και απρόσκοπτης πρόσβασης του κρητικού λαού.
• Για τη στήριξη της επιβεβλημένης ψηφιοποίησης του αρχειακού του υλικού, η οποία διευκολύνει την επιστημονική έρευνα και προστατεύει τα αρχεία από την έκθεση στη διαδικασία της ανάγνωσης».
