Ο Σήφης Αναγνωστάκης, ήταν γιος πλοιάρχου που ταξίδευε στη Σμύρνη και την Ευρώπη (Τεργέστη, Βενετία, Μασσαλία) και τα μεγαλύτερα αδέρφια του, Γιώργης και Μανούσος ήταν και αυτοί ναυτικοί, ενώ είχε άλλους δύο νεότερους αδερφούς, τον Ανδρέα και τον Παναγιώτη που ήταν γιατρός.
Ο ίδιος ήταν δικηγόρος από την Αγιά Ρουμέλη, ο οποίος έδρασε με δικό του Σώμα στους Απελευθερωτικούς πολέμους του 1912-13 και διακρίθηκε ως Γενικός Αρχηγός Εθελοντικών Σωμάτων Κρητών στον Βόρειο-ηπειρωτικό Αγώνα. Σε ιδιόχειρο σημείωμά του, αναφέρεται ότι υπήρξε στρατιωτικός διοικητής των αυτονομιακών στρατευμάτων Κολώνιας και διετέλεσε βουλευτής Σφακίων και πληρεξούσιος της Επαναστατικής Συνελεύσεως Κρήτης.
Οταν κατά το 1914, ξέσπασε η επανάσταση στη Βόρειο Ηπειρο, η Κυβέρνηση της Αυτόνομου Ηπείρου ζήτησε από το Πανελλήνιο εθελοντές. Υπήρξε ανταπόκριση από όλη την Ελλάδα, ξεχωριστή και αθρόα ήταν όμως η συμμετοχή των Κρητικών οι οποίοι με εκπληκτική ταχύτητα βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Ειδικά στα Σφακιά υπήρξε καθολική συμμέτοχή, γεγονός που ενισχύθηκε από την προτροπή και την οικονομική στήριξη του Μανούσου Κούνδουρου, χάρη στον οποίο οργανώθηκε το πρώτο Σώμα με 220 Σφακιανούς με αρχηγό τον Σήφη Αναγνωστάκη. Οντας ο μόνος επιστήμονας από όσους έφτασαν στη Βόρειο Ήπειρο, αναγνωρίστηκε ως Γενικός Αρχηγός όλων των Κρητικών εθελοντών στην περιοχή της Κορυτσάς, ενώ αργότερα την ηγεσία ανέλαβε ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας).
Το Σώμα των Κρητικών στα μέσα του Μάρτη, αποβιβάσθηκε στο Μπίβαρι (κοντά στους Αγίους Σαράντα), ενώ λίγες μέρες μετά στις 25 Μάρτη, έφτασαν νέες ενισχύσεις με 160 Κρητικούς ενώ στις 9 Απρίλη με άλλους 120. Στις 12 Απρίλη τα κρητικά σώματα κατέλαβαν την Γερμένη και την Άριζα. Αργότερα κατά την 17η Απριλίου, με τις διαταγές του Γενικού Αρχηγού Σήφη Αναγνωστάκη, κατέλαβαν το χωριό Σάλεσι. Ο Αναγνωστάκης, παρά τις εντολές που είχε λάβει να παραμείνει στο Σάλεσι, για δεύτερη φορά μετά την Άριζα, πήρε την πρωτοβουλία, προχώρησε και οδήγησε τις κρητικές δυνάμεις προς την Ερσέκα, την οποία και κατέλαβαν. Μετά από αυτή την στρατιωτική επιτυχία η στρατιωτική διοίκηση του Λεσκοβικίου έστειλε «τα συγχαρητήριά της, δια την εκτόπισιν του εχθρού εκ των οχυρών θέσεων, ας ούτος κατείχε» και ανέθεσε τη στρατιωτική διοίκηση του αυτονομικού Στρατού, της γραμμής «των πρόσω στον Γενικόν Αρχηγόν των Κρητών Σήφην Αναγνωστάκην».
