Έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης δείχνει ότι οι γονείς υποφέρουν από αυξημένο στρες και κατάθλιψη εξαιτίας της πανδημίας.
New Scientist 3.3.21
Ιδιαίτερα επιβαρυμένοι από κατάθλιψη είναι οι γονείς μεγαλύτερων παιδιών. Ταυτόχρονα οι ελλείψεις σε υλικά αγαθά κι ο μηδενισμός των αποθεμάτων ψυχικής αντοχής των παιδιών που στερούνται οικογενειακής υποστήριξης επιδεινώνει την κατάσταση. Όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη από το προσωπικό τους δίχτυ ασφαλείας. Ένα δίχτυ που αποτελείται από συγγενείς, φίλους, εκπαιδευτικούς, βιβλιοθηκονόμους κ.λπ. Με αυτούς συνδιαλέγονται 3.5 ώρες την ημέρα, κατά μέσο όρο, για να αναπτυχθούν κοινωνικά και γνωστικά. Η πανδημία άλλαξε αυτούς τους συσχετισμούς δραματικά.
Στο σημείωμα παραθέτω μια έκκληση σε γονείς να συνεχίζουν να στηρίζουν τα παιδιά τους προς την κατεύθυνση της βελτιοδοξίας και πως να συμβάλλουμε στην εκπαίδευση τους σε δεξιότητες σκέψης.
Γράμμα σε γονείς
«….Όπως είναι φυσικό όλα τα παιδιά (ειδικά τα πρωτάκια μας) έχουν αγχωθεί ιδιαίτερα με το θέμα των βαθμών και προσπαθώ με συζητήσεις να τα καθησυχάσω… Όταν τους αναφέρω ότι ο βασικός στόχος της βαθμολογίας στο Γυμνάσιο είναι να διαπιστώσουμε εάν έχουμε ή όχι σημαντικά κενά σε κάποια μαθήματα και στη συνέχεια να προσπαθήσουμε περισσότερο να τα καλύψουμε και όχι οι άριστοι βαθμοί ως αυτοσκοπός… συνήθως μου απαντούν… αυτά να τα πω στους γονείς που συνήθως δεν καταλαβαίνουν από τέτοια…
Τους υποσχέθηκα λοιπόν ότι θα τα πω και σε σας…
Σας παρακαλώ πάρα πολύ να προσπαθήσουμε να μην παρατηρηθούν ειδικά αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη για όλους μας σχολική χρονιά, φαινόμενα βαθμοθηρίας και εντάσεις σχετικά με τους βαθμούς…
Το βασικό μας θέμα είναι να έχει κατανοήσει το παιδί τη βασική ύλη που έχει διδαχτεί και να μην έχει κενά… και εάν διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν κάπου δυσκολίες, σε συνεργασία με το σχολείο να δούμε πώς θα ξεπεραστούν.
Ειδικά φέτος η προτεραιότητα όλων μας θα πρέπει να είναι στο θέμα της υγείας και της καλής ψυχολογίας των παιδιών μας και το θέμα των βαθμών θα πρέπει να το διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χωρίς πιέσεις ούτε προς τα παιδιά, ούτε προς τους διδάσκοντες.
Η ψυχολογία όλων μας αυτή την χρονιά είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη και καλό θα ήταν να μην προσθέσουμε και άλλες εντάσεις.
Είμαι σίγουρος ότι για άλλη μια φορά θα σταθείτε δίπλα στα παιδιά σας αλλά και στους καθηγητές μας και η συνεργασία μας θα συνεχιστεί άψογα όπως μέχρι τώρα…».
Το παραπάνω απόσπασμα είναι από την επιστολή που έφθασε στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο των γονέων των μαθητών του Β Γυμνασίου της πόλης μας πριν λίγες μέρες.
Εύγε στην πρωτοβουλία.
Ήλθε στην κατάλληλη στιγμή. Οφείλουμε να δούμε την εκπαίδευση με άλλα μάτια και να αιτηθούμε την δημιουργία ενός Πρότυπου σχολείου στα Χανιά.
