Αναμνήσεις από εκλογές στα Χανιά

Στις βουλευτικές εκλογές του 1958 οι πιο πολλοί πολίτες δεν είχανε ταυτότητες αστυνομικές. Εψηφίζαμε λοιπόν βάσει των εκλογικών καταλόγων. Ομως ήτανε η Eφορευτική Eπιτροπή και οι αντιπρόσωποι των κομμάτων και δεν μπορούσε να περάσει νοθεία απαρατήρητη.
Μπορούσε όμως να περάσει συμπεφωνημένη. Η Eφορευτική Eπιτροπή και οι αντιπρόσωποι των κομμάτων εσυμφωνήσαμε σ’ αυτή την εκλογή, για να  υποστηρίξουμε τους υποψηφίους της επαρχίας μας, να “ψηφίσουνε” όσοι ήτανε γραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους και όσοι δεν μπορούσανε να έρθουνε εψηφίσανε “ερήμην”. Από τους 95 ξενιτεμένους μας, 70 “εψηφίσανε”. Υπολογίσαμε τη δύναμη του κάθε υποψηφίου και ανάλογα του αναγνωρίζαμε πριμ και λέγαμε στον αντιπρόσωπό του “μπορείς να περάσεις π.χ. 30 ψήφους και κανόνισε πως θα τους περάσεις”. Στο εκλογικό τμήμα του Βουβά μας διευκόλυνε που είχαμε χωριανούς δημότες της Ιμβρου και δίναμε τα ψηφοδέλτια σ’ αυτούς και ψήφιζαν στο όνομα απόντων. Μα και σ’ αυτούς που ψήφιζαν το πρωί δίναμε ψηφοδέλτια και ξαναψηφίζανε το βράδυ που ως τόσο δε θυμότανε τη φυσιογνωμία τους ο δικαστικός.
2) Στις δημοτικές εκλογές του 1980 ένας υποψήφιος κοινοτικός σύμβουλος εδήλωσε ότι εγράφτηκε στον συνδυασμό για να καλυφθεί ο αριθμός, μα δε θέλει σταυρό προτιμήσεως και ότι ούτε αυτός δεν θα ψηφίσει το όνομά του. Ενας ψηφοφόρος δεν πήρε χαμπάρι αυτή τη δήλωση και διαρκούσης της ψηφοφορίας, όπως καθόμαστε έξω από το εκλογικό τμήμα, ένας ψηφοφόρος είπε σ’ αυτόν που είπε πως δε θέλει σταυρό προτιμήσεως: “Ε, ξαδερφάκι να ξέρεις πως σου έδωσα το ψηφαλάκι μου και σου εύχομαι επιτυχία”. “Ευχαριστώ ξάδερφε μα άδικα με ψήφισες γιατί είπα πως δε θέλω σταυρό προτιμήσεως και ούτε εγώ δεν ψήφισα το όνομά μου”. Το βράδυ όμως που άνοιξε η κάλπη ούτε ένας σταυρός προτιμήσεως δε βρέθηκε σ’ αυτό το όνομα που είπε ο ξάδερφος ότι έδωσε “το ψηφαλάκι του”!!!
3) Στο δημοψήφισμα που έγινε το 1968 για να εγκρίνουμε το χουντικό σύνταγμα ήμουνα γραμματέας της Εφορευτικής Επιτροπής. Ο κανονισμός λέει ότι άμα τελειώσει η εκλογή κλείνονται μέσα ο δικαστικός, η Εφορευτική Επιτροπή με τον γραμματέα της και όταν υπάρχουνε αντιπρόσωποι των κομμάτων, τότε δεν υπήρχαν και η φρουρά στέκεται έξω, μα στην περίπτωσή μας (χούντας ούσης) εμπήκε μέσα ο επικεφαλής της φρουράς αρχιλοχίας της Αεροπορίας και άνοιγε τα φάκελα και από τα 25 που γράφανε ΟΧΙ τα τσαλάκωνε και μετά έλεγε αυτό είναι σημαδεμένο και έβγαλε 10 άκυρα. Οταν πηγαίναμε στο τηλέφωνο για να δώσουμε τα αποτελέσματα μου έλεγε ο αρχιλοχίας: “Μα τόσο πολλούς κομμουνιστές έχει το χωριό σου μωρέ γραμματέα;”. Εγώ του είπα: “Δεν είναι θέμα κομμουνιστών. Εμείς εδώ νιώθομε αδικημένοι. Συγκοινωνία δεν έχουμε. Ηλεκτρικό δεν έχουμε. Νερό δεν έχουμε και εκφράζουμε τη δυσαρέσκειά μας”.
