Αναμνήσεις από τα μαθητικά μου χρόνια στον Βάμο

Αυτό που μένει ανεξίτηλο στη μνήμη μου από τη μαθητική μου ζωή στον Βάμο είναι ο τρόπος που πηγαινοερχόταν τα παιδιά από τα χωριά τους στο σκολειό.
Τα παιδιά των χρόνων εκείνων δεν είχαν τις ανέσεις που έχουν σήμερα οι μαθητές. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν το πήγαιν’ έλα στο σκολειό. Τα παιδιά αυτά -οι ήρωες δηλαδή- ήταν αναγκασμένα να περπατούν και δυο ώρες ακόμη για να πάνε στο σκολειό και άλλη τόση ώρα να γυρίσουνε στα σπίτια τους, μέσα στα κρύα και τις βροχές του χειμώνα και στις ζέστες του καλοκαιριού.
Θυμούμαι στην πρώτη τάξη, που καθόμαστε τρία παιδιά σε κάθε θρανίο, να κάθεται δίπλα μου ένα παιδί, που στην κυριολεξία ήταν μούσκεμα πολλές φορές από τις βροχές,  που τόδερναν στον μακρύ ποδαρόδρομο 12 χρονών παιδί, για να ’ρθει στην πηγή της γνώσης. Μέχρι το μεσημέρι, που τελείωναν τα μαθήματα, στέγνωνε απάνω του και ύστερα, φορτωνόταν πάλι το βάρος του για να το γυρίσει στο σπίτι, απομεσήμερο πια. Και εκεί, έβρισκε την αγάπη της μάνας και τη στοργή του πατέρα, που του έλεγαν: Γιαννιό παιδί μας, εμείς φτωχοί είμαστε, μα θα κάμομε ό,τι μπορούμε για να μάθεις γράμματα. Κάνε και συ υπομονή. Και το εκπληκτικό ήταν, πως παιδί 12 χρόνων, ένοιωθε την ανάγκη να μάθει και έβρισκε τη δύναμη να κάνει υπομονή. Και το εκπληκτικότερο ήταν, πως μάθαινε χωρίς καμιά βοήθεια. Αλλά το υπερεκπληκτικότερο, πως αυτός και ένα κορίτσι από το Ξεροστέρνι ήταν οι καλύτεροι της τάξης ως το τέλος.
Μα και τ’ άλλα παιδιά αυτής της κατηγορίας είχαν όλα υψηλό δείκτη απόδοσης.
Κι εμείς τα Βαμιανάκια, που κοιμόμαστε ακόμη όταν οι συμμαθητές μας αυτοί ξεκινούσαν από τα χωριά τους και που η διαδρομή ως το σκολειό για μας ήταν το πολύ δέκα λεπτά, βλέπαμε με άπειρο θαυμασμό τα ηρωικά αυτά παιδιά, που πολλές φορές ξυπόλυτα και εξουθενωμένα από τη μακρινή πεζοπορία, έφταναν στο σκολειό, για ν’ αποχτίσουν τα πνευματικά εφόδια, που θα τους καλυτέρευαν τη ζωή. Πολλοί γονείς του Βάμου, που εκτιμούσαν απεριόριστα τα παιδιά αυτά, όπως και εκείνα, που είχαν τη μπόρεση…. να μένουν στον Βάμο νοικιάζοντας κάποιο δωμάτιο, έφερναν παράδειγμα την προσπάθειά τους, προς τα δικά τους “καλομαθημένα” παιδιά… Ενα πλήθος από τους ήρωες αυτούς μαθητές και μαθήτριες, αξιώθηκαν να στελεχώσουν υψηλές βαθμίδες του επιστημονικού, επαγγελματικού και πνευματικού ιστού της πατρίδας μας. Να είστε καλά όπου και να βρίσκεστε καλοί μου φίλοι μαθητές και μαθήτριες του Γυμνασίου Βάμου. Σας θυμάμαι και σας αγαπώ πάντα. Ενα Πάσχα βρέθηκα σ’ ένα χωριό της Ρίζας, όπου άκουσα τούτη την απίστευτη και θαυμαστή ιστορία… Τα κοπέλια, επειδή ήτανε νύχτα όντεν εξεκινούσανε για του Βάμου, τα κατεβάζανε μ’ ένα λύχνο ως τον αμαξωτό οι μανάδες ή οι πατεράδες τωνε και από κειά ούλα μαζί μοναχάντωνε απόφταναν ως το σκολειό. Τότεσας δεν είχανε ούλα τα κοπέλια  βιβλία γιατί ήτονε δύσκολοι καιροί. Κάποιο κοπέλι απούχε και ήτονε μαθητερότερο από τ’ άλλα, έλεγε δρόμο – δρόμο φωναχτά τα μαθήματα που είχανε, κι ετσά ακούανε και τα επίλοιπα και μαθαίνανε κι αυτά! Δεν είναι εκπληκτικό και αξιοθαύμαστο; Προ καιρού -ήταν τέλος χρονιάς- περνούσα έξω από το σκολειό, όπου οι μαθητές περίμεναν τα λεωφορεία για να γυρίσουν στα χωριά τους. Εκεί άκουσα κάποιους να διαμαρτύρονται, γιατί λέει, είχε χαλάσει το άιρ κοντίσιον του λεωφορείου!!! Αλλοι καιροί τότε… άλλοι σήμερα…