Ο ηρωισμός και η ανδρεία του Σήφη Αναγνωστάκη, εκθειάστηκε ακόμη και στην Αμερική, καθώς γίνεται αναφορά σε εκείνον και τους αγώνες του στο Ελληνο-Αμερικάνικο περιοδικό “Μηνιαία Εικονογραφημένη Ατλαντίς”, της Νέας Υόρκης τον Μάιο του 1914:
«Μόλις εκηρύχθη το Ηπειρωτικό κίνημα, η δοξασμένη μεγαλόνησος των επαναστάσεων και των ηρωισμών συνεταράχθη, από των κρημνών του Κάβο Σπάθα μέχρι των Λευκών Ορέων και από της Ίδης μέχρι του Κάβο Σίδερο.
Η Κρήτη ελευθέρα, υπό την κυανόλευκον, δεν ήτο δυνατό να σταυρώση τας χείρας εφ’ όσον εις τα Ακροκεραύνια επάλαιεν υπέρ της Ελευθερίας του ο Ηπειρωτικός Ελληνισμός.
Και ούτω, μίαν ημέραν, τα ήρεμα νερά της Σούδας ανεταράχθησαν από την έλικα του πλοίου το οποίον έφερεν εις τους Αγίους Σαράντα τους διακοσίους επίλεκτους του Ιωσήφ Αναγνωστάκη, του εμπνευσμένου αυτού όσον και μετριόφρονος δικηγόρου και επαναστάτου και πολεμιστού.
Τα Σφακιά έστειλαν τον χαιρετισμό των εις τη Χειμάραν. Οι παλαίμαχοι των εθνικών αγώνων ήλθον να τους συνεχίσουν εκεί που είδον ακόμη αμφισβητούμενα τα δίκαια του Ελληνισμού…».
Το ηρωικό πνεύμα και η διάθεση για αυτοθυσία των Κρητικών αντικατοπτρίζεται και στα λόγια του ίδιου του Αναγνωστάκη, ο οποίος σε εφημερίδα απάντησε γιατί οι Κρητικοί πρωτοστατούν σε όλους τους Εθνικούς Αγώνες:
«Οι Κρήτες αν υπήρξαν πάντοτε πρωτοπόροι και διεκρίθησαν εις κάθε Εθνικήν εκδήλωσιν, τούτο οφείλεται, όχι μόνον εις τα υψηλά ηθικά χαρίσματά των, αλλά και εις τους διηνεκείς και σκληρούς αγώνες των, καθ’ ούς εσφυρηλατήθη η ευψυχία και η σιδηρά και αδάμαστος θέλησις και εθνική συνείδησίς των».
Πρόσφατα το Ναυτικό Μουσείο Κρήτης, παρέλαβε την κληρονομιά του Καπετάνιου Γιώργη Σαβιολή, με τα εξαιρετικά κειμήλια-λάφυρα του Σήφη Αναγνωστάκη, τα οποία συντηρήθηκαν και ταξινομήθηκαν. Η κληρονομιά περιλαμβάνει ξίφη, πιστόλες, τουφέκια, παλάσκες, εικόνες, ναυτικά όργανα και μεταλλικά σκεύη. Η σπουδαία αυτή συλλογή θα παρουσιαστεί στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης κατά την 1η Δεκεμβρίου 2015, ημέρα της 102ης Επετείου της Ενώσεως της Κρήτης με την Ελλάδα, κοσμεί δε ιδιαίτερο χώρο του.
*πρόεδρος Ν.Μ.Κ.,
αρχιπλοίαρχος (Μ) Π.Ν. ε.α
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• Κελαϊδής Πάρις, Κρητικοί Εθελοντές στο Βορειο-Ηπειρωτικον Αγώνα του 1914,2000
• Κελαϊδής Πάρις, Εγκυκλοπαίδεια Των Σφακίων,2007
•http://vorioipirotes.com/2015/03/16/%CE%BA%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7%CF%80%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%BF%CF%83/
• http://www.neb.gr/node/353