Δίχτυ ασφαλείας
Οι παρακάτω απλές ερωτήσεις που απευθύνονται σε έφηβους ίσως να ενισχύσουν όσους ασχοληθούν με το θέμα της εκπαίδευσης τους σε δεξιότητες σκέψης:
• Αναγνωρίζεις διαφορετικές οπτικές, τις κατανοείς και μετά τις αξιολογείς ως προς την συνεισφορά τους στη γνώση; Αυτή η δεξιότητα θα σε βοηθήσει να καταλαβαίνεις αντικρουόμενες απόψεις σε καθημερινά προβλήματα.
•Ταξινομείς και συγκρίνεις έννοιες για να ανακαλύψεις διακρίσεις και σχέσεις; Αυτή η δεξιότητα σου θα σε διευκολύνει να καταλάβεις πως κατηγοριοποίηση και ορολογία επηρεάζουν κάθε είδους συζητήσεις (ακαδημαϊκές, κοινωνικές, πολιτικές).
•Εντοπίζεις κοινά λάθη σκέψης άλλων, έτσι ώστε να αποφύγεις να τα κάνεις και να αποφεύγεις να σε παραπλανήσουν; Αυτή η ικανότητα είναι άμεσα εφαρμόσιμη στην καθημερινή ζωή,
•Ξεχωρίζεις τους διαφορετικούς τύπους της γνώσης στο περιβάλλον σου;
Μπορείς να κάνεις διερευνητικές ερω-τήσεις που αφορούν τη γνώση;
Αυτές οι δεξιότητες είναι βασικές για κάθε κριτική έρευνα.
•Αξιολογείς διαφορετικές πηγές γνώσης με κριτήρια την οπτική τους, την αξιοπιστία και τη συμβολή τους στη γνώση; Αυτή η ικανότητα είναι σημαντική για να κάνετε έρευνα, να διαβάζετε τα ΜΜΕ ή να δέχεστε συμβουλές όπως αυτές.
•Μπορείς να κάνεις ευρείες συνδέσεις μεταξύ τρόπων απόκτησης της γνώσης, τομέων της γνώσης και της γνώσης σαν ολότητα;
Αυτή την ασυνήθιστη ικανότητα δεν θα την διδαχθείς, επειδή κάθε μάθημα είναι αυτόνομο. Για αυτό όσοι προσπαθούν να σκέπτονται ολιστικά είναι κερδισμένοι.
Η εφαρμογή της παραπάνω πρότασης γίνεται ιδανικά σε πλαίσιο συνεργατικής λύσης προβλημάτων που ενδιαφέρουν τους έφηβους ή τοπικών όπως “Η κατοικία του ηγεμόνα στο λόφο Καστέλι”.
Συμπερασματικά
• Η βελτίωση του επιπέδου της ευφυίας και των ταλέντων παιδιών και εφήβων γίνεται σε περιβάλλοντα συνεννόησης και κατανόησης.
• Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων της σκέψης πάει χέρι-χέρι με την ανάπτυξη της γλώσσας και τον εμπλουτισμό των γνώσεων των μαθητών.
• Οι αγχωτικές συζητήσεις, η μουρμούρα και η έλλειψη στοχοθεσίας αναλώνουν μεγάλο μέρος της χωρητικότητας της μνήμης εργασίας των μαθητών.
• Οι δεξιότητες σκέψης που παρέθεσα ισχύουν για όλους τους ακαδημαϊκούς κλάδους. Όταν λειτουργούσε το Γενικό Τμήμα στο Πολυτεχνείο μας ένας φιλοπρόοδος καθηγητής τις ανέπτυσσε στους φοιτητές.
• Προγράμματα γνωστικής ανάπτυξης παιδιών και εφήβων υλοποιούνται σε κάθε ομαδική δράση, εκδρομή, project και παρουσίαση.
Τα βιβλία του “Μαθαίνω εύκολα”, “Θυμάμαι εύκολα”, “Γνωστική ανάπτυξη” διατίθενται από τα βιβλιοπωλεία ΚΥΒΟΣ και LIBRAIRIE.