4) Εγώ εξυπηρετούσα δύο κοινότητες και είχα εμπειρία από δεκάδες εκλογές και συχνά βοήθησα τους δικαστικούς. Μια φορά π.χ. εμπόδισα έναν δικαστικό από μεγάλη γκάφα. Αμα τελείωσε η εκλογή και η διαλογή εμάζεψε τα ψηφοδέλτια, τα έκανε ένα ωραίο πακάκι και τα πρακτικά με όλο το άλλο υλικό το έβαλε στο σακί και το έρραψε και την ώρα που θα έβαζε το βουλοκέρι είδα έξω τα ψηφοδέλτια. “Τι κάνατε κύριε δικαστικέ;”, του λέω. “Το εκλογικό υλικό σφραγίζεται για να πάνε εγγυημένα τα ψηφοδέλτια στον προορισμό τους, όχι για τα σκισμένα φάκελα” (απίστευτο και όμως αληθινό). Εβούλωνε το άλλο υλικό και τα ψηφοδέλτια θα τα έβαζε στην τσάντα του.
5) Σε άλλη δημοτική εκλογή της δεκαετίας του 1970 κάνανε δύο συνδυασμός μα αναπτύξανε έντονη αντιπαλότητα και υπήρχε φόβος για κακή εξέλιξη. Εμείς οι άσχετοι με τους συνδυασμούς των δηλώσαμε: “Δεν θέλουμε υποψήφιο πρόεδρο από εσάς. Θα υποδείξουμε τρίτο πρόσωπο υποψήφιο πρόεδρο και από τον κάθε συνδυασμό σας να υποδείξετε ίσους υποψήφιους κοινοτικούς συμβούλους”. Εβαλε κάθε συνδυασμός τρεις υποψηφίους και με τον υποψήφιο πρόεδρο 7. Επειδή η υπόθεση εφτιάχτηκε μπηχτά, δε εβάλαμε αναπληρωματικούς. Μια κοπελίτσα άπειρη μας ήρθε δικαστικός αντιπρόσωπος. Αμα τελείωσε η εκλογή και η διαλογή, όταν φτιάχναμε το πρακτικό, μου λέει: “Ο κανονισμός προβλέπει ότι πρέπει να έχουμε δύο αναπληρωματικούς συμβούλους και θα βάλουμε μόνο 5 τακτικούς”. Είχαμε ασυμφωνία και επέμενε να βάλουμε πέντε μόνο τακτικούς. Θυμούμαι που της είπα για παράδειγμα: “Είναι σαν να μου λες ότι μπορούμε να κάνουμε εφεδρικό το ένα από τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού για να το κάνουμε εφεδρικό”. Μα πάλι μου λέει: “Αυτό που σου λέω θα γράψεις, με ακούς;”. Και εγώ της αντιλέγω: “Αυτό που σου λέω είναι το σωστό, με ακούς;”.
Επήρε μετά το εκλογικό υλικό η δικαστικός και το πήγε στον ειρηνοδίκη και μόλις το άνοιξαν της είπε και με πήρε τηλέφωνο και μου είπε: “Κύριε Γερωνυμάκη, είχες δίκιο, σε παρακαλώ να διορθώσεις το λάθος στο αντίγραφο του πρακτικού που βάλατε στο αρχείο σας”. (Είναι από τον Νομό μας εκείνη η δικαστικός. Εύχομαι να διαβάζει το παρόν, κάτι θα της θυμίσει